Iranians History on This Day

روز و ماه خورشيدي و يا ميلادي مورد نظر را انتخاب و كليد مشاهده را فشار دهيد

ميلادي

خورشيدي

12 ژانويه

جستجو:

هديه مولف

اين سايت مستقل و بدون كوچكترين وابستگي؛ هديه ناچيز مولف كوچك آن به همه ايرانيان، ايراني تبارها و پارسي زبانان است كه ايشان را از جان عزيزتر دارد ؛ و خدمتي است ميهني و آموزشي كه خدمت به ميهن و هموطنان تكليف و فريضه است كه بايد شريف و خلل ناپذير باشد و در راه انجام تكاليف ميهني نياز به حمايت مادي احدي نبايد باشد، و نخواهد بود. انتخاب موارد براي نگارش و عرضه در سايت نظرشخص مولف است.

لينک به اين صفحه

ايران

زمانی که اردشیر پاپکان در جستجوی یک شهر دیگر برای پایتختی ایران بود ـ افتخار محمود جَم وقتی که استاندار کرمان شد

اردشیر پاپکان ناسیونالیست بزرگ ایرانی و نخستین شاه ایران از دودمان ساسانیان پس از پایان دادن به حکومت اشکانیان که به ضعف و فساد گراییده بودند 12 ژانویه سال 225 میلادی تصمیم گرفت که شهر غور پارس (فیروز آباد امروز) را پایتخت ایران کند، به این شهر رفت و دستور ساختن یک کاخ سلطنتی، یک دژ نظامی و تاسیسات اداری را صادر کرد. [بقایای این ساختمانها تا به امروز باقی مانده اند].
    وی قبلا در نظر داشت که کرمان را پایتخت کند که زادگاه کیانیان بود که پیش از هخامنشیان بر شرق ایران (از کرمان تا پنجاب ازجمله پاکستان و افغانستان امروز) حکومت داشتند. اردشیر که قبلا فرماندار کرمان و فارس امروز بود، در شهر باستانی کرمان یک دژ نظامی ساخت که بقایای آن بر فراز تپه ای باقی مانده است و اینک در دل شهر قرار دارد. در 24 تیرماه 1306 محمود جَم ـ قبلا وزیر، استاندار کرمان شد. وقتی از او پرسیدند که این سمت کمتر از وزارت است، چرا قبول کرده است، پاسخ داد که در این سمت (استاندار کرمان) جانشین اردشیر ساسانی شده است که افتخاری است بزرگ. جَم بعدا وزیر و نخست وزیر شد و 4 سال نخست وزیر ایران بود و اواخر عُمر سناتور شد و در 1348 درگذشت.
    اردشیر بعدا که تغییر نظر داد، اصفهان (سپاهان) را که یک شهر مرکزی است برای پایتختی مدّ نظر قرار داد که پس از دیدار از این شهر، انصراف داد و در بازگشت به شهر استخر (شیراز) اعلام کرد که غور Gor را پایتخت می کند که پس از تاجگذاری در معبد آناهید (آناهیتا) در شهر استخر در سال 226 و سرکوب کردن شورشیان در غرب خلیج فارس (شرق کشور سعودی امروز، کویت امروز و جزیره بحرین) و رفتن به تیسفون (32 کیلومتری جنوب بغداد) اعلام کرد که تا امپراتوری روم از هدف خود که تصرف مناطق واقع در شرق مدیترانه است دست بر ندارد مصلحت در این است که پایتخت تغییر داده نشود و تیسفون کماکان شاه نشین ایران باشد.

بقاياي کاخ اردشير يکم در فيروزآباد فارس

نقل اين مطلب بدون ذکر نشاني پايگاه و نام مولف (نوشيروان کيهاني زاده) ممنوع است زيرا که نتيجه تحقيقات شخص وي و نظر اوست.

پادشاه سامانی که سخن گفتن به عربی را آزاد کرده بود و باعث دلخوری و بیزاری شده بود ترور شد

12 ژانویه 914 در ساعات بعد از نیمه شب، تنی چند از مستخدمین امیراحمد سامانی به خوابگاه او در شهر بخارا ریختند و وی را کشتند. شهر بخارای خراسان وقت پایتخت سامانیان بود.
     بسیاری از مورخان نوشته اند؛ از روزی که امیراحمد منع سخن گفتن به عربی در دربار سلطنتی را لغو کرد، اطرافیانش از او که پدرش امیراسماعیل سامانی پرچمدار فارسی کردن بود دلخور و بیزار شده بودند. امیراسماعیل که در سال 907 فوت شده بود درباریان و دولتیان را از سخن گفتن به عربی ممنوع کرده بود.
    امیراحمد پیش از اینکه جانشین پدر شود فرماندار گرگان بود. وی در طول پادشاهی 7 ساله خود، صفاریان حاکم بر سیستان و بخشی از کرمان را مطیع خود کرده بود.
    در پی کشته شدن امیراحمد، پسرش به نام امیرنصر دوم برجایش نشست.

سالروز درگذشت مروج دوستي؛ ابوسعيد ابوالخير

تاريخ ادبيات جهان درگذشت صوفي و سخنور پارسي گوي خراساني؛ ابوسعيد ابوالخير را در 81 سالگي در 12 ژانويه سال 1049 ذكر كرده است كه اشعار، گفته ها و عقايد او در «اسرار التوحيد» گردآوري شده است.
وي از مروجان دوستي و مهرباني كردن و از نهي كنندگان كينه جويي و عناد بود.
ابوسعيد در «ميهنه» خاوران به دنيا آمده بود.

عبور از گذرگاه خيبر ـ روزي که اميرتيمور با عبور از تنگه خِيبر وارد هند شد

12ژانويه 1397 اميرتيمور گوركان با نیروهایش به منظور تصرف هندوستان از گذرگاه خِيبَر گذشت. 341 سال بعد در همين ماه نادرشاه افشار ارتش ايران را از اين گذرگاه وارد شبه قاره هند كرد و هر دو موفق به تصرف دهلي شدند. پیش از این دو فاتح، 25 قرن پیش داریوش بزرگ با گذر از همین معبر کوهستانی وارد منطقه سند شده بود و دو قرن پس از او، اسکندر مقدونی و در قرون وسطی، محمود غزنوی. انگلیسی های این گذرگاه کوهستانی را Khyber Pass می نویسند که در مسیر کابل به پیشاور و در رشته کوههای هِندوکُش قرار گرفته است.
    تيموريان كه بعدا با كمك صفويهِ ايران بر هند شمالي و غربي مسلط شدند مدت ها بر اين سرزمين حكومت كردند كه در تاريخ به امپراتوران مغولي هند معروف هستند و نادرشاه با تصرف دهلي، با اين كه پادشاه تيموري وقت را ابقاء كرد باعث تضعيف اين امپراتوري شد و راه برتصرف و استعمار و سپس تجزيه اين شبه قاره توسط انگليسي ها هموار گرديد.
    انگليسي ها كه يك قرن و نيم پس از عبور نادر از تنگه خِيبَر، در همين منطقه به دست افغان ها قتل عام شدند هنوز سياست قديمي خود در قبال افغانستان و مناطق اطراف دره سند را تغيير نداده و از تلقین به دولت آمريكا در این زمینه دست برنداشته اند. تنگه خيبر که از دومين سال قرن 21 به راه انتقال جنگ افزار و سوخت براي نيروهاي غرب در افغانستان مبدل شده است، ديگر اَمن نيست و روزي نيست که در آن و مناطق اطراف آن زد و خورد و خرابکاری روي ندهد.

منظره ای از گذرگاه خِیبَر در دوران معاصر

روزي که انگليسي ها قصر شيرين را تصرف كردند ـ هدف هاي وقت دولت لندن در آسياي غربي

22 دیماه 1296 (12ژانويه 1918) باراتف ژنرال روس و افرادش [به تصمیم لنین] خاك ايران را ترك گفتند و در پي خروج آخرين نظامی روس از ايران، نيروهاي انگليسي كه از طريق عراق هم وارد غرب وطن ما شده بودند قصر شيرين و نيمي از استان كرمانشاه را تصرف كردند. انگليسي ها در جریان جنگ جهاني اول به بهانه درآويختن با عثماني (متحد آلمان) كه از قرنها پيش بين النهرين (عراق امروز) را در كنترل داشت وارد خاك اين سرزمين شده بودند. انگلیسی ها حتی پیش از پیدایش نفت در منطقه، درصدد سلطه بر آسیای غربی ـ مهمترین منطقه استراتژیک جهان برآمده بودند که ورود عثمانی به جنگ جهانی اول فرصتي را که درانتظارش بودند به دست آنان داد.
     در جریان جنگ جهانی اول و برغم اعلام بي طرفي قبلی ایران، نظاميان دولتهاي متحارب (روسیه و انگلستان از یک سوی و عثمانی از سوی دیگر) به وطن ما وارد شده و ایران بیطرف را به میدان جنگ، تحریک و جاسوسی تبدیل کرده بودند. پس از پيروزي انقلاب بلشويكي روسيه، لنين به تروتسكي كميسر نيروهاي مسلح روسيه توصيه اكيد كرده بود كه نظاميان روسيه را از ايران خارج سازد و گفته بود كه نظاميان يك دولت انقلابي نبايد اشغالگر بشمارآيند و با خروج روسها بود که انگلیسی ها یکه تاز میدان ایران شدند و قصر شیرین را هم تصرف کردند ـ زمانی که قاعدتا ضرورت نداشت. ورود انگلیسی ها به غرب ایران، فراهم ساختن زمینه تحت الحمایه ساختن وطن ما بود زیرا که در ژانویه 1918 عثمانی در همه جبهه ها دست به عقب نشینی زده بود و نیروی نظامی در ایران نداشت. سال بعد، انگلیسی ها قراردادی با وثوق الدوله [رئیس الوزراء وقت] امضا کردند که اگر مجلس آن را تصویب کرده بود؛ ایران تحت الحمایه دولت لندن می شد. انگلیسی ها بعدا و پس از پیروزی بلشویکهای روس در جنگ داخلی این امپراتوری نگران گسترش کمونیسم به ایران و از اینجا به مناطق عربی شدند و چون سلطان احمدشاه را مردی نسبتا روشنفکر و دمکراسی دوست یافتند به فکر کودتا و روی کارآوردن یک نظامی در تهران افتادند و ....
     در آن زمان هدف عمده انگلستان از حضور نظامي در آسیای غربی سلطه براین منطقه صاحب نفت و چهارراه جهان بود. نفت بين النهرين حواس انگلیسی ها متوجه این سرزمین کرده بود زيرا كه با افزايش وسائط نقليه موتوري، نياز جهان را در آينده به اين ماده حياتي برآورد كرده بودند و مي دانستند كه آقاي جهان دولتي است كه كليد جريان نفت را به دست داشته باشد. در آن زمان هنوز نفت در سعودی و شیخ نشینها کشف نشده بود و در منطقه، این ماده تنها در ایران، عراق و قفقاز جنوبی استخراج می شد.
    بعدا معاملات نفتي آمريكاييان با دولت سعودي، انگلستان را در وضعيت رقابت توام با سازش قرار داد. هيتلر با هدف دست اندازي به نفت خاورميانه و كوتاه كردن دست انگلستان بود که «رومل» را مامور پيشروي از شمال آفريقا به سوي شرق سوئز كرده بود و نيروهايش در شوروي را به سمت قفقاز و سرازير شدن از اين ناحيه به ميدانهاي نفت اعراب به حركت درآورده بود. اين وضعيت بيش از پيش بر سماجت انگليسي ها در كنترل نفت افزود و ديديم كه چگونه در برابر ملي شدن نفت ايران ايستادگي كردند ولي روند اين رويداد سرانجام آن دولت را مجبور به ورود به جريان سازش با رقيبان غربي كرد و ....
    مشاركت انگلستان در اشغال نظامي عراق در سال2003 با همان هدف و حفظ نفوذ قديمي خود در خاورميانه صورت گرفت. انگلستان اينك بيش از نياز داخلي خود داراي ذخاير نفتي در درياي شمال است ولي دست داشتن در معاملات جهاني نفت را وراي نياز داخلي و كار تجارت مي داند.

پايان بازي نفتكش «رُزماري» با راي دادگاه مستعمراتي عدن

12 ژانویه 1952 (دی ماه 1330) يك دادگاه مستعمراتي انگليسي در عدن (یمن جنوبی وقت، مستعمره دولت لندن) راي داد كه محموله نفت كشتي «رُزماري» متعلق به انگلستان است و اين كشتي بدون كسب اجازه از دولت انگلستان در بنادر ايران «نفت متعلق به انگلستان!» را به مقصد اروپا بارگيري كرده؛ بايد محموله آن ضبط و تخليه شود و صاحبان کشتی ـ که با پرچم «هُندوراس» حرکت می کرد ـ هزينه دادرسي، توقيف و تخليه را بپردازند تا آزاد شود.
    دولت انگلستان (مالك شركت نفت اين كشور؛ بی. پی.) ملّي شدن صنعت نفت ايران را به رسميت نمي شناخت. كشتي رُزماري (رُزمری) كه به رغم محاصره دريايي ايران از سوي انگلستان، به حمل نفت ملي شده ایران به مقصد اروپا دست زده بود در باب المَندِب توسط يك ناوچه انگليسي رهگيري و توقيف و به بندرگاه عدن منتقل و ناخدايش به دادگاه تسليم شده بود.
     مسیر رویدادهای بعدی نشان داد که بازي فرستادن رزماري به ايران و سپس توقيف آن و تخليه محموله اش در عدن و انعكاس وسيع اخبار مربوط به اين عمليات؛ تنها به منظور نااميد كردن ملّت ايران و كاهش محبوبيت ملي دكتر مصدق و تقويت مخالفان داخلي او صورت گرفته بود و همچنین بزرگنمایی خود.
    در این زمینه در دادگستری ایران نیز یک پرونده قضایی تشکیل شده بود.

درخواست دبیران تاریخ از مصدق ـ تبیین و تعمیم تعریف خیانت ـ اشاره یک استاد به فتنه گری دولت لندن با تاسيس تلويزيون فارسي

مصدق

بیست و چهارم دی ماه 1331 دکتر مصدق رئیس دولت وقت در خانه خود ـ خیابان فلسطین امروز ـ نامه طومار مانند دبیران درس تاریخ در دبیرستانهای تهران را دریافت کرد که در آن درخواست کرده بودند از مولفان کتابهای درسی تاریخ ویژه دوره دوم دبیرستانها تحقیق شود که چه مقام و نیرویی آنان را وادار کرده بود که در این کتابها تصویر بزرگی از اجتماع کشتی های نظامی انگلستان را چاپ کنند و این مقام و یا مقامات ـ هرکس که باشد ـ به دادگستری تسلیم شوند تا به اتهام خیانت به وطن محاکمه و مجازات شوند. این دبیران استدلال کرده بودند که اتهام خیانت به وطن می تواند به چنین مقاماتی اطلاق شود زیرا که که تصویر مندرج در کتاب در ذهن هر نوجوان نقش می بندد و تا سالهای سال گمان می کند که با چنین ناوگانی، دولت لندن حق دارد که آقای ایران هم باشد.
     این طومار که دارای صدها امضاء بود توسط نمایندگان دبیران تاریخ به دکتر مصدق تسلیم شده بود. این دبیران بعدا به روزنامه های چپ و ملی گرا گفته بودند که عکس مندرج در کتاب، مربوط به دهه دوم قرن (قرن 20) بوده و احتمالا کشتی های انگلیسی برای برداشتن همین یک عکس و انتشار آن برای مرعوب کردن ملل ضعیف و نیز تقویت روحیه انگلیسی ها اجتماع کرده بودند و ....
    در پی خواندن طومار و شنیدن اظهارات نمایندگان دبیران، دکتر مصدق تصمیم به تبیین تعریف خیانت به وطن، افزایش شمول آن و دوباره نویسی قوانین مربوط و تشدید مجازات مرتکبین گرفت و سفارش لازم را به همکاران خود کرد تا در آن باره مطالعه شود. همچنین قرار براین شده بود که کتاب مورد اعتراض برای سال تحصیلی بعد مورد تجدید نظر قرارگیرد و همچنانکه نمایندگان دبیران خواسته بودند آن عکس حذف شود و واکنش افغانها به مداخلات لندن و جریان قتل عام انگلیسی ها در ژانویه 1842 و موارد دیگری از این دست برآن اضافه شود و ....
    با اینکه «لطفی» وزیر دادگستری کابینه دکتر مصدق قضیه تبیین و تعمیم خیانت به ملت را دنبال کرده بود، با براندازی سال بعد (28 امُرداد 1332) همه تلاش ها در این زمینه که ضروری تشخیص داده شده بود متوقف شد و تا سالهای سال، آن عکس مورد اعتراض از کتابهای درسی حذف نشد!.
    موضوع تبیین و تعمیم تعریف خیانت به وطن مخصوصا از نیمه دوم قرن 20 مورد توجه ملل قرارگرفت زیرا که ثابت شده است بسیاری از مشکلات ملی نتیجه اعمال خیانت آمیز معدودی افراد بوده است. از نيمه دهه اول قرن 21 دولت های تازه در آمریکای لاتین به تکمیل قوانین خیابت به وطن اقدام کردند و دولت روسیه نیز در دهه يکم قرن 21 اشاره کرده بود که در نظر است موارد بيشتري بر قانون خيانت به ملّت اضافه کند.
    _ _ _ _ _

    سالروز تسلیم نامه دبیران تاریخ دبیرستانهای تهران به مصدق، این فرصت را داده است تا پیامی را که 21 دیماه 1387 دریافت شده بود درج کنیم که فرستنده اش خودرا مدرّس دانشگاه معرفی و اصرار به انتشار آن از باب آگاهی عموم هموطنان کرده بود:

    "... از آغاز بکار رادیو به عنوان یک رسانه عمومی در دهه 1920 و از زمان انتقال امواج تلویزیونی توسط ماهواره در دهه 1960 اجرای سیاست و مداخله از طریق رسانه های صوتی ـ تصویری و موضوع تلقین و شستشوی مغزی یک مسئله جهانی شده است که تنها چند دولت مشخص از این حربه استفاده می کنند. زبان انگلیسی یک وسیله ارتباط جهانی شده است و اگر فرضا دولت یک کشور کوچک یک برنامه به زبان انگلیسی بر برنامه های رادیو تلویزیون خود اضافه کند، به معنای شستشوی مغزی و ساخت مخالف داخلی و ... نیست زیرا که ملل انگلیسی زبان به رشد و بلوغ متعارفی رسیده اند که گوش نکنند، ولی کار دولت هایی را که با تحمل هزینه سنگین برنامه گسترده رادیو تلویزیونی به زبان ملل دوردست و مورد نظر دایر می کنند و یا اینکه برای این کار به تاسیس رادیو ـ تلویزیون مستقل می پردازند به چیزی جز مداخله، دشمنی، تحریک، و دست کم القاء رفتار، روش و تفکری مغایر فرهنگ ملی نمی توان تعبیر کرد. این، یک کار امپریالیستی است و به نوعی اعلان جنگ. تا زمانی که همه اتباع جوامع قبلا مستعمره و یا عقب مانده به آن حد از رشد و بلوغ نرسند که بدانند برنامه های این رادیو ـ تلویزیونهای دولتی به زبان ملی آنان دام است و تخریب؛ برعهده دولت هاست که با وضع قانون و تدابیر دیگر مانع این تلقینات عمدتا زیان آور شوند. این، یک تکلیف دولتها است. این، سانسور و عمل خلاف آزادی نیست. همان دولتهای صاحب این رادیو تلویزیونها انواع قانون ضد قمار، ضد مواد مخدر، ضد فروش سکس، ضد تروریسم دارند و ... که مرتکبین آن اعمال، این کار خودرا استفاده از آزادی تعبیر می کنند!. هرکار خواست دل که آزادی نیست.
    این مطلب را برایتان از این جهت نوشتم که شنیدم دولت انگلستان از 14 ژانویه 2008 تلویزیون فارسی راه اندازی می کند، هر شب هشت ساعت. چرا؟. مگر ما خودمان رادیو ـ تلویزیون نداریم. این همه روزنامه در تهران منتشر می شود. درصد ارباب رجوع ایرانی اینترنت در میان ملتها در ردیف خیلی بالا است. مگر خبر دیگری هم "جز فتنه گری" در این دنیا وجود دارد که به آن دسترسی نباشد. اگر ریگی به کفش دولت لندن نیست برود این پول را صرف خانه به دوش های خیابانهای لندن کند. دولت لندن باید بداند که عصر غرب که 500 و اندی سال طول کشید به پایان رسیده است. با وجود این، دولت ما نباید دست روی دست بگذارد و اجازه چنین مداخله سیاسی ـ فرهنگی را بدهد. تا رسیدن به آن سطح که آحاد ملت بتواند دشمن را تشخیص بدهد لازم است با وضع قانون از شستشوی مغزی ملت توسط یک دولت بیگانه جلوگیری بعمل آید. باز برایم شنیدن این خبر رنج آور بود که دولت لندن به دست 20 روزنامه نگار و عمدتا ایرانی و نسبتا جوان که در تهران فعالیت روزنامه نگاری داشتند و با جزئیات آشنا هستند می خواهد توطئه تازه خود را به انجام برساند.".

روزي که شاپور بختيار برنامه دولت خودرا از جمله انحلال ساواک اعلام داشت ـ اشاره اي به اين برنامه

شاپور بختيار آخرين نخست وزير نظام سلطنتي ايران در اين روز در سال 1357 (ژانويه 1979) در حالي كه در كنار قاب عكس بسيار بزرگي از دكتر مصدق نشسته بود برنامه هاي دولت خود را اعلام داشت [تصوير بالا] كه برخي از موارد اين برنامه از اين قرار بود:
    انحلال ساواك، قطع صدور نفت به اسرائيل، محدود كردن اختيارات سازمان برنامه [كه دولتي در دولت شده بود]، محاكمه غارتگران (از هر قماش)، اعلام مقتولان تظاهرات سياسي به عنوان «شهيد»، ممنوع الخرج كردن عوامل فساد اداري ـ اقتصادي و متهمان به سوء استفاده از قدرت و نفوذ، آزادي زندانيان سياسي، پرداخت غرامت به زندانيان و محكوم شدگان به اتهامات سياسي، شكنجه شدگان و بازماندگان اعدام شدگان مربوط و نيز اعاده حيثيت ازايشان، ايجاد دادگاههاي ويژه دريافت و رسيدگي به شكايات از سازمانهاي دولتي و اشخاص در زمينه ظلم و اجحاف و نقض حق و تبعيض ( از 28 امُرداد 1332 تا آن زمان) و ....
    وي همچنين اطمينان داده بود كه مقامات زنداني در پادگانهاي لويزان و جمشيد آباد (هويدا، سپهبد نصيري، نيك پي، منوچهر آزمون، داريوش همايون و ...) محاكمه و در صورت ثبوت جرم مجازات خواهند شد.
    اين مقامات در طول ماههاي مهر تا دي ماه 1357 به خاطر آرام كردن مردم (كه نمايشي خوانده شده است) دستگير و توسط دژبان تهران نگهداري مي شدند كه بعدا آن دسته از آنان كه در روزهاي 21 و 22 بهمن موفق به فرار نشدند به دست انقلابيون افتادند و بيشترشان با احکام صادره به امضاي صادق خلخالي قاضي شرع دادگاه انقلاب اعدام شدند. شاه (طبق كتاب خاطراتش) پيش از خروج از كشور به هويدا پيغام داده بود كه از ايران خارج شود و قول داده بود که وسائل خروج اورا فراهم خواهد ساخت، ولي (به نوشته شاه) هويدا جواب داده بود كه كاري نكرده است كه از محاكمه بترسد.

انتقاد فرانسه و آمريکا از مقوله رد صلاحيت نامزدهاي انتخاباتي در جمهوري اسلامي و اشاره به بست نشيني مجلسيان در ديماه 1382

«دومينيك دو ويلپن» وزير امور خارجه وقت فرانسه و همچنين دو سخنگوي رسمي دولت آمريكا در سه روز منتهي به 15 ژانويه 2004 (25 ديماه 1382) از ردّ صلاحيت دهها نماينده آن دوره مجلس شوراي اسلامي و شماري ديگر از متقاضيان نامزدي براي انتخابات دور بعدي اين مجلس از سوي شوراي نگهبان، كه به بست نشيني نمايندگان رد صلاحيت شده انجاميده بود انتقاد كرده بودند. لحن اظهارات «دومينيك دو ويلپن» در اين باره، در ادبيات ديپلماسي «بي سابقه» توصيف شده و مفسران رسانه ها آن را نوعي ابراز ترديد وي به منصفانه برگزار شدن انتخابات 20 فوريه 2004 ايران تلقي کرده بودند که به مثابه دخالت در امور يک دولت ديگر بود. «دو ويلپن» اين نظر خودرا به عنوان يک مقام دولتي (نه، شخصي) پس از ملاقات با حسن روحاني دبير وقت شوراي امنيت ملي جمهوري اسلامي بيان کرده بود و اين ملاقات در پاريس صورت گرفته بود.
     در همان زمان اين شايعه در افواه شنيده مي شد که برخي از نمايندگان ردّ صلاحيت شده آن دوره تقنينيه [که خبرگزاري هاي غرب در گزارشهايشان آنان را «اصلاح طلبان» مي نوشتند] نسبت به شرکتهاي کشورهاي عضو اتحاديه اروپا مخصوصا کمپاني هاي فرانسوي در عقد قراردادهاي پر منفعت نظر مساعد نشان داده بودند!.
    در نيمه ژانويه 2004 «ارلي»، يک سخنگوي وزارت امورخارجه آمريکا هم گفته بود که انتظار دارد دولت ايران (قوه مجريه) تلاش محافظه کاران (اصولگرايان) اين کشور براي شکل دادن نتيجه انتخابات فوريه 2004 را خنثي کند.
    در سه روز مورد بحث، در رسانه هاي ساير كشورها، بر اخبار (مطلق) بست نشيني 83 نماينده آن دوره مجلس شوراي اسلامي كه صلاحيت آنان همانند شماري متقاضي ديگر نامزدي براي انتخابات دور بعدي اين مجلس ردّ شده بود؛ تفسير و تحليل هم اضافه شده بود. برخي از تحليلگران رسانه ها، اين بست نشيني را عملي «كم سابقه» خوانده و افزوده بودند که كمتر ديده شده است كه نمايندگان يك پارلمان به خاطر «منافع خود» به چنين اقدامي دست زده باشند و پاره اي از مقامات اجرايي (وابسته به قوه ديگر حكومتي) از جمله برخي از روساي انتصابي ايالات (استانداران) و حتي بعضي از اعضاي كابينه هم از اقدام آنان جانبداري و اشاره به كناره گيري كرده باشند.
    در بيشتر تفسير ها، اين بست نشيني را بويژه که در آستانه بيست و پنجمين سالروز سقوط سلطنت 2500 ساله ايران [11 فوريه 2004] صورت گرفته بود «مشاجره سياسي فرزندان انقلاب بر سر قدرت» عنوان داده و به تشريح قوانين و ضوابط انتخاباتي در جمهوري اسلامي و مقايسه آنها با قوانين مربوط در ساير كشورها پرداخته بودند و اين سئوال را مطرح کرده بودند كه که اگر ايرادي به ضوابط وجود داشته، چرا همين دسته از نمايندگان، قبلا در صدد اصلاح ضوابط از طريق اصلاح و يا وضع قانون بر نيامده بودند؟ و اين تحصن را مي توانستند در صورت ردّ اصلاحيه هاي ضوابط انتخاباتي انجام دهند كه خريدار بيشتري داشت.
    در اين تفسيرها ضمن تشريح شرايط نامزدشدن و تاييد صلاحيت نامزدها از سوي شوراي نگهبان، تفسيرنگاران با مقايسه شرايط با ضوابط کشور متبوع، اشاره به سخت بودن شرايط در جمهوري اسلامي براي تاييد نامزدي کرده بودند.

دو ويلپن (سمت راست عکس) و حسن روحاني - پاريس، 15 ژانويه 2004 (دیماه 1382)

گزارشی درباره زمین خواری در جمهوری اسلامی ایران و جعل اسناد املاک (خانه و زمین) و بعضا با کمک بازنشستگان اداره ثبت اسناد

به گزارش خبرگزاری مِهر در بیستم دیماه 1400 (دهم ژانویه 2022) یک باند حرفه‌ای زمین‌خواری که مبادرت به جعل اسناد، کلاهبرداری، تصاحب و فروش اراضی عمومی و اموال شهروندان (مردم) در جمهوری اسلامی می‌کرد، شناسایی و به نوشته خبرگزاری مهر، زیر ضربه! قرار گرفت. (به اظهار یک صاحبنظر، در نظام اسلامی نباید چنین باندهایی به وجود می آمد).
    خبرگزاری مهر نوشته است: این باند با تمرکز نظر بر مناطق مرغوب استان تهران نظیر شمیران، کَن، لویزان، سعادت‌آباد، اُزگُل، قلهک، پونک، فشَم، فیروزکوه، کَهریزک و برخی پلاک‌های ثبتی! در استان‌های مازندران، بوشهر، خراسان رضوی، خوزستان و البرز (کرج) با اقدامات متقلّبانه، تعداد زیادی از قطعات اراضی ذکر شده را تصاحب کرده بود.
    به نوشته خبرگزاری مهر،این شبکه متشکل از تعدادی از دلالان و جاعلین حوزه زمین بوده که با همکاری بعضی از بازنشستگان اداره ثبت اسناد و یکی از دفترخانه‌های اسناد رسمی، طی یک فرآیند پیچیده، اقدام به شناسایی اراضی بدون صاحب، املاک اشخاص خارج نشین (برون مرزی ها) و اراضی عمومی در اقصی نقاط کشور کرده و با جعل اسناد مربوط به این اراضی به نام تعدادی از عوامل خود و افراد فریب خورده و اخذ وکالت فروش از آنها، موفق به اخذ سند رسمی برای این اراضی شدند.
    خبرگزاری مهر نوشته است که با ورود سربازان گمنام امام زمان (مأموران وزارت اطلاعات) به این مسئله، تاکنون از انتقال اسناد مالکیت صدها هزار متر مربع از این اراضی و املاک جلوگیری و 15 نفر از اعضای اصلی آن باند دستگیر و تحویل مراجع قضائی شدند.
    یک عضو هیئت رئیسه مجلس سه‌شنبه 21 دیماه 1400 (11 ژانویه 2022) به نقل از آمار رسمیِ اعلام شده گفت که میانگین قیمت زمین در تهران در ده سال گذشته حدود 40 برابر و قیمت مسکن حدود 20 برابر شده است.
    به اظهار یک صاحبنظر، همین افزایش سرسام آور قیمت ها، بر حرص زمین خواری و گسترش جعل اسناد خانه و زمین افزوده است. می دانیم که تاکید قرآن مجید بر محافظت از جان و مال مردم (بندگان خدا) است.

در قلمرو انديشه

زادروز «جك لندن» نويسنده سوسياليست آمريكايي که صداي مردم فقير بود، برضد طبقاتي شدن جوامع و استثمار مي نوشت

««جك لندن» نويسنده و روزنامه نگار سوسياليست آمريكايي 12 ژانويه 1876 ميلادي (روزی چون امروز) در سانفرانسيسكو به دنيا آمد و 40 سال عمر كرد. وي در طول عمر كوتاه خود بیش از 50 كتاب نوشت كه به 70 زبان ترجمه شده و برخي به صورت فيلم سينمايي درآمده اند. شمار خوانندگان جک درخارج از آمريكا بيش از اين كشور بوده است. «جک لندن» محبوب چپگرایان جهان بوده است.
    کارهای چشمگیر او در حرفه روزنامه نگاری پوشش جنگ ژاپن با روسیه در خاور دور در سال 1904، انقلاب مکزیک و حریق بزرگ سانفرانسییسکو بود که این گزارش ها در روزنامه های آمریکا و بویژه روزنامه «سانفرانسیسکو اگزامینر» به چاپ رسیدند. در زمينه تفسیرنگاري، نظر جک بر اين است كه به جاي مقاله سياسي و محدود به یک ستون، رساله سياسي نوشته شود، زيرا كه ستون روزنامه جاي كافي براي گفتن همه مطلب را ندارد و كوتاه نوشتن يك تحليل سياسي، مخاطب را به جايي نمي برد و احيانا اورا گيج و گمراه مي كند. یک تفسیرنگار باید خودرا اندرزگوی جامعه ـ مردم و دولت ـ بپندارد و امین باشد و گمراه نکند.
     داستانهای جک زمینه واقعی دارند. برای نوشتن هر داستان دست به مسافرت زده و آنچه را که در نظر داشته بنویسد مشاهده عینی و تجربه کرده است. او برای نوشتن داستان افسانه دریای جنوب، به منطقه استرالیا سفر کرد. جک هر وقت که فرصت می یافت در شهر اوکلند (به فاصله ای کوتاه از سانفرانسیسکو) در خیابانی که به دانشگاه کالیفرنیا منتهی می شود برای مردم سخنرانی انتقادی ـ پیرامون یک موضوع روز ـ می کرد. همین کار او، این شهر و شهر مجاور آن ـ برکلی را به صورت کانون روشنفکران در آورده و هر اعتراض سیاسی ازجمله اعتراض به ادامه جنگ ویتنام و آزمندی کمپانی ها از این دو شهر آغاز شده است.
     داستانهاي جک لندن آكنده از انتقادهاي اجتماعي هستند كه در هر كدام كوشيده است يك مشكل جامعه را نقد كند. بر ضد استثمار و جوامع طبقاتی نوشته، صدای فقیران و ستمدیدگان شده و راه ریشه کنی علل فقر را به دست داده است. جک دلايل مسائل اجتماعی را در قالب داستان برنگاشته و از طبقه زحمتكش به دفاع برخاسته است. وي می گوید که علت و علل هر مسئله باید شناخته، اعلام و از میان برداشته شود. از به جان معلول افتادن نتیجه ای حاصل نخواهد شد.
    کتابهای معروف او عبارتند از: سرنوشت بشر، پیش از آدم (خلقت)، جنگ طبقات، عشق به زنده ماندن، گرگ دریایی، انقلاب، توانایی و توانا، پسر خورشید و ....
    جک 22 نوامبر سال 1916 براثر ازكار افتادگي كليه هايش فوت شد.

در دنياي داستان نويسي

داستان نگار انگلیسی که کتابهایش 300 میلیون نسخه فروش داشت ـ به باور او، وقتی که آموزشهای دین فراموش شود فرد وارد دنیای جرم می شود

Dame Agatha Mary Christie معروف به «لیدی مالووان» داستان نگار نامدار انگلیسی 12 ژانویه ـ روزی چون امروز ـ در سال 1976 درگذشت. وی که 15 سپتامبر 1890 به دنیا آمده بود 85 سال و 4 ماه عُمر کرد و 66 داستان با زمینه جنایی (پلیسی)، 14 مجموعه داستان کوتاه (ماجرای واقعی) و یک نمایشنامه طولانی نوشت. کتاب های او جمعا 300 میلیون نسخه فروش داشته است ـ این فروش کم سابقه، در زمان حیات وی را میلیونر کرده بود. این تیراژ در تاریخ داستان نگاری کم سابقه بوده است. شخصِ داستانهای او یک «کارآگاهِ خیالی پلیس» بود.

    بانو Agatha تلاش کرده بود که داستان هایش تأثیر اجتماعی داشته و با هدف دوری جستن مردم از جرم و جنایت، غیر مستقیم و در قالب داستان، پند و اندرز دهد. به باور او، دورشدن انسان از اخلاقیات و آموزش های دین است که فرد به ارتکاب جرم و بزه دست می زند و جرم چیزی جز تجاوز به حقوق فرد و یا جامعه نیست. تفکّرِ عمل جرمانه هنگامی به یک فرد دست می دهد که وجدان از وجود او خارج شود و پیش بینی دوران پیری، و کاری نداشتن جز یادآوری اشتباهات گذشته و مُردنِ در اندوه را نتواند کند.
    این بانوی نویسنده که در خانه اش درگذشت تا آخرین ماه حیات، دست از قلم نکشید و آخرین کتاب او زیر چاپ بود که فوت کرد. بسیاری از کتاب های او که اِدیشن آنلاین دارند، به زبانی که مخاطب بخواهد به صورت خودکار در اینترنت ترجمه می شوند.
    وی که دو بار ازدواج کرده بود تنها یک فرزند داشت.

در قلمرو دموکراسي

نخستین زنی که در آمریکا سناتور شد

H. Caraway

12 ژانویه 1932 برای نخستین بار سنای آمریکا دارای یک سناتور زن شد. وی بانو «هاتی کاراوی Hattie W. Caraway» دبیر دبیرستان و در آن زمان 54 ساله بود. شوهر بانو «هاتی» که سناتور استیتِ آرکانزا بود در دسامبر 1931 درگذشته بود و تا انجام انتخابات فرعی (در آمریکا؛ انتخابات ویژه) که 12 ژانویه 1932 برگزار شد فرماندار استیت بیوه او بانو «هاتی» را به عنوان سناتور موقت معرفی کرد.
رفتار بانو «هاتی» در این یک ماه بگونه ای بود که در انتخابات فرعی و دو انتخابات سراسری بعد از آن بر رقیبان پیروز شد و 12 سال و چند ماه سناتور بود. انتخاب او به سناتوری بود که سبب شد پای بانوان به سنای آمریکا باز شود که در آن هر استیت ـ صرفنظر از جمعیت آن ـ دارای دو سناتور است؛ جمعا 100 نفر. معاون رئیس جمهور آمریکا رئیس سنای این کشور است.

«فرهنك سياسي Political Culture» یک جامعه و تاکید بر رعایت کامل اصول قانون اساسی

«فرهنگ سياسي Political Culture» كه در گردهمايي سال 1973 برخي انديشمندان كشورهاي صنعتي در بروکسل به ميان آمد و قرارشد که نظر استادان علوم سیاسی و حکومت و نیز اصحاب نظر و تجربه استعلام و در نشست بعدی (سال 1975) بررسی و نتیجه گیری شود موضوعي است که از دو قرن پيش مطرح بوده است .«سيدني وربا Sidney Verba» نيز در كتاب خود آن را توصيف و تفسير كرده است.
    در اجرای تصمیم نشست سال 1973 اندیشمندان، کسب نظر و بررسی هایی در سراسر سال 1974 در جوامع مختلف پیرامون «فرهنگ سياسي دررابطه با دمكراسي» بعمل آمد که ماحصل نظرات در نشست ماه ژانويه سال 1975 بررسی و نتیجه گیری شد و نتیجه به صورت یک اعلامیه ده صفحه ای انتشار یافت که خلاصه آن از این قرار است:
     "فرهنگ سياسي با فرهنگ عمومي متفاوت است، اما نمي تواند از آن جدا باشد. در يك جامعه، نخبگان بدون احترام و رعايت فرهنگ سياسي توده ها که همانا ذهنیات و انتظارات ایشان از دولت (قوای سه گانه دمکراسی بعلاوه رسانه ها) و هرگونه تغییر است نخواهند توانست براي مدتي طولاني به حاكميت سياسي و فكري خود برآن جامعه ادامه دهند. براي ثبات و استواري يك دمكراسي و خلل ناپذير بودن آن، رعايت فرهنگ سياسي توده مردم (اكثريت جامعه) لازم و ضروري است و فرهنگ سياسي یک جامعه برگرفته از همه ارزشهاي بنيادي، باورها، عواطف، حساسيت ها و سطح دانش و آگاهي هاي آن جامعه است و هر اقدام دولت ـ دولت منتخب (دمکراتیک) ـ بدون عنايت به فرهنگ سياسي اكثريت جامعه با شكست رو به رو مي شود و اين شكست به خاطر مقاومت مردم به پذيرفتن آن است كه با ذهنياتشان همخواني ندارد. مردم هر جامعه هر فرضيه مغاير ذهنيات خود را ايدئولوژي وارداتي تلقي مي كنند و در پذيرفتن آن اكراه خواهند كرد. تغيير فرهنگ سياسي يك جامعه، يكشبه صورت نخواهد گرفت و گاهی يكي ــ دو نسل طول مي كشد تا ذهنيات و انتظارات و عادات مردم با وضعيت تازه خوي بگيرد. بنابراين، در كشورهاي تازه به دمكراسي رسيده، كيفيت رئيس دولت در حفظ ثبات و اصول دمكراسي و رعايت قانون اساسي نقش حياتي دارد و كاري است كه از دست هركس بر نمي آيد. بررسي تاريخچه روند دمكراسي در دو قرن اخير ثابت كرده است که اگر سیاست های رئیس یک دولت پس از انتخاب شدن خلاف آن باشد که مردم انتظار داشته اند و قبلا به آنان وعده داده شده بود بي نظمي، و ناآرامی به دنبال خواهد داشت و ناآرامی ممکن است مسبب ناهنجاری های متعدد شود که شكست دولت و درنتیجه کشور خواهد بود. مطالعات دو قرن گذشته همچنین ثابت کرده است که اگر در جایی حتی یک اصل از قانون اساسی کشور نقض و یا نادیده گرفته شده بی اعتنایی و نقض سایر قوانین (قوانین موضعه پارلمان) و ضوابط دیگررا به دنبال داشته و نقض قانون در یک جامعه باعث رواج فساد و تباهی و نهایتا زوال جامعه و پای به قهقهرا گذاردن خواهد بود.
     براي شناخت فرهنگ سياسي يك ملت بايد انسان شناسي (آنتروپولوژي)، روانشناسي و تاريخ آن ملت را دقيقا مطالعه، تحلیل و بررسي كرد و ديد كه چگونه و با اتخاذ چه تدابير مي شود در مدت كوتاه تري فرهنگ سياسي مردم آن جامعه را تغييرداد و اصطلاحا به «روز» کرد. برای اجرای هر تغییر، نخست بايد ديد كه آيا آن جامعه آماده قبول یک ايدئولوژي تازه و یا تغییر مورد نظر است؟. به عبارت ديگر براي اين كار به حد كافي «رسيده» است و گرنه، ميزان خام بودن آن چقدر است.".
     در قرن 20 سياستهاي خارجي قدرتهای وقت بدون توجه به اين اصول دست به تغيير ساختار حكومتي و نظام سياسي ــ اقتصادي بعضي كشورها زدند كه اين جوامع هنوز از مشكلات ناشي از آن و ناآرامي ها و بي نظمي ها خارج نشده اند. فرهنگ سياسي يك جامعه به همان استحكام آداب و رسوم و مدنيت (فرهنگ ملي) آن جامعه است و تغيير آن به زمان، آموزش و تدبير فراوان نيازمند است.

در قلمرو دانش

پیوند قلب خوک در بدن انسان برای نخستین بار

نخستین پیوند قلبِ اصلاح ژنتیکی شده یک خوک در بدن انسان توسط جراحان مرکز پزشکی دانشگاه مریلند آمریکا، در دهه یکم ژانویه 2022 انجام شد.
    دیوید بنِت David Bennett Sr پنجاه و هفت ساله از شهروندان استیت مریلند که از بیماری قلبی در رنج و عذاب بود، در اکتبر 2021 به مرکز پزشکی دانشگاه مریلند مراجعه کرد که بیماری قلبی او از نوع بسیار خطرناک تشخیص داده شد و گفته شد که وضعیت قلب او واجد شرایط پیوند قلب یک انسان فوت شده دیگر نیست. بنابراین دیوید برای زنده ماندن، چاره دیگری جز پذیرش پیوند قلب خوک ـ قلبِ genetically-modified به بدنش نداشت و زمان نیز برایش کوتاه بود. مرکز پزشکی دانشگاه مریلند از «اف. دی اِ FDA» کسب مجوّز این عمل را درخواست کرد زیراکه چنین عملی قبلا سابقه نداشت. این مجوز در آخرین روز سال 2021 به دانشگاه داده شد. به اظهار دکتر بارتلی گریفیت استاد دانشگاه مریلند، دیوید بنت در بدترین وضعیت نارسایی قلب قرار داشت. عمل پیوند قلب خوک در بدن دیوید در اطاق عمل جراحی مرکز پزشگی دانشگاه، 9 ساعت طول کشید. این قلب از نظر حجم برابر قلب انسان بود. دکتر محمد محی الدین استاد جراحی دانشگاه مریلند که بر جریان عمل نظارت داشت گفته است که 10 ژِنِ قلب خوک قبلا اصلاح و تغییر داده شده بود تا سیستم ایمنی بدن آن را رد نکند و درصدد پس زدن آن برنیاید. عمل جراحی هفتم ژانویه 2022 انجام شد. سه روز بعد پسر دیوید بنِت خبرداد که حال پدرش خوب است و در همین روز (دهم ژانویه) جراحان مربوط و همگی استاد و دانشیار انجام این پیوند را موفقیت آمیز اعلام کردند ولی اشاره کردند که هنوز برای داوری قطعی درباره آینده دیوید بنِت زود است.
    سپتامبر 2021 برای نخستین بار در نیویورک، جراحان برای آزمایش پیوند یک عضو از جسم یک خوک به بدن انسان، کُلیِه خوکی را به بدن یک انسان مرده که از مرگ او ساعاتی بیش نگذشته بود پیوند زدند. کلیه پیوندی به‌رغم زنده نبودن آن فرد، برای مدتی عمل کرده بود. خانواده متوفی پیش از مرگ او، با انجام این عمل پیوند موافقت کرده بود.

دیوید بنِت در سال 2019 در میان خانواده اش و در پاییز 2021 در بیمارستان

در دنياي تاريخ‌نگاري

نقشهِ روزولت برای اَبَرقدرت کردن آمریکا و جهانی شدن دلار ـ تاريخ نگاري که دست «روزولت» را رو کرده است

John Toland

«جان تالند John Willard Toland» نمايشنامه و داستان نگاري كه از اواسط عمر تفسيرنويس و تاريخ نگار شد و در عداد انديشمندان قرارگرفت و تاليفات متعدد برجاي گذارده است چهارم ژانويه 2004 در 91 سالگي درگذشت. تالند 29 ژوئن 1912 درشهر لاكراس La Crosse ايالت ويسكانسين آمريكا به دنيا آمده بود. وي پس از نوشتن 26 نمايشنامه و شش داستان بکار نوشتن داستان کوتاه براي مجلات دست زد، سپس تفسيرنويس روزنامه ها شد و آنگاه با روشي تازه وارد کار تاريخ نگاري گرديد که در اين رشته تحصيل کرده بود. مهمترين تاليفات او در زمينه تاريخ عبارتند از: خورشيد بالا مي آيد The Rising Sun (تاريخ معاصر ژاپن از 1936 تا 1945)، آدولف هيتلر (يک بيوگرافي تاريخي)، پرل هاربر و پس ازآن (علل و نتايج شبيخون ژاپن به هاوايي و ورود آمريکا به جنگ جهاني دوم)، نبرد مرگ (درباره جنگ کره)، صد روز آخر (رويدادهاي پایانی جنگ جهاني دوم)، ماجراي بالژ The Story of Bulge (درباره نبرد بالژ) و ....
«تالند» روش تازه ای در نوشتن تاریخ معاصر و «تاریخ جاری» ابتکار کرده و در تالیفاتش به جاي صرفا رونويسي از اسناد و اخبار، از مصاحبه با افراد نیز استفاده كرده و كتاب «خورشيد بالا مي آيد» حاوي صدها مصاحبه با مقامات پیشین، ژنرالهای بازنشسته، روزنامه نگاران، معلمان و حتي بانوان خانه دار ژاپني است. اين مصاحبه ها که ديدگاه ژاپنی هارا از جنگ جهانی دوم نشان می دهد خلاف تالیفات مشابه است که عمدتا نظرات آمریکا و غرب را در آن زمينه منعکس ساخته اند. تالند در اين تاليف، خودکشي فرماندهان ژاپني جبهه ها پس از هرشکست را پديده اي تازه خوانده و يک دليل فداکاري ژاپني هارا در جنگ، افزايش ساعات درس تاريخ دبيرستانهاي اين کشور و وطن شناسي هرچه بيشتر ژاپني ها از اين راه دانسته و نوشته است که وطن شناسي «وطندوسي» به بار مي آورد.
تالند در كتاب «پرل هاربر = پرل هاريور» ضمن ارائه اسناد ثابت كرده است كه روزولت از قبل، از تصميم ژاپني ها در حمله به پرل هاربور آگاه بود و چون درصدد بود كه آمريكارا از رکود اقتصادي و انزوا خارج و ابرقدرت سازد، بهترين فرصت را براي اين كار حمله غافلگيرانه ژاپني ها به پرل هابور Pear Harbor مي دانست و لذا تا انجام حمله چيزي نگفت و اقدامي نكرد و پس از آن بود كه بدون مخالفت داخلي، آمريكا را وارد جنگ جهاني دوم كرد و چون به دور از صحنه هاي نبرد بود و میان دو اقیانوس قراردارد آسيب نديد و از ميان ويرانه هاي جنگ به صورت يك ابرقدرت سر برافراشت. همه تلاش روساي جمهور بعدي آمريکا اين بوده است که «دلار آمريکا» به صورت پول جهاني باقی بماند و از اين طريق، این دولت نبض اقتصاد جهان را به دست داشته [و به قول منتقدین، کدخدای گیتی] باشد. جهانی شدن دلار آمریکا [که از آغاز قرن 21 رقیبان تازه یافته و دارد تهدید می شود] از سال 1946 و با اجرای «طرح مارشال» برای نوسازی کشورهای جنگزده اروپایی [با کمک مالی آمریکا] آغاز شد.

روزی که تاریخدان و مؤلفِ Disruption of American Democracy درگذشت ـ تعریف و پیش بینی مسائل جاری دمکراسی آمریکا

رُی فرانکلین نیکلاس Roy Franklin Nicholas تاریخدان آمریکایی 12 ژانویه 1973 ـ روزی چون امروز ـ در 77 سالگی درگذشت. وی که استاد تاریخ در دانشگاههای کلمبیا و پنسیلوانیا بود و سالها رئیس انجمن مدرّسان تاریخ چند کتاب درباره دمکراسی و دمکراسی آمریکا تألیف کرده است. با مطالعه کتاب او زیر عنوان Disruption of American Democracy ریشه مشکلات از سوم نوامبر 2020 تا ژانویه 2021 این فدراسیون را می توان بدست آورد. تألیفات دیگر این استادِ تاریخ در زمینه دمکراسی عبارتند از: ماشین دمکراسی، اختراعِ! احزاب سیاسی آمریکا، فدرالیسم و دمکراسی، تأثیر مذهب در دمکراسی، رابطه فرهنگ و دمکراسی (حکومت فرهنگی) و 4 کتاب دیگر.
وی در تألیفات خود همچنین خواسته است نشان دهد که تداوم مهاجرت در حجم وسیع به یک کشور، بویژه به آمریکا که هرکس در جستجوی زندگی بهتر و ثروتمندشدن می آید تغییرات در دمکراسی (احزاب و نحوه انتخاب، رسانه ها و ...) به وجود می آورد. مهاجرتِ انبوه تغییرات فرهنگی و اجتماعی در یک جامعه به وجود می آورد [که نمونه اش را در سال های اخیر در کشورهای اروپایی مشاهده می کنیم.].

در قلمرو رسانه‌ها

روزی که معيار و ضابطهِ تعيين اهميت نشریات تغییر یافت

12 ژانويه سال 1971 [22 دیماه 1350 و پیش از عصر اینترنت؛ وبسایت سازی و آنلاین ها] برگزيدگان ناشران و سردبيران روزنامه ها و مجله هاي كشورهاي صنعتي [اصطلاحا پيشرفته] و نمايندگان مديران آژانس هاي آگهي هاي تجاري در پايان نشست سه روزه خود در نیویورک اعلام كردند كه به اين نتيجه رسيده اند كه اهميت يك نشریه اعم از روزنامه و مجله را نبايد بر پايه میزان فروش (تيراژ) قرار داد، بلكه اين اهميت از اين پس بر اين اساس تعيين خواهد شد كه چه كساني نشریات را مي خرند و مي خوانند و روزنامه و مجله اي مهمتر بشمار خواهد رفت كه شمار خوانندگانش در ميان سياستمداران، دولتمردان، روشنفكران و طبقه تحصیلکرده جامعه بيشتر باشد. بنابراين داشتن تيراژ چند ميليوني از راه انتشار مطالب و تصاوير جنجال برانگيز عامه پسند (اخبار جنائي، خانوادگي و ...) و يا چاپ آگهي هاي دو سه سطري كلاسه شده (نيازمندي ها) عامل به دست آوردن اهميت نبايد به حساب آورده شود. طبقه ثروتمند و عموما کم حوصله روزنامه را مي خرَد و پس از نگاهي كوتاه، آن را كنار مي گذارد و توجهي هم به آگهي هايش ندارد و طبقه كم درآمد جامعه روزنامه را براي اعلانات كلاسه شده (نيازمنديها)، کوپن تخفيف فروشگاهها و خبرهاي جنايي و گهگاه ورزشي و هنري و يا به «دليل جنجال روز» مي خرد و به اعلانات تجاري و خبرهاي ديگر توجه نمي كند، زيرا كه در آنها براي خود نفعي نمي بيند. ولی طبقه متوسط، روشنفکران، اصحاب مقام، تحصیلکردگان و نیز سالخوردگان و بازنشستگان نشریه را به دقت می خوانند و مورد توجه قرار می دهند.

روزي که دولت سعودي هم تلويزيون «تماما خبر» راه اندازي کرد

دولت سعودي هم وارد ميدان رقابت تلويزيون هاي خبري شد و از بعد از ظهر يكشنبه 11 ژانويه 2004 شبكه «تماما خبر» خود را كه گفته شده بود تنها خبر و نظر پخش مي كند و كانال 4 نام گرفته است به راه انداخت. همچنین گفته شده بود كه این شبکه، 95 خبرنويس در داخل و 45 خبرنگار در خارج از كشور دارد.
     عبدالسلام فارسي وزير وقت فرهنگ و اطلاع رساني دولت سعودي در اين باره گفته بود كه كانال تازه، نهايت دقّت را بكار خواهد بُرد كه اخبار درست و دقيق را سريعا پخش كند كه نياز مخاطبان به ديدن كانالهاي خارجي نباشد. كشور سعودي سه كانال 24 ساعته عمومي ديگر از جمله يك كانال به زبان انگليسي دارد.
    نخستين شبكهِ «تمام خبر» به صورت كابلي بسال 1980 در اتلانتاي آمريكا داير شد كه به دليل ارزان بودن كار، اينك هر كشوري داراي يك يا چند كانال از اين دست شده است و همچنين فرد و افراد. تهيه خبر و پخش آن با اين همه خبرگزاري، بويژه اگر کابلي و يا ماهواره اي باشد نياز به سرمايه سنگين و نيروي انساني فراوان ندارد، اما اگر بخواهد روش مستقل داشته و مصرف كننده اخبار غرض آلود، ناقص و تبليغي نباشد، دست كم نياز به چهار سردبير مجرب و بسيار ماهر، دهها خبرنگار و تصويربردار، شماري دبير خبر، تفسيرگو، تحليلگر و مصاحبه گر خواهد داشت. با عمومیت یافتن آنلاین ها و گسترش شبکه های معروف به سوشل میدیا، مطالب می تواند به آسانی و توأما به هر سه صورت (نوشته، فیلم و صوت) باشد.
     از چهارم جولای 2013 یک شبکه تلويزيوني تمام خبر دیگر در آمریکا تأسیس شده است به نام One America News Network و به اختصار OAN. به نظر مي رسد که کوشش اين شبکه اين است که آگهي تجاري کمتري داشته باشد و احتمالا براي گريز از اِعمال نفوذ اصحاب آگهي.

بانو«ژورنالیست» جنگ ها و انقلابات قرن 20 که 105 سال عُمر کرد ـ کارهای ژورنالیستی او در یک نگاه ـ کشف قصد هیتلر به تعرّض ـ دو مصاحبه با شاه و ...

کلر هالینگوُرث Clare Hollingworth ژورنالیست بنام قرن بیستم که رویدادهای دهها جنگ و انقلاب را در سراسر جهان گزارش کرده بود، دهم ژانویه 2017 در 105 سالگی درگذشت.
    آوازهِ کلر از 1939 و از روزی بلند و جهانی شد که سه روز پیش از آغاز جنگ جهانی دوم، گزارش از آمادگی هیتلر برای تعرّض نظامی به لهستان داده بود. کلر برای پوشش آوارگی چِک هایی که پس از الحاق سودتنلند Sudeteland به آلمان ـ طبق سازش سران قدرت های وقت اروپا در مونیخ ـ به لهستان مهاجرت کرده بودند به این کشور رفته بود. بخشی از چِک های ساکن سودتنلند که تابعیت آلمان را قبول نداشتند به لهستان رفته بودند و در اردوگاه آوارگان بسر می بردند. کلر که در عین حال به این آوارگان کمک می کرد احساس بوی جنگ کرد و با سفارت انگلیس در ورشو تماس گرفت و ضمن اشاره به احساس خود گفت که می خواهد با کرایه کردن یک «اتومبیلِ با راننده» به آلمان برود و اوضاع نزدیک به مرز را به چشم ببیند و می خواهد از سفارت اجازه بگیرد که اگر در آلمان از او بپرسند که چرا در آنجا است بگوید کارمند سفارت انگلیس است و پیام برای سفارت انگلیس در برلین دارد که موافقت شد.
    «کلر» پس از ورود به آلمان، تردُّد نظامیان آلمان و حرکت آنان به سوی مرز لهستان را مشاهده کرد و به لهستان بازگشت و قضیه را گزارش کرد که سه روز بعد تعرّض آغاز شد و کلر دنباله کار جنگ را به عنوان خبرنگار روزنامه «دیلی تلگراف» دنبال کرد.
     پس از رسیدن سپاهیان آلمان به فرماندهی فیلد مارشال رومل به مصر، کلر به مصر فرستاده شد تا اخبار این جبهه را گزارش کند. وی در مصر، دو نبردِ العلمین را گزارش کرد و با نیروهای هِندی ـ انگلیسی ژنرال مونتگمری، نیروهای آلمانی ـ ایتالیایی در حال عقب نشینی را تا لیبی دنبال کرد. وی از اینجا به عراق و ایران فرستاده شد تا وضعیت اشغال نظامی ایران و کمک رسانی غرب به شوروی از طریق ایران را گزارش کند. در همین سفر بود که وی با پهلوی دوم که شاه ایران شده بود مصاحبه کرد. یکی از پرسش هایش این بود که آیا می دانست استالین اصرار داشت که ایران پس از جنگ، جمهوری شود، ولی چرچیل موافق نبود و سرانجام موفق شد. شاه گفته بود که این را می دانست ولی چرچیل و روزولت از قصد نهایی استالین و کمونیست کردن ایران و گسترش اتحاد جماهیر شوروی تا خلیج فارس خبر داشتند و قبول نکردند.
    «کلر» که جزئیات چند جبهه دیگر جنگ جهانی دوم را گزارش کرده بود پس از جنگ جهانی دوم، برای تکمیل معلومات خود درباره جنگ، جنگ وسیله اجرای سیاست و عملیات نظامی، شِبهِ جنگ ها و امور مربوط، در کلاس های دانشگاهی دروس استراتژی، تاریخ جنگ ها، عملیات نظامی و ... شرکت کرد.
    او سپس جنگ داخلی چین تا پایان سال 1949، عقب نشینی چیان کای شِک به تایوان و جمهوری خلق شدن چین و جنگ عرب و اسرائیل از زمان انفجار در هتل «کینگ دیوید» در اورشلیم که ضمن آن 91 کشته شدند را دنبال کرد. در دو دهه بعد، قیام استقلال طلبانه الجزایری ها تا تبدیل شدن آن به جنگ با فرانسه و کسب استقلال در 1962 را پوشش داد و در این سرزمین بسربُرد. پوشش مبارزات یمن جنوبی ها، استقلال این سرزمین تا کسب استقلال و جمهوری سوسیالیستی شدن آن به پایتختی عدن و درگیری با عُمان بر سر ظفار و کمک نظامی ایران به عُمان کار دیگر کلر بود. کلر مسئله لبنان و دو جنگ داخلی این کشور و کودتاهای پی در پی سوریه را پوشش داد.
    «کلر» جنگ ویتنام را نیز پوشش داد و نظر داد که آمریکا و ائتلاف آن پیروز نخواهند شد، جنگ به بُن بَست می رسد و رئیس جمهوری بعدی آمریکا از آن خارج خواهد شد که چنین شد. کلر از ویتنام به چین رفت و با چوئن لای مصاحبه کرد. همچنین گزارش جنگ اندونزی و انگلیس بر سر یک ایالت مالزیا و پوشش یک مورد از سه جنگ هند و پاکستان در کارنامه اوست. در جریان انقلاب ایران، کلر به تهران آمد و آخرین روزنامه نگار خارجی بود که با شاه مصاحبه کرد و گزارش کرد که شاه امید خود را از دست داده و مردم از خیابانها خارج نمی شوند و اعتصاب روزنامه نگاران کمک بزرگی به گسترش و تداوم انقلاب بوده است. کلر در سفر بعدی خود به چین، شاهد ماجرای میدان Tiananmen بود.
    کلر که برای بسیاری از رسانه ها ازجمله دیلی تلگراف، ابزرور، اکونومیست و ... کار کرده بود در سال 1982 از ملکه انگلستان لقبِ OBE گرفت که از قدیم الایّام آن را به کسانی می دهند که خدمت عمومی کرده باشند.
    کلر دو بار ازدواج کرد که هر دو ازدواج، قربانی عشق و وفاداری او به ژورنالیسم شدند. پس از ازدواج اول، گفته بود که روزنامه نگار فقط باید با روزنامه نگار ازدواج کند تا ازدواجشان دوام داشته باشد. شوهر دوم او روزنامه نگار بود ولی نَه روزنامه نگار جنگ و انقلاب که تحول و تغییر ایجاد می کند و نَه سفر به این گوشه و آن گوشه جهان برای گزارش رویدادها.
     «کلر» سال های آخر عُمر را در هنگ کنگ گذارند و همین جا فوت شد و جنازه اش برای دفن به انگلستان انتقال یافت. وی کتاب های متعدد از تجربه ها خود منتشر کرده است ازجمله؛ فرانت لاین (خطِ آتش ـ خطِ اولِ جبهه)، «مائو و افراد مقابل او»، «عرب و غرب»، «سه هفته جنگ در لهستان»، «آلمانی ها همه جا در جستجوی من» و .... وی خاطرات خود را تنظیم کرده بود و آماده چاپ که پس از وفات، خواهرزاده اش آن را منتشر ساخت. کلر فرزند نداشت.

کلر در مراحل عُمر

ساير ملل

دریاسار آلبوکرکی جزیره یمنی سکوترا را بهترین نقطه برای استقرار و راه بندی تشخیص داد

دریاسالار پرتغالی آلفونس دا آلبوکرکی (آلبوکرک) در ژانویه 1507 جزیره سکوترا (سقطرا) واقع در اقیانوس هند و متعلق به یمنی ها را بهترین منطقه استراتزیک برای راه بندی و جلوگیری از رخنه سایر قدرتهای اروپایی به آبهای آسیا و ایجاد مستعمره تشخیص داد و دستور ساختن یک پایگاه نظامی را در آنجا صادرکرد و بعدا از همین پایگاه بود که با هفت کشتی توپدار و 500 تفنگدار دریایی وارد خلیج فارس شد و جزایر ایرانی هرمز، قشم و ... را تصرف کرد. ایرانیان در آن زمان سلاح آتشین نداشتند زیرا که پادشاه وقت ـ شاه اسماعیل صفوی ـ بکاربردن توپ و تفنگ را خلاف مروت و مردانگی می پنداشت.
سکوتره که بعدا توسط انگلستان تصرف و پایگاه نظامی این کشور قرار گرفت وسعت کافی و بیش از سی هزار جمعیت دارد. روسها از دهه 1960 متوجه اهمیت استراتژیک سکوترا شدند ولی فروپاشی شوروی مانع انجام برنامه های آنان شد. یمن جنوبی که به صورت فدراسیون قبایل اداره می شد از زمان کسب استقلال متحد روسیه بود. اینک آمریکا چشم به سکوترا بسته و بزرگ کردن قضیه هواداران القاعده در یمن (به دنبال دستگیر کردن عمر فاروق عبدالمطلب ـ جوان نیجریه ای) احتمالا به همین منظور است.
یمن 24 میلیونی تا 22 ماه مه 1990 به صورت دو کشور بود که در این تاریخ و در پی یک خصومت طولانی و چند نبرد خونین با هم یکی شدند. یمن شمالی که اکثریت جمعیت آن شیعه بودند تا یکم نوامبر 1918 (ده روز مانده به پایان جنگ جهانی اول) تحت الحمایه عثمانی بود و تا سال 1962 توسط امام شیعیان زیدیه اداره می شد و یمن جنوبی که از سال 1839 تحت الحمایه انگلستان بود و اکثریت نفوس آن سنی شافعی هستند سی ام نوامبر 1967 استقلال یافت و دارای یک حکومت کمونیستی و از دوستان دولت مسکو شد. پس از تامین وحدت بوده است که درصد کل سنی های یمن 53 و شیعیان 47 درصد برآورد شده است. یمن 530 هزار کیلومتری که هنوز با دولت سعودی اختلاف ارضی دارد با داشتن دویست جزیره از جمله سکوترا و ناظر بر باب المندب بودن یک منطقه استراتژیک جهان است. القربی وزیر امور خارجه جمهوری یمن اعلام کرده است که این دولت با ورود واحدهای رزمی خارجی ازجمله نظامیان آمریکا به یمن بنام مبارزه با القاعده مخالف است و چنین اجازه ای را نخواهد داد. دولت یمن نمی خواهد که به صورت افغانستان درآید ولی با آموزش نظامیان و پلیس یمن توسط مستشاران غرب مخالفت ندارد!.

انقلاب زنگبار ـ انقلاب بر ضد سلطان عرب ـ در این انقلاب به ایرانی تبارها، معروف به شيرازي ها آسیب نرسید

انقلاب زنگبارZanzibar از بامداد 12 ژانویه 1964 آغاز شد و انقلابیون با کشتن هزاران عرب تبار و مهاجران هِندی به حکومت خارجی تبارها بر این مجمع الجزایر پایان دادند. در این انقلاب حتی به یک ایرانی تبار که در زنگبار «شیرازی» خوانده می شوند آسیب وارد نیامد و حزب سیاسی آنان به فعالیت خود ادامه داده است.
    دولت انگلستان که از قرن نوزدهم بر زنگبار مسلط شده بود در دسامبر 1963 به این جزایر یک میلیون و سیصدهزار نفری که تا ساحل آفریقای شرقی 25 تا 50 کیلومتر فاصله دارد استقلال داده بود و یک عرب تبار را سلطان آنجا کرده بود که ماه بعد (ژانویه) انقلاب آغاز شد.
    پيش از از انگلیسی ها، پرتغالی ها بر این جزایر سلطه داشتند که در پایان سلطه آنان، برای مدتی زنگبار دارای حاکم عُمّانی (عربِ عُمّانی تبار) شده بود. در آن زمان عُمّانی ها در زنگبار عمدتا تجارت بَرده (غلام و کنیز) می کردند.
    زنگبار صدها سال از مراکز تجاری ایران با قاره آفریقا بود و استقرار هزاران ایرانی در آنجا مربوط به همان دوران است. ایرانیان در زنگبار شهری سنگی ساخته اند که از آثار باستانی است. زنگبار پس از انقلاب سال 1964، ضمن حفظ استقلال و حاکمیت خود، با تانگانیکا متحد شد و فدراسیون تانزانیا را به وجود آورده اند. صادرات عمده زنگبار از قدیم الایام «اَدویه» بویژه دارچین، جوز، فلفل و «کلو Clove» بوده است.

روزی که کنگره آمریکا به جورج بوش (پدر) اختیار جنگ با عراق و پس گرفتن کویت داد و ...

در این روز کنگره آمریکا (قوه مقننه فدراسیون) به رئيس جمهوری وقت اين کشور (جورج بوش ـ پدر) اختيار داد که با بکار بردن نيروي مسلح، ارتش صدام حسين (عراق) را از کويت اخراج و استقلال و حاکميّت اين کشور را تأمين کند [که اين مصوبه اجرا شد].
    شورای امنیت سازمان ملل برای خروج نیروهای عراق از کویت مهلت تعیین کرده بود و این مهلت؛ 15 ژانویه 1991 بود. دولت آمریکا قبلا نیروی نظامی به کشور سعودی و مناطقی در جنوب خلیج فارس (به هزینه این کشورها و عمدتا سعودی) فرستاده بود و تحت فشار دولت سعودی، انگلیس و مصر قرار داشت تا حمله را آغاز کند. چند روز مانده به پایان مهلت شورای امنیت، جورج بوش (پدر) از کنگره آمریکا در خواست اختیار جنگ کرد. این نخستین بار پس از سال 1964 بود که چنین درخواستی از کنگره می شد. در خواست قبلی برای جنگ با دولت هانوی (ویتنام شمالی وقت) بود. بحث سه روزه دو مجلس کنگره در زمینه دادن اختیار جنگ به جورج بوش در رسانه ها منعکس می شد و گروهی از آمریکائیان مخالف جنک در خیابانهای چند شهر دست به تظاهرات ضد جنگ زدند. با وجود این، مجلس نمایندگان با 250 رای موافق در برابر 183 رای مخالف و سنا با 52 رای موافق در برابر 47 رای مخالف به جورج بوش اختیار جنگ برای اخراج صدام از کویت را دادند. در آن زمان قوه مقننه آمریکا در کنترل حزب دمکرات بود و رئیس جمهوری عضو حزب جمهوریخواه.
    در پی تصویب اختیار جنگ که سه روز پیش از اتمام مهلت شورای امنیت بود،Javier Perez de Cuaellar دبیر کل وقت سازمان ملل به بغداد رفت تا دولت عراق را راضی به خروج از کویت کند، ولی دولت بعث عراق که کویت را جزیی از خاک عراق می دانست و پس از اشغال نظامی، فرماندار عراقی برایش تعیین کرده بود با تخلیه کویت موافقت نکرد و حملات هوایی آمریکا به بغداد از بامداد هفدهم ژانویه به وقت محلی آغاز شد. حملات هوایی به عراق تا 24 فوریه (حدود 40 روز) ادامه یافت و در این روز حملات زمینی به نیروهای عراقی در کویت آغاز شد که سرانجام به خروج عراق از کویت انجامید و در پی آن تحریم اقتصادی عراق و 12 سال بعد حمله تمام عیار صورت گرفت و عراق با سقوط بغداد و فرار صدام حسین به اشغال نظامی آمریکا و انگلیس درآمد و ماهها فرماندار آمریکایی داشت.

تظاهرات ضد جنگ در آمریکا در جریان مذاکرات کنگره به دادن اختیار جنگ به رئیس جمهوری در ژانویه 1991

روزي که توليد نفت روزانه روسيه به 8 ميليون و 400 هزار بشکه رسيد

12 ژانويه 2004 اعلام شد که روسيه توليد نفت خود را 11 درصد افزايش داده و به 8 ميليون و 400 هزار بشكه در روز رسانيده بود.
برخي از جامعه شناسان روس در واکنش به انتشار اين خبر رسمي، اين نگراني را ابراز کرده بودند كه ممکن است اين درآمد مُفت و پایان یافتنی، روس ها را تنبل كند و درصدد توليد كالاهاي ديگر براي صدور بر نيايند. اين جامعه شناسان اندرز داده بودند که سعي شود اين درآمد، ذخيره و يا صرف توسعه شود و نَه تامين هزينه هاي جاري.
طبق يک اعلاميه ديگر، روسيه توليد گاز طبيعي خود را هم از آغاز ژانويه 2004 به ميزان 3 و 4 در هم در صد افزايش داده و به 616 ميليون و 540 هزار متر مكعب رسانيده بود.

دربارهِ انتخاب محمود عباس به جانشيني عرفات و تبريك جورج دبلیو بوش و آریل شارون به او

محمود عباس

محمود عباس(ابو مازن) در انتخابات نهم ژانويه 2005 تعيين جانشين براي ياسر عرفات (ابو عمار) كه در نوامبر2004 در گذشت با كسب 62 و 3 دهم درصد آراء ريخته شده به صندوقها برنده اعلام شد.
برخي جناحهاي فلسطيني اين انتخابات را كه در غرب رود اردن و نوار غزه انجام شده بود تحريم كرده بودند و مفهوم اين تحريم اين بوده است كه ممكن است تلاشهاي آتي او براي سازش با اسرائيل را نپذيرند و مبارزه مسلحانه ادامه يابد. جيمي كارتر رئيس جمهور اسبق آمريكا بر اين انتخابات نظارت داشت.

عرفات در آخرين روز اقامت درفلسطين

در پي اعلام پيروزي محمود عباس، جورج دبليو بوش رئيس جمهور آمريكا تلفني به او تبريك گفت و وي را براي مذاكره به واشنگتن دعوت كرد. آريل شارون نخست وزير وقت اسرائيل نيز در يك مكالمه تلفني ده دقيقه با عباس، انتخاب او را به رياست دولت خودگردان فلسطيني ها تبريك گفت و پيشنهاد همكاري به او داد. تلفنهاي تبريك در حالي صورت مي گرفت كه شليك گلوله و پرتاب موشك ادامه داشت. شارون از سال 2001 با عرفات تماس حضوري و تلفني نگرفته بود.
عرفات پس از مدتها عملا بازداشت خانگي، به نوعي بيماري كه چگونگي آن هنوز افشاء نشده است مبتلا شد و پس از انتقال به يك بيمارستان نظامي در فرانسه 11 نوامبر 2004 در اينجا درگذشت. وي 29 اکتبر 2004 از رام الله واقع در غرب رود اردن به کشور اردن و از آنجا به پاريس منتقل شده بود.
مطبوعات آمريكا در خبرهاي خود محمود عباس را يك «ميانه رو» مي نامند، به همان گونه كه بر حسب منافع خود، محمد خاتمي را هم رئيس جمهور اصلاح طلب ايران مي خواندند.

29 اکتبر 2004 عرفات را به اين صورت با هليکوپتر به اردن و از آنجا براي درمان بيماري اش به پاريس منتقل کردند که 11 نوامبر 2004 در اينجا درگذشت

رویداد خونین ژانویه 2022 قزاقستان

مسئله قزاقستان ـ کشور 19 میلیونیِ دو میلیون و هفتصد هزار کیلومتری واقع در اروسیا از دوم ژانویه 2022 خبر مهم روز جهان شد. مسئله با تصمیم دولت قزاقستان به افزایش بهای گاز مایع که در آن سرزمینِ نفتدار، هم به مصرف سوخت خانگی و هم سوخت اتومبیل و کامیون می رسد و از شهرهای غربی و جنوب غربی این کشورِ عضو جامعه مشترک المنافع روسیه (شهرهای نزدیک به دریای مازندران) آغاز شد و سریعا و کمتر از چند ساعت! به شهرهای دیگر از جمله شهر دو میلیونی آلماتی و شهر بیش از یک میلیونی نورسلطان (آستانه) ـ پایتخت گسترش یافت و تظاهرکنندگان که ناگهان و به قولی از زمین سبز شدند مسلحانه به ساختمانهای دولتی و فروشگاهها و پلیس حمله بردند و دست به تخریب و غارت زدند، نخست وزیر و وزیران کنار رفتند و قاسم جومارت توقایف رئیس جمهوری مجبور شد از CSTO درخواست کمک کند، این سازمان امنیت جمعی مرکب از روسیه، ارمنستان، بلاروس، قرقیزستان، تاجیکستان و قزاقستان نیروی نظامی فرستاد و هفتم ژانویه تظاهرات که به شورش تبدیل شده بود با 164 کشته، صدها مجروح و بیش از 8 هزار بازداشتی پایان یافت. این رویداد که یک توطئه خوانده شده و برخی دولت های خارج متهم به دست داشتن در آن شده اند و نیز عوامل داخلی از جمله هواداران نورسلطان نظربایف که در مارچ 2019 پس از 30 ریاست بر قزاقستان کنار رفت ولی ریاست شورای امنیت کشور را بدست داشت همچنین منجر به تصفیه مقامات دولتی ازجمله رئیس سازمان امنیت و اطلاعات قزاقستان شده است، نورسلطان نظربایف نیز پنجم ژانویه از ریاست شورای امنیت کنار رفته (یا برکنار شده) است و پوتین رئیس جمهوری روسیه اعلام کرده است که اجازه نخواهد داد انقلاب مخملی دیگری (نظیر رویدادهای قبلی گرجستان و اوکراین) در مناطق جماهیریه پیشین شوروی روی دهد.
    نورسلطان نظربایف که شهر آستانه به نام او «نورسلطان» شده است از پلکان حزب کمونیست بالا آمده بود که پس از فروپاشی شوروی، ظرف چند ساعت؛ تغییر لباس داد و ملی گرا شد و حزب «نوراوتان» را تأسیس کرد و به حکومت ادامه داد. در قزاقستان که پس از ساقط شدن امپراتوری ایرانیان به اشغال مهاجران آلتائیک (قزها ـ ساکنان قبلی غرب مغولستان) درآمد و بعدا مغول ها، حدود 4 میلیون روس زندگی می کنند. این سرزمین که نقشه جغرافیایی آن را بلشویک های روس ترسیم کردند از قرن ها پیش از انقلاب 1917 گوشه ای از امپراتوری تزارها بود. زبان رسمی این کشور روسی و یک تیره از زبان های تُرکی است. روسیه تاسیسات صنعتی و فضایی شوروی پس از فروپاشی را از آن سرزمین خارج نکرده است.
    در پی برقراری آرامش، دهم ژانویه 2022 رئیس جمهوری قزاقستان اعلام کرد که دست به اصلاحات خواهد زد، فساد را از میان برخواهد داشت و فاصله دارا و نادار را کاهش خواهد داد.
    قزاقستان نیز بمانند سایر قطعات شوروی سابق، پس از انحلال حزب کمونیست و فروپاشی شوروی دچار فساد اقتصادی و اولیگارش سازی و ... شد و عمدتا با خصوصی سازی اموال عمومی (انتقال اموال متعلق به همه مردم و در دست نماینده مردم؛ دولت به چند نفر به بهای بسیار کم و ...). مردم شوروی پیشین همه و بلااستثناء با سواد هستند و شعارهای برابر بودن انسان را شنیده اند و فساد دولتی را تحمل نمی کنند. پس از فروپاشی شوروی، همان هایی که به نام کمونیست، مقامات ارشد دولتی را در دست داشتند، یکشبه غیرکمونیست شدند و مقامات را رها نساخته اند! و بنابراین، وقوع بپاخیزی ها قابل پیش بینی است.

روزی که تانک ها و کامیون های حامل نظامیان سازمان امنیت جمعی در حال حرکت به سوی قزاقستان بودند تا آرامش برقرار کنند. این اقدام هشداری به سایر دولت ها بود که وقایع قبلی گرجستان و اوکراین تکرار نخواهند شد

درخواست رئیس جمهوری تاجیکستان از روسیه و متحدان تا به دور افغانستان کمربند امنیتی ایجاد کنند

رحمان

امامعلی رحمان رئیس‌جمهوری تاجیکستانِ پارسی زبان با مردمی ایرانی تبار دهم ژانویه 2022 (20 دیماه 1400) از نشست فوق‌العاده سازمان پیمان امنیت جمعی خواست که یک کمربند امنیتی در اطراف افغانستان ایجاد کند. او که در نشست فوق العاده سران کشورهای عضو این پیمان (روسیه، ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان) شرکت کرده بود گفت که طبق اطلاعاتی که به او رسیده بیش از شش هزار شبه‌نظامی داعشی و گروههای مشابه و احتمالا با حمایت طالبان در ولایات شمالی افغانستان مستقرشده اند و احتمال دست اندازی آنها به سه کشور همسایه شمالی (تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان) زیاد است، و مسئله ساز خواهد بود. او به اخطار تابستان امسال پوتین اشاره کرد که گفته بود: حالا که طالبان با خارج شدن غیرمنتظره آمریکا از افغانستان و بدست آوردن همه سلاح های برجای ماندهِ تعمّدی آمریکا به قدرت بازگشته اند، باید از کشورهای فرارود (سه کشور عضو پیشین جماهیریه شوروی) مراقبت کنیم تا تروریست ها و قاچاقچیان مواد مخدر به هر شکل و ازجمله به لباس پناهجو وارد نشوند که اگر وارد شوند تا اعماق روسیه پیش خواهند آمد.
    رحمان همچنین گفت که طبق اطلاعات رسیده به او، بیش از 40 مرکز آموزش تروریست‌ در مناطق جنوبی اروند رود (شمال افغانستان) سرگرم فعالیت هستند و وضعیت هر روز پیچیده‌تر می‌شود.
    روسیه در تاجیکستان نیروی نظامی دارد و مشترکا با نظامیان تاجیکستان از مرزهای جنوبی نگهبانی می کنند.
    اصحاب نظر گفته اند که درخواست رحمان، راه را برای بازگشت روسیه به منطقه فرارود (آسیای میانه شوروی سابق) را بازکرده است، همان چیزی را که پوتین در جستجوی آن بوده است.

پراودا از احتمال قطع مناسبات مسکو و واشینگتن خبرداد

پراودای آنلاین یازدهم ژانویه 2022 در ادیشن انگلیسی اش ضمن اشاره به سازش نکردن روسیه با آمریکا در مذاکرات دوجانبه دهم ژانویه در ژنو و ایستادگی روی خواست خود که ناتو نباید وارد اوکراین و گرجستان شود، باید از مرزهای شوروی سابق دور شود و طبق سازشنامه دهه 1990سلاح های خود را از کشورهای عضو پیمان پیشین ورشو خارج سازد نوشت که روسیه به آمریکا یادآور شده است که اگر خواست هایش رعایت نشود، قطع مناسبات سیاسی اش با واشینگتن را از نظر دور نخواهد داشت و برای مقابله با تحریم اقتصادی احتمالی نیز راههای متعدد دارد که اجرای برخی از آنها ممکن است به درگیری بیانجامد.
اصحاب نظر درباره راههای مقابله روسیه با تحریم احتمالی گمانه زنی های متعدد کرده اند ازجمله احتمال ایجاد مزاحمت برای کشتی های تجاری کشورهای تحریم کننده در دریاها و ... که منجر به جنگ خواهد شد.

تاريخ از نگاهي به تصوير

تیتر صفحه اول شماره 22 دیماه 1397 روزنامه جوان چاپ تهران درباره خصوصی سازی ـ سوژه برای تاریخ نگاران

برخي ديگر از رويدادهاي 12 ژانويه

1879: نيروهاي استعمارگر انگليسي در افريقاي جنوبي تعرّض نظامي به سرزمين زولوها را آغاز كردند تا آنجا را هم تصاحب كنند.

1915: مجلس نمایندگان آمریکا پیشنهادِ دادن حق رای و انتخاب کردن (مشارکت در انتخابات و تمرین دمکراسی) به بانوان این کشور را رد کرد.

1950: پارلمان همه شوروي بار ديگر مجازات اعدام را براي خائنان به وطن، جاسوسان و خرابكاران ضد سوسياليسم برقرار كرد.

1970:

با فرار سرهنگ «اوجوك وو Odumegwu Ojukwu» و شكست نيروهاي تجزيه طلب نيجريه، ماجرايِ 3 ساله استقلال «بيافرا ـ ایالت نفتخیز جنوب شرقی نیجریه» كه باعث مرگ يك ميليون تَن شده بود پايان يافت. كشف نفت و تحريك شركت هاي نفتي اين مسئله را به وجود آورده بود. بمانند همه کشورهای نفتدار، نفت با خود دردِ سر براي فدراسيون نيجريه آورده است.

1971: در پی تصویب یک ضمیمه بر قانون کار در انگلستان، گروهی که آن را بزیان خود می دانستند دست به اعتراض زدند و در جریان این اعتراض، در این روز (12 ژانویه 1971) با دو بمب، خانه رابرت کار Carr وزیر اشتغال وقت در کابینه انگلستان را منفجر کردند. در این انفجار، خانه آسیب دید ولی تلفات نداشت.

1974: ليبي و تونس با هم «جمهوري اسلامي عرب شمال آفريقا» را به وجود آوردند که عُمری طولانی نداشت.

1976: شوراي امنيت سازمان ملل با اکثريت آراء و بدون مخالفتِ 5 عضو دائمي (دارندگان حق ردّ = وِتو) اجازه داد که نماینده سازمان آزادي فلسطين در جلسات آن شورا بدون داشتن حق راي شرکت کند.

2002:

سايرس ونس Cyrus Vance وزير امور خارجه پيشين آمريکا درگذشت. وي که 27 مارس 1917 به دنيا آمده بود در زمان انقلاب ايران وزیر امور خارجه آمریکا بود. وَنس که از دمکرات هاي آمریکا بود در دهه 1960 وزير ارتش (نيروي زميني) و نيز معاون وزارت دفاع اين کشور بود. وی که از مخالفان ادامه جنگ ويتنام بود در مذاکرات مربوط به خروج آمريکا از اين جنگ شرکت کرد. او از هواداران کاهش تسليحات کشورها بود. در جريان انقلاب ايران و کمونيستي شدن نظام افغانستان، ونس نظراتي متفاوت از زبيگنو برژينسکي Zbigniew Brzezinski لهستاني تبار (مشاور امنيت ملي جیمی کارتر) داشت و نتايج همين اختلاف نظر و توجه جيمي کارتر به نظرات برژينسکي، براي آمريکا مسئله ساز شد. ونس به برقراری صلح میان مصر و اسرائيل کمک کرد. وي مخالف طرح خارج ساختن گروگانهاي آمريکايي از ايران با توسل به نيروي نظامي بود و به حالت اعتراض، چهار روز پس از اينکه نيروي اعزامي آمريکا در صحراي طبس با توفان شن رو به رو شد و شکست يافت (در 28 اپريل 1980) از سمت وزارت امور خارجه آمريکا کناره گيري کرد. ونس که 84 سال عُمر کرد، اواخر عُمر به بیماری فراموشی مبتلا شده بود.

2006: در این روز ـ در آخرين روز مناسک حج، در منا، و در جريان رمي الجمرات بر اثر هجوم زائران، 362 تن جان خودرا از دست دادند. دولت سعودي براي جلوگيري از تکرار حادثه ديوارها را که قبلا سه ستون بود تعريض کرد.

2010: یک زمین لرزه شدید شهر «پورت اُو پرنس» پایتخت هائیتی (هِیتی) واقع در منطقه کارائیب را ویران ساخت و حدود یکصد هزار تَن را بی جان کرد.

2016: در این روز در محله سلطان احمد درشهر استانبول که مسجد 400 ساله سلطان احمد، معروف به مسجد آبی (پوشیده از کاشی های آبی رنگ) در آنجا واقع است یک انفجار انتحاری روی داد که موجب مرگ 13 تَن و جرح 14 دیگر شد که عمدتا از گردشگران خارجی بودند. عامل این انفجار انتحاری یک شهروند سوریه به نام نبیل فضلی گزارش شده بود. در سال 2015 نیز در قرارگاه پلیس این محله بمب منفجر شده بود.

2021:

آفتاب یزد ـ روزنامه سراسری ایران در شماره 23 دیماه 1399 خود در صفحه اول، خبر از فرو ریختن گوشه ای از طاق کسرا و نگرانی ایرانیان از این بابت داده است. کار ساختن طاق کسرا (ايوان مدائن) نهم مارس 551 (1470 سال پیش) پايان يافت ـ ديدار خسروانوشىروان با مردم معمولي در اين تالار و شنيدن درد دل ها و پيشنهادها انجام می شد و به همین جهت، شاعران و ادیبان آن را «بارگه داد» لقب داده اند.
    طاق كسري در تیسفون (مدائن) تنها ساختمان مسقّف باستاني جهان است كه به صورت آزاد و بدون تكيه داشتن به عاملي ديگر، برسر پا باقي مانده است. تيسفون (32 کیلومتری جنوب بغداد) به مدت 772 سال پایتخت ایران بود.

مطالعه اين سايت و نقل مطالب آن با ذكر ماخذ (نشاني کامل سايت و نام مولف آن) آزاد است، مگر براي روزنامه هاي متعلق به دولت و دستگاههاي دولتي؛ زيرا كه مولف اين سايت اكيدا «روزنامه نگاري» را كار دولت نمي داند. روزنامه عمومي به عنوان قوه چهارم دمكراسي بايد كاملا مستقل از دولت و سازمانهاي عمومي باشد تا بتواند رسالت شريف خود را به انجام برساند.

تماس با مولف:

editor (a) iranianshistoryonthisday.com
n.keihanizadeh (a) gmail.com