Iranians History on This Day

روز و ماه خورشيدي و يا ميلادي مورد نظر را انتخاب و كليد مشاهده را فشار دهيد

ميلادي

خورشيدي

26 نوامبر

جستجو:

هديه مولف

اين سايت مستقل و بدون كوچكترين وابستگي؛ هديه ناچيز مولف كوچك آن به همه ايرانيان، ايراني تبارها و پارسي زبانان است كه ايشان را از جان عزيزتر دارد ؛ و خدمتي است ميهني و آموزشي كه خدمت به ميهن و هموطنان تكليف و فريضه است كه بايد شريف و خلل ناپذير باشد و در راه انجام تكاليف ميهني نياز به حمايت مادي احدي نبايد باشد، و نخواهد بود. انتخاب موارد براي نگارش و عرضه در سايت نظرشخص مولف است.

لينک به اين صفحه

ايران

آخرين جنگ اردشير پاپگان با روميان ـ نگاهي به پيروزي هاي نظامي و اصلاحاتِ اداريِ اردشير

اردشير پاپکان

آخرين جنگ اردشير پاپکان با امپراتوري روم ـ به نوشته مورخان اروپايي، جنگ «بارباليسوس»ـ 26 نوامبر سال 240 ميلادي با پيروزي قاطع ايران به پايان رسيد. اين آخرين جنگ اردشير پاپكان با روميان بود. وي سال پس از آن درگذشت.
هشت سال پيش از وقوع جنگ بارباليسوس (سال 232 ميلادي)، جنگ شديدتري ميان اردشير و روميان (درآناتوليا ـ ترکيه امروز) روي داده بود که الکساندر سه وروس امپراتور وقت روم آن را فرماندهي مي کرد. سه وروس براي راه اندازي اين جنگ و قطع پيشروي ايرانيان در قلمرو غرب، در سال 231 ميلادي به آنتيوک (انتاکيه) آمده و در آنجا استقرار يافته بود. در اين جنگ 60 هزار نظامي رومي كشته، زخمي و يا اسير شده بودند. سه وروس پيش از آغاز جنگ، لژيونرهاي رومي را از سه جهت به سوي قلمرو ايران فرستاده بود که اردشير هر سه دسته را شکست داد. عمده تلفات مربوط به ستون جنوبي بود که به سوي تيسفون (پايتخت) پيش مي رفت.

Severus,Alexsader

سه وروس که چنين ديد، تصميم گرفت که با اردشير راه ديپلماسي درپيش گيرد، و لذا درخواست ترک مخاصمه داد و باقيمانده نيروهاي رومي را به ساحل مديترانه بازگردانيد. اردشير پيشنهاد مذاکره را رد کرد و پيام داد که تا زماني که روميان از شرق مديترانه (خاورزمين) خارج نشوند مذاکره معنا نخواهد داشت. در اين هنگام سه وروس چون شنيد که ژرمن ها پس از شنيدن خبر شکست او از اردشير دست به شورش زده اند به اروپا بازگشت. تني چند از افسران رومي که از زمان عقب نشيني سه وروس از برابر اردشير، از او ناخرسند شده بودند در آلمان او را كشتند. در نبردي هم كه 28 سال پس از جنگ بارباليسوس (سال 260 ميلادي و در دوره پادشاهي شاپور يكم پسر اردشير ساساني) روي داد، والرين (والريانوس) امپراتور ديگر روم به اسارت ايران درآمد و تحقير شد.
مورخان در اين كه «ناسيوناليسم ايراني» برنده اين جنگها بود متفق القولند. اين ناسيوناليسم كه در طول تاريخ چندين بار نيروي شگفت انگيز خود را آشگار ساخته است با روي كارآمدن دودمان ساسانيان بار ديگر به خودنمايي پرداخته بود. مومسنTh. Mommsen مورخ آلماني قرن نوزدهم مشروح جنگ هاي اردشير با روميان را به رشته تحرير درآورده است.
اردشير در فاصله دو جنگ آخر خود با روميان (بين سالهاي 232 و 240 ميلدي) دست به يک رشته اصلاحات اداري، قضايي و نظامي زده بود كه طبقه بندي كارمندان دولت برحسب كارداني، صداقت، علاقه مندي بكار و دلسوزي براي كشور از جمله اين اصلاحات بود. وي فراهم ساختن وسائل و بودجه لازم براي سپاه ثابت (ستندينگ آرمي) را در تقدم و اولويت قرار داده و براي احضار مردان جوان وطن به زير پرچم در زمان جنگ، ضابطه تنظيم كرد كه تا پايان دوران حكومت ساسانيان رعايت مي شد. 13 قرن بعد، شاه عباس صفوي هنگام ايجاد ارتش ملي ايران تا حدي زياد از همان مقررات اقتباس كرد. اردشير انتخاب قضات دادگاهها را برعهده روحانيون ارشد ايران (موبدان آيين زرتشت) گذارده بود ولي فرمانداران شهرها در صورت خروج قاضي از دايره انصاف و عدل و يا پس از دريافت اعتراض مردم و رسيدگي مي توانستند آنان را معلق كنند تا رئيس كشور تصميم نهايي را بگيرد. فرمانداران مكلف بودند بر ميزان توليدات كشاورزي، صنعتي و پرورش دام و به ويژه اسب نظارت كنند و مراكزي را كه توليد آنها رشد نداشته مورد مواخذه قرار دهند، رفع مشكل كنند و گزارش كار را به شخص اردشير بدهند. قرن گذشته «تاراپور» پژوهشگر هندي اصلاحات اداري اردشير را در كتاب خود «مديريت و روش هاي اداري و حكومتي در ايران باستان» به صورت يك فصل جداگانه درآورده است كه ترجمه آن در رشته علم حكومت (درس تاريخ مديريت) در دانشگاههاي تدريس مي شود.

نقل اين مطلب بدون ذکر نشاني پايگاه و نام مولف (نوشيروان کيهاني زاده) ممنوع است زيرا که نتيجه تحقيقات شخص وي و نظر اوست.

طرح نادرشاه برای بازسازی نیروهای مسلح ایران؛ يک ارتش با 400 هزار نظاميِ آماده و نيروي دريايي ـ نجف در کنترل ایران

نادرشاه افشار پس از اخراج اروپاييان از بحرين و تصرف مسقط و عمان، در نوامبر سال 1743 بزرگان كشور و افسران ارشد ارتش را براي بررسي طرح بازسازي نیروهای مسلح ايران به اردوگاه خود دعوت كرد. منشی نادر طبق معمول شرح مذاکرات را با ذکر تاریخ نوشته است که تاریخ تشکیل جلسه با تبدیل به میلادی گریگوری؛ 26 نوامبر بود. در این جلسه نادر برنامه خود را مطرح ساخت و گفت که طبق طرح او، ارتش ايران در هيچ واحد زماني نبايد كمتر از چهارصد هزار نيروي آماده در اختیار داشته باشد. اين طرح همچنین شامل ايجاد يك نيروي دريايي بزرگ بود كه بتواند يك تنه از عهده ناوگان اروپاييان برآيد. نادر در این جلسه گفته بود كه چون وسعت اروپا كم است، سران اروپا دست از سر كشورهاي ديگر برنخواهند داشت و ايران مكلف است كه از منطقه در برابر چشمداشت اروپاييان دفاع كند. در همين نشست، از نادر خواسته شد كه بر سر اداره «شهر نجف» با عثماني مصالحه نكند و او في المجلس از منشي اش خواست كه به امپراتور عثماني در اين زمينه نامه بنويسد و تاكيد كند كه بزرگان ايران نمي خواهند عثماني چشمداشت به نجف داشته باشد.
بعدا در اين باره ميان دو دولت مذاكره شد و عثماني در سال 1746 از دعاوي خود در مورد نجف صرف نظر كرد و اين شهر كاملا در كنترل ايران قرار گرفت.
نادر كه دراكتبر 1688 (طبق برخي نوشته ها 22 اكتبر!) در دستگرد خراسان به دنيا آمده بود در جريان كودتاي دهم ژوئن 1747 قوچان كشته شد. با قتل نادر، بسياري از برنامه هاي او متوقف ماند. مورخان غرب، نادرشاه را ناپلئون خاورزمين لقب داده اند. نادر با اين كه يك نظامي بود، از مشورت با افراد دانا و مجرب در انجام كارها و برنامه هايش خودداري نمي كرد.

آرامگاه نادر در خراسان

كاستن از بودجه دربار، خَشم محمدعلي شاه و پيامد هاي ديگر آن ازجمله کتک زدن مقامات

محمدعلي شاه

26 نوامبرسال 1907 (آذر 1286) مجلس جديد التاسيس شورا بودجه دربار را سيصد هزار تومان كسر و به پانصد هزار تومان كاهش داد و شهريه زنان ناصرالدين شاه را هم حذف كرد.
     اين تصميم مجلس كه مورد تائيد ناصرالملك رئيس الوزراء وقت قرار گرفته بود محمدعليشاه را به خشم آورد و ديگر، كينه مجلس را تا به توپ بستن و انحلال آن از دل بيرون نكرد.
     محمدعليشاه كه تحت فشار روسيه و شماري كم از روحانيون بود تا مجلس را منحل كند نمايندگان مجلس را احضار و به آنان در مورد كاهش بودجه دربار اخطار كرد و گفت كه از حدود خود تجاوز كرده اند. ناصرالملك كه خشم شاه را ديد از سمت خود كنار گيري كرد. دولت روسيه - رقيب استعماري انگلستان - كه مجلس را تحت حمايت انگلستان مي پنداشت و كمك انگلستان به مشروطه خواهان را از همان آغاز كار عملي بر ضد خود مي دانست با مجلس و مشروطيت ميانه خوبي نداشت.
     در پي اخطار شاه به نمايندگان مجلس، مخالفان مجلس از فرصت استفاده کرده و دست به اجتماع زدند و ساختمان مجلس در بهارستان را مورد حمله قرار دادند كه گارد مجلس دست به تيراندازي زد و از طرفين چند تن كشته و يا مجروح شدند.
     احتشام السلطنه رئيس مجلس براي اقامه شكايت از اين وضعيت نزد شاه رفت كه محمدعلي شاه دستور داد او و برادرش را كه همراه وي بود شلاق زدند و در همانجا (كاخ گلستان) بازداشت كردند.
     محمد عليشاه سپس ناصرالملك مستعفي و وزيران كابينه اش را خواست و آنان را هم كتك زد و بازداشت كرد كه نماينده دولت انگلستان!! بملاقات شاه شتافت كه ناصر الملك از دولت انگلستان نشان دريافت داشته و با كسي كه داراي مدال و نشان انگلستان است نبايد چنين رفتار شود!! و شاه گفت اگر چنين است بهتر است كه ناصرالملك همين امروز از ايران خارج و به انگلستان برود و در آنجا زندگي كند كه چنين شد.
     اين رويداد (مداخله نماينده لندن) نشانه نهايت بدبختي و فلاكت يك ملت است ــ ملتي كه روزگاري يک ابر قدرت نظامي بود و زماني نيز در دانش و ادبيات مرتبه اي برجسته در جهان داشت. بايد دلايل اين فلاكت دقيقا كشف و به مردم اعلام شود تا از وطن مراقبت بيشتر کنند.

سالروز درگذشت محمدعلي فروغي نخست وزيرِ «شهريور شوم»

فروغي

محمدعلي فروغي اديب، سياستمدار و دولتمرد پنجم آذرماه 1321 در گذشت. وي كه سه بار نخست وزير، يك بار رئيس مجلس، چندبار وزير و يك بار رئيس ديوان عالي كشور شده بود هنگام فوت 67 ساله بود. فروغي دو روز پس از تجاوز نظامي انگلستان و شوروي به ايران و كناره گيري علي منصور، به نخست وزيري ايران منصوب و اشغال نظامي وطن ما در دوران نخست وزيري او تكميل شده بود. سرلشكر احمد نخجوان در كابينه فروغي كفالت وزارت جنگ را برعهده داشت كه بدون اطلاع رضاشاه (فرمانده كل قوا) و مجلس و هر گونه اشاره قبلي، در روزي كه مردم انتظار داشتند ارتش نيرومند آنان به دفاع از وطن در برابر مشتي نظامي فرسوده متجاوز برخيزد، با بخشنامه اي سربازان را مرخص كرد!. فروغي در همان چند روز اول نخست وزيري زير بار قرار داد تسليم ايران رفت. وي با رضا شاه ميانه خوبي نداشت.

دكتر مصدق به مجلس اعلام كرد كه انگلستان نمي خواهد نفت در دست ايرانيان باشد - راه تکميل استعمار زدايي از ديگاه مصدق

Mosaddegh

پنجم آذرماه 1330 (26 نوامبر 1951) دكتر مصدق رئيس وقت دولت كه پس از شركت در جلسه شوراي امنيت سازمان ملل و ديدار با سران دولت آمريكا به تهران بازگشته بود ضمن دادن گزارش مشروح سفر خود به مجلس گفت: ماحصل اين است كه انگلستان كه 150 سال بر ايران آقايي كرده به هيچوجه نمي خواهد كه ايرانيان امور نفت خود را به دست داشته باشند و ما بايد خود را براي كار شكني ها و توطئه هاي بيشتري آماده كنيم. انگلستان دچار اين توهم شده كه دست برداشتن از نفت خاورميانه برايش نوعي خودكشي است لذا همه تلاش را بكار مي برد كه (سران) دولتهاي داراي نفت، «بله قربان گو» و وابسته به خودش باشند.
دكتر مصدق پيش از شركت در جلسه پارلمان گفته بود كه بايد همه برنامه ها و روش هاي استعماري را كه در طول زمان به ما تحميل شده است از جمله روش استخدام دولتي، نظام اداري (بوروكراسي)، روزنامه نگاري، كتاب نويسي، برنامه هاي تحصيلي و ... را به تدريج اصلاح كنيم تا جنبش استعمارزدايي مان تكميل شود و واقعا «خودمان» باشيم. ما بايد خودمان بدانيم و مردم را هم آگاه كنيم كه از قرن پانزدهم (برتري غرب) دولتهاي سلطه گر نمي خواهند ملل ديگر به ويژه مللي كه قبلا «قدرت و ابرقدرت بودند» از جمله ايرانيان پيشرفت داشته باشند زيرا كه «قدرت» ناشي از پيشرفت، و پيشرفت به دست نمي آيد مگر اين كه درآمد ملي را در راه حصول به آن به مصرف برسانيم. يك كلام: ثروت ملي و عمومي ما بايد كلا در دست خودمان باشد. ملت نيرومند بر سر مال خود و برنامه هايش با ديگران چانه نمي زند. سلطه گر كه از اين راه نان مي خورد و درنتيجه مي خواهد هميشه آقايي كند چشم ديدن پيشرفت و همبستگي ما را ندارد و مي كوشد تا تفرقه ايجاد كند. سلطه گر دائما به دنبال يافتن حلقه هاي ضعيف تر يك ملت است و نبايد ميان ما بزدل و سازشكار وجود داشته باشد. بزدلي در اين برهه دست كمي از خيانت ندارد. آن چند نفري را كه من مي شناسم و فعلا نمي خواهم نام ببرم نبايد به خاطر مال و مقام زودگذر و ناپايدار «تيرآور» دشمن باشند و مردم را بيجهت بترسانند و جوّ بيم و تزلزل را كه از آغاز اين قرن (سده 20) ديپلماسي و از ابزار سلطه گران شده است ترويج دهند. تفسير مطبوعات كشورهاي سلطه گر را كه به اشاره اين دولت ها و پرداخت پول (رشوه) منتشر مي شود نبايد در كشورما مورد نقل قول قرارگيرد و به عنوان سند به خورد ايرانيان داده شود. اين خيانتي است به ملت و فرزندان و بستگان خودشان كه جزيي از اين ملت بزرگوار هستند.
انتشار اين اظهارات از راديو، ايرانيان را بيش از پيش بر ضد استعمار و سلطه و نيز دولت لندن و عواملش بر انگيخت و تظاهرات متعدد برپا شد و دفتر روزنامه هاي مورد سوء ظن مورد حمله قرار گرفت. از همان زمان توجه ايرانيان به گروههاي چپ جلب شد و كار حزب توده رونق بيشتري گرفت و ....

افزايش بهاي فرآورده هاي نفتي در ايران در آذرماه 1343، اعتصاب تاکسی ها و تثبيت بهای بنزین؛ هرليتر 6 ريال

سوم آذرماه 1343 (نوامبر 1964 و زمان نخست وزیری حسنعلی منصور)، دولت وقت تصمیم به دو برابر کردن بهای بنزین از لیتری 5 قران (5 ریال) به ده ریال (یک تومان) و نفت سوخت چراغ و آشپزخانه (نفت سفید) از لیتری دو و نیم ریال به سه و نیم ریال گرفت.

حسنعلي منصور

به رغم اینکه، دولت نرخ تاکسی ها (هر کورس) را از 15 ریال به 20 ریال و 25 ریال افزایش داده بود، رانندگان تاکسی از نهم آذرماه دست به اعتصاب زدند. دولت آنها را تهدید به لغو پروانه تاکسی رانی و تاکسی داری کرد. در آن زمان تاکسی های تهران هنوز تاکسیمتر نداشتند که قرارشد وارد و نصب شود. همچنین در آن زمان اتومبیل های شخصی حق سوار کردن مسافر ـ سوار کردن با گرفتن پول، نه رایگان ـ نداشتند و در صورت تخلّف، پلاک اتومبیل و گواهینامه مرتکب برای مدتی ـ بسته به نظر قاضی دادگاهِ خلاف ـ توقیف می شد.
دولت با این هدف که اعتصاب تاكسي ها به ساير اصناف گسترش نيايد، سرانجام در تصميم خود تجديدنظر کرد و بهاي بنزين معمولي كه پيش از چهارم آذرماه 1343 هر ليتر پنج ريال بود و به ده ريال افزايش يافته بود در شش ريال تثبيت شد.
دو ماه بعد و در يكم بهمن 1343 (21 ژانويه 1965) حسنعلي منصور نخست وزير وقت پس از پياده شدن از خودرو نخست وزيري در ميدان تاريخي بهارستان براي ورود به ساختمان مجلس، هدف سه گوله قرار گرفت و محمد بخارايي 20 ساله كمي پايين تر از مسجد سپهسالار به اتهام تيراندازي به او دستگير شد. بخارایی که از نزدیکان هیأت مؤتلفه اسلامی و نیز جمعیت فدائیان اسلام بود 26 خرداد 1344 با همدستانش که طرح ترور را تهیه کرده بودند اعدام شد. منصور که بر اثر اصابت گلوله مجروح شده بود چهار روز بعد در بيمارستان پارس درگذشت. هفتاد روز پس از ترور منصور، در كاخ مرمر به سوي شاه نيز تيراندازي شد. شاپور بختیار آخرین نخست وزیر نظام سلطنتی چند بار گفته بود که در طول دوره کوتاه نخست وزیری اش همواره در این اندیشه بود که بر سر او همان آید که بر سر هژیر در آبان 1328، رزم آرا در اسفند 1329 و حسنعلی منصور در بهمن 1343 آمد. این سه رئیس دولت به دست اسلامیون مبارز کشته شدند. شاپور بختیار نیز 13 سال پس از تَرک وطن، در سال 1370 هجری خورشیدی (1991) در پاریس کشته شد.

43سال از منع خرید نفت ایران توسط آمریکا گذشت و همچنين از شيطانِ بزرگ خوانده شدن دولت آمريکا در کلام رهبر وقت جمهوري اسلامي ايران

12 نوامبر 2022، 43 سال از تصمیم دولت آمریکا به قطع خرید نفت از ایران و توقيف دارايي هاي این کشور در آمریکا که از روز بعد از آن به اجرا درآمدند گذشت و همچنين 41 سال از «شيطان بزرگ» خوانده شدن آمريکا از کلام رهبر وقت جمهوري اسلامي، آيت الله عظمي خميني. وي همان زمان در واکنش به تهديدهاي نظامي آمريکا گفته بود که اين دولت هيچ غلطي نمي تواند بکند.
    جیمی کارتر رئیس جمهوری وقت آمریکا تصمیم به قطع خريد نفت خام از ايران را هشت روز پس از تصرف سفارت آمریکا در تهران و به گروگان گرفته شدن کارکنان آمریکایی آن گرفت. در آن زمان، کمپانی های آمریکایی هر روز 854 هزار بشکه نفت خام از ایران خریداری می کردند. [دولت آمریکا در سال 2012 اعلام کرد که برنامه هايي در دست اجرا دارد تا آمریکا از واردات نفت از کشورهاي ديگر بی نیاز شود و خود، بارديگر صادرکننده نفت شود.].
    کارتر در آن روز (12نوامبر 1979) همچنین دستور داد که تا اطلاع ثانوی از صدور ویزای ورود به ایرانیان، بدون کسب مجوّز از وزارت امور خارجه [برای هریک از متقاضیان، جداگانه] خودداری و بررسی اخراج دانشجویان ایرانی که به فعالیت های مغایر ویزای تحصیلی خود بپردازند (تظاهرات به راه اندازند، فعالیت سیاسی ضد آمریکا داشته باشند و …) آغاز شود. چون گروگانهای آمریکایی به رغم اخطارهای واشنگتن ازجمله تهدید به اقدام نظامی و فرستادن ناوگان به خلیج فارس آزاد نشدند، پنج ماه بعد از آن (در اپریل 1980)، کارتر روابط ديپلماتيک با ایران را قطع کرد که همچنان ادامه دارد. قطع روابط ديپلماتيک، تحریم های اقتصادی را به دنبال داشت. به ظنّ و باور برخی، دولت واشنگتن ـ در اصل ـ با موجودیت نظام مذهبی به شکلی که در ایران برقرار شده است مخالفت دارد.

    - - - - -

    تهدید جمهوری اسلامی ایران از سوی دولت واشنگتن و نیز «شیطان بزرگ» خوانده شدن آن دولت و اینکه هیچ غلطی نمی تواند بکند در بیانات مقامات ارشد جمهوری اسلامی در 43سال گذشته بارها و بارها تکرار و تاریخ شده است. یکشنبه چهارم آذرماه 1397 (25 نوامبر 2018) آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی در سخنان خود در دیدار با مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران، شرکت کنندگان در سی و دومین کنفرانس وحدت اسلامی و سفیران کشورهای اسلامی در تهران بار دیگر دولت آمریکا را «شیطان بزرگ» نامید و گفت که دولت آمریکا غلط می کند جمهوری اسلامی ایران را تهدید کند.
    روزنامه های تهران این اظهارات رهبری را تیتر صفحات اول شماره های دوشنبه پنجم آذرماه 1397 (26 نوامبر 2018) قرار داده بودند که کُپی شماری از این صفحات در زیر آمده است:

آغاز استقرار نظامی آمریکا در خلیج فارس در 21 نوامبر 1979

21 نوامبر 1979 (سی ام آبان 1358) خبرگزاری ها گزارش از استقرار ناو هواپیمابر «میدوی USS Aircraft Carrier Midway» و چند ناو آمریکایی دیگر در تنگه هرمز داده و نوشته بودند که این، سرآغاز محاصره اقتصادی ایران است و تکرار وضعیت سال 1951 که دولت لندن دست به محاصره اقتصادی ایران زده بود ـ با این تفاوت که وقتی آمریکا کاری را شروع کند دنباله خواهد داشت و پایانی بر آن متصوّر نخواهد بود.
     این خبرگزاری ها قبلا گزارش داده بودند که مقامات نظامی آمریکا (وزارت دفاع) و سیاسیون حزب جمهوریخواه راه حل نظامی را ـ درصورتی که گروگانها آزاد نشوند ترجیح می دهند ولی پرزیدنت کارتر به رغم قطع خرید نفت و تحریم اقتصادی و اعزام ناو و تفنگدار هنوز دو دل و مُرَدّد است. طبق این گزارش ها، به یک ناو هواپیمابر دیگر آمریکا و اسکورت آن دستور داده شده بود که برای تقویت «میدوی» رهسپار خلیج فارس شود.
     آندری گرومیکو وزیر امور خارجه وقت شوروی (دولت مسکو) در واکنش به این نقل و انتقال نظامی آمریکا گفته بود که مسکو حضور و استقرار نظامی آمریکا در نزدیکی مرزهای خودرا تحمل نخواهد کرد و در قبال تعرّض نظامی به یک همسایه بی تفاوت نخواهد ماند. وی افزوده بود که واشنگتن انتظار داشت که محصول انقلاب ایران، تعدیل قدرت و اختیارات شاه (دمکراتیک شدن) و یا برقراری یک جمهوری ملی باشد و به شاپور بختیار چشم امید بسته بود و چون بختیار موفق نشد، متوجه دوست و همکار پیشین او ـ مهدی بازرگان شد که اسلامیون انقلابی به این فرد (مهدی بازرگان) مجال ندادند و تصرف سفارت آمریکا، به واشنگتن فرصتی را داده است که از دیرزمان در جستجویش بود و آن، استقرار در گذرگاه نفت و قلب خاورمیانه (خلیج فارس) است و اگر امکان دهیم که موفق به این کار شود موازنه جهانی قدرت شکسته خواهد شد. [مرور زمان نشان داده است که آمریکا در چهار دهه گذشته در خلیج فارس استقرار یافته، صدام حسين را از عراق برانداخته و با اين دولت پيمان امنيت مشترک امضاءکرده و چنين پيماني را با افغانستان منعقد ساخته است و در اين کشور استقرار نظامي دارد و ....].
    واکنش دولت جمهوري اسلامی ایران در 21 نوامبر 1979 به استقرار نظامی آمریکا در تنگه هرمز و ورود به خليج فارس به صورت راه انداختن تظاهرات میلیونی در سراسر کشور و دادن شعار مرگ بر آمریکا بود و آیت الله خمینی در همین روز گفته بود که کارتر عُرضِه حمله نظامی ندارد، ما نباید مرعوب شویم و مذاکره کنیم.

يادآوري آغاز تهدید هاي نظامی آمريکا از نوامبر 1979 به روایت صفحات اول روزنامه اطلاعات

نیویورک ـ اسوسیِیتدپرس ـ 25 نوامبر 2012 : جمهوری اسلامی ایران در دو نامه مشابه خطاب به دبیر کل سازمان ملل متحد و شورای امنیت این سازمان، نیروی دریایی آمریکا را به فعالیت‌های تحریک‌آمیز و خلاف قوانین بین المللی در مناطق دریایی ایران در خلیج فارس و دریای عُمّان متهم کرده است.
    در این نامه ها به پروازهای اخیر [وقت] واحدهای هوایی نیروی دریایی آمریکا اشاره شده از جمله پرواز بر فراز منطقه بوشهر ـ احتمالا با هدف جمع‌آوری تصاویر از نیروگاه اتمی این منطقه و اینکه پروازها به رغم اخطار رادیویی یگانهای ایران که آن هواپیماها وارد حریم ایران شده اند صورت گرفته است [گرفته بود].
    جمهوری اسلامی از دبیرکل سازمان ملل متحد خواسته است [خواسته بود] تا از آمریکا بخواهدکه دست از فعالیت‌های تحریک آميز و خلاف قوانین بین المللی در مرزهای هوایی و دریایی ایران بردارد و ....
     تهدید نظامی شدن مستقیم و غیر مستقیم جمهوری اسلامی ايران از نوامبر 1979 آغاز شد. در زیر، صفحات اول روزنامه اطلاعات ـ شماره هاي روزهای 29 و 30 آبان و یکم و سوم آذرماه 1358 (نوامبر 1979) آورده شده است که آغاز این فصل از «تاریخ» یادآوری شود [روز دوم آذرماه 1358 جمعه بود و این روزنامه جمعه ها منتشر نمی شد]:

تیترهای بالای صفحات اول و پنجم روزنامه اطلاعات شماره 16009 مورخ یکم آذرماه 1358 (تجدید تهدید کارتر به اقدام نظامی و تهدید ایران به قطع صدور نفت)

تيترهای بالای صفحه اول روزنامه اطلاعات شماره 16008 مورخ سی ام آبان 1358 (واکنش آیت الله خمینی به نخستین تهدید نظامی جیمی کارتر ـ نقل و انتقالات نظامی آمریکا در خلیج فارس)

تیترهای صفحه اول روزنامه اطلاعات شماره 16010 مورخ سوم آذرماه 1358 (واکنش دریادار دکتر احمد مدنی کرمانی فرمانده وقت نيروي دريايي ايران به اخطار پرزیدنت کارتر، و استقرار وي در ناو فرماندهی)

تیترهای صفحه اول روزنامه اطلاعات شماره 16007 مورخ 29 آبان ماه 1358 (آماده باش چریکهای فلسطین برای کمک به ایران ـ اختلاف نظر نظامیان و سیاستمداران آمریکا درباره چگونگی برخورد با جمهوری اسلامی ایران)

پیامدهایِ اجتماعیِ گرانی هایِ ناشی از تورّم از دیدگاه دکتر اقلیما در مصاحبه با روزنامهِ آرمان امروز در آذرماه 1397

«روزنامه آرمان امروز» چاپ تهران مصاحبه ای با دکتر مصطفی اقلیما استاد دانشگاه داشت که در شماره پنجم آذرماه 1397 این روزنامه درج و تیتر آن با تصویر دکتر اقلیما به صفحه اول برده شده بود. جملات نخست این مصاحبه و کُپی بخشی از صفحه اول این روزنامه در زیر آمده است:

    "تورّم در کشور از آبان ماه سال گذشته [سال 1396 = 2017] تاکنون 35 درصد افزایش پیدا کرده و اغلب کالاهای مورد نیاز مردم تا سه برابر گران‌تر شده است. در شرایط کنونی، گروه کثیری از کارگران در وضعیت نامناسب اقتصادی زندگی می‌کنند و بسیاری از مغازه‌داران با رکود مشتری مواجه هستند. از سوی دیگر، بیکاری روز به روز در جامعه در حال افزایش است. وضعیت به شکلی شده که شرکت‌های خصوصی یا به حالت نیمه تعطیل درآمده‌اند و یا اینکه مجبور شده‌اند شماری از کارکنان خود را اخراج کنند. در نتیجه، گرانی‌ها جامعه را عصبی کرده است. این اتفاق اگر امروز رخ ندهد بدون شک در آینده نزدیک رخ خواهد داد. شرایط اقتصادی مردم تأثیر مستقیمی در تحولات اجتماعی یک جامعه خواهد داشت.".

در قلمرو انديشه

به مناسبت سالروز انتشار اثر مهم «رنه دكارت»، نگاهي به عقايد و نظريه هاي او و فرمول مهم «جامعه»

Rene Descartes

«Discours de la Methode» مهمترين اثر فيلسوف و رياضي دان فرانسوي، رنه دكارت Rene Descartes (متولد 31 مارس سال 1596 و متوفا در 11 فوريه 1650) 26 نوامبر سال 1637 انتشار يافت.اين كتاب روش تازه«يافتن حقيقت» را به دست مي دهد.
    در همين كتاب است كه وي مي گويد : تافكر مي كنم (مي توانم فكر كنم) زنده هستم، و يك زنده بايد به جامعه فايده برساند.
     عقايد و نظريه هاي دكارت كه از مهمترين فلاسفه اروپا قرون جديد بشمار مي رود بيش ازهر انديشمند ديگر در دوران معاصر مورد استفاده بوده است. تعريف او از جامعه كه به صورت يك فرمول رياضي عرضه شده هميشگي و جاويدان خواهد بود و هر روز به آن استناد و بر پايه اش قانون نوشته مي شود.
     دكارت نخستين انديشمندي بود كه روش ارسطو را دنبال نكرد و براي تحقيق و اثبات، يك روش علمي در پيش گرفت كه به انقلاب در فلسفه تعبير شده است. وي رابطه فلسفه با الهيات را تغيير داد.
     دكارت را پدر فلسفه جديد خوانده اند. وي دانش را قطعه به قطعه بر پايه اصول رياضي نوسازي كرد و گفت چيزي را بايد پذيرفت كه غير قابل ترديد باشد مثلا؛ به اين كه وجود داريم نمي شود ترديد كرد.
     تعريف او از جامعه كه به صورت يك فرمول رياضي عرضه شده هميشگي و جاويدان خواهد بود و هر روز به آن استناد و بر پايه اش قانون نوشته مي شود. اين فرمول كه در مدارس تدريس و تشريح مي شود در مورد هر جامعه از كوچكترين آن (خانواده = زن و شوهر) تا احزاب، جوامع ملي و جامعه بين المللي صدق مي كند و شامل مي شود.
     دانستن مفهوم فرمول دکارت برای هرکس از فرد عادی تا سیاستمدار و دولتمرد لازم است که بدون در نظر داشتن آن و بکاربردنش در انتخاب همسر و همکار، و رفتار در زندگاني خانوادگي و عمومي موفق نخواهد شد. اگر در فرمول جامعه كه دكارت آن را به دست داده است تغييري حاصل شود معادله برهم خواهد خورد و ديگر، جامعه اي وجود نخواهد داشت. اين فرمول بسيار مهم از اين قرار است :
     جمع (دو نفر يا بيشتر) + هدف مشترك + كمك به هم براي رسيدن به هدف مشترك = جامعه
    اگر در طرف اول اين فرمول، يكي از سه عنصر لنگ بزند معادله به وجود نخواهد آمد، يعني جامعه اي نخواهد بود، و در اين صورت جامعه تبديل به «اجتماع» مي شود (جمع شدن چند نفر در گوشه ای با هدف هاي مختلف و بدون همكاري باهم).
     مثال : زن و مرد + هدف مشترك كه همانا رفع نياز و تامين سعادت است + همدلي و همياري براي رسيدن به هدف مشترك = خانواده. به همين ترتيب ساير جوامع. طبق این فرمول؛ اگر زن و شوهر داراي يك هدف نباشند و اگر داراي يك هدف باشند ولي براي رسيدن به اين هدف به يكديگر كمك نكنند و هميار و همدل نباشند، جامعه خانواده وجود نخواهد داشت. فلسفه طلاق همين است.

ساير ملل

پایان حکومت مسلمانان در اسپانیا

25 نوامبر 1491 محاصره «گراندا Granada» آخرین شهر مسلمان نشین اسپانیا (ال آندلس Al – Andalus) توسط نیروهای متحد اسپانیایی (آراگون و کاستیل) آغاز شد. گرانادا سال بعد (سال 1492) سقوط کرد و حکومت مسلمانان در اسپانیا پس از 712 سال پایان یافت. مسلمانان در سال 780 میلادی بخش بزرگی از شبه جزیره ایبریا (اسپانیا و پرتغال) را تصرف کرده و در آنجا تشکیل حکومت داده بودند. اسپانیایی ها این مسلمانان را مورو Moro (تیره پوست) نامیده اند که انگلیسی زبانها موریش می گویند. موروهای آن زمان ترکیبی از اعقاب اعراب، بربرها و سیاهان شمال غربی آفریقا بودند. واژه موراکو (مراکش ـ المملکت الغربیه) سوای «مورو» است.
اندیشه یافتن راههای دریایی و استعمار سرزمین های دیگران پس از این پیروزی به مغز سران دولت متحد اسپانیا راه یافت و به کریستوفر کلمبوس ماموریت این کار را دادند و وی در همین سال (سال 1492) به قاره آمریکا رسید. پرتغالی ها قبلا بر راههای دریایی به شرق از طریق جنوب آفریقا دست یافته بودند.

Thanksgiving ـ روز شکرگزاری در آمریکا و برگزاري آن در چهارمين پنجشنبه هر ماه نوامبر ـ نگاهي کوتاه به تاريخچه آن

چهارمین پنجشنبه هر ماهِ نوامبر در فدراسیون آمریکا «روز شکرگزاری» و تعطیل عمومی است. جورج واشنگتن نخستین رئیس این فدراسیون 26 نوامبر 1789 به کنگره (پارلمان فدرال) پیشنهاد کرده بود که روز «شکرگزاری Thanksgiving» را رسمیت دهد که کنگره این پیشنهاد را تصویب کرد. از سال 1863 چهارمین پنجشنبه هر ماه نوامبر «روز شکرگزاری» تعیین شد و از سال 1941 به تصمیم روزولت رئیس جمهوری وقت به صورت تعطیل رسمی سراسری (فدرال) درآمد.
از هفده دهه، پیش از تصمیم جورج واشنگتن، مهاجران اروپایی و عمدتا انگلیسی در نوامبر هرسال از اینکه مهاجرت آنان موفقیت آمیز بوده و دارای کشوری وسیع و پُرنعمت شده بودند مراسم شکرگزاری برپا می داشتند. نخستین دسته مهاجران انگلیسی که به شمال شرقی فدراسیون امروز (نیواینگلند) رسیده بودند در نخستین نوامبر با سرمای سخت و گرسنگی رو به رو شده بودند که بومیان (اصطلاحا؛ سرخپوستان) محل به کمک شتافتند و بوقلمون به آنان دادند تا رفع گرسنگی کنند. این مهاجران که به این ترتیب سرما و گرسنگی را پشت سر گذارده بودند هرسال در این ماه شکرگزاری می کردند، گرد هم جمع می شدند و بوقلمون (بوقلمون وحشی) می خوردند که این رسم عمومیّت یافته و تا به امروز باقی مانده است. بعدا همین مهاجران اروپایی به جای سازش و همزیستی با بومیان، تا توانستند آنان را کشتند و باقیمانده را به رزرویشن ها فرستادند و اراضی و املاکشان را تصاحب کردند!.

ورود باستانشناس برای نخستین بار به گورگاه توتانخامون فرعون مصر باستان

ماسک جسد توتانخامون

26 نوامبر 1922 هوارد کارتر Howard Carter باستانشناس و مصرشناس انگلیسی با روزنه ای که در درگاه (ورودی) گورگاه توتانخامون Tutankhamun فرعون مصر از دودمان هجدهم بازکرده بود و تابانیدن نور به داخل آن محتوان گورگاه را به لرد کارنارون Lord Carnarvon
    و دختر او نشان داد و ثابت شد که گورگاه در طول 32 قرن که از ساخت و قراردادن جسد مومیایی شده توتانخامون در آن گذشته بود «دست نخورده» باقی مانده بود. سر و گردن و سینه این جسد در زیر یک ماسک (سرپوش) فلزی زرین قرار داشت. در گورگاه توتانخامون که در دره پادشاهان ساخته شده است اشیاء دیگری هم به دست آمد. لُرد کارنارون بیشتر هزینه اکتشافات باستانشناسی هوارد کارتر در مصررا تامین کرده و مشوق او به ادامه کار بود.
    گورگاه «توتانخامون » فرعون مصر از سلسله هجدهم در محل معروف به دره پادشاهان چهارم نوامبر 1922 کشف شده بود و کارتر منتظر آمدن لُرد کارنارون از لندن شده بود تا آن را اعلام دارد. این لرد انگلیسی کارتر را از سال 1907 مامور این کار کرده و در سال 1914 خواسته بود برغم آغاز جنگ جهانی اول، تلاش خودرا متوقف نکند. کارتر پس از کشف گورگاه در چهارم نوامبر قضیه را تلگرافی به لرد کارنارون اطلاع داد و خواست که به مصر سفر کند تا به اتفاق وارد گورگاه شوند و لرد 22 نوامبر وارد مصر شده بود. به گفته یکی از همکاران کارتر، لرد پس از ورود به قاهره (22 نوامبر) و از آنجا به دره پادشاهان محل گورگاه را بازدید کرد و با کارتر و دستيارانشان بيست و ششم نوامبر 1922 وارد گورگاه شدند و تابوت توتانخامون كه 1334 سال پيش از ميلاد پادشاهي خود را بر مصر آغاز كرده بود مشاهده کردند.
    دره پادشاهان (گورستان فراعنه مصر باستان) در سال 1891 در اين كشوره كشف شده بود و در اين مدت در آن وادي خاكبرداري ادامه داشت. كينگ توت king tut از فراعنه معتقد به خورشيد بود و معناي نام او «نماد زنده خورشيد (بر روي زمين)» است. آمون = آمِن يعني قرص خورشيد. در اطاق مجاور جايگاه تابوت، اشياء مورد علاقه كينگ توت‏ قرارداده شده بود ازجمله صندوق او و چرخهاي درشكه اش و .... ظاهرا این گورگاه دوبار و به فاصله ای کم از ساخت آن مورد دستبرد قرارگرفته بود و هدف از سرقت، ربودن عطر اختصاصی پادشاهان بوده است. این گورگاه بعدا در زیر ریگ (سنگریزه) پنهان شده بود و به این دلیل دست نخورده باقی مانده است. دیدار از گورگاه از 16 فوریه 1923 برای روزنامه نگاران و سپس عموم آزاد شد.
    توتانخامون (توتنخ ـ آمون) طبق برآورد مانتو Manetho مورخ قرن سوم پیش از میلاد، از 1341 تا 1323 پیش از میلاد (حدود هشت سال) سلطنت کرده بود و در جوانی درگذشت. معاینه سی. تی. اسکن سال 2005 نشان داد که قبل از مرگ یک پایش شکسته بود و نتیجه آزمایش DNA که در سال 2010 بعمل آمد حکایت از ابتلای او به بیماری مالاریا داشته است. از آنجاکه پدر و مادر او همخون بودند، وی احتمالا مبتلا به بیماری های ناشی از ازدواج فامیلی بود.

Howard Carter

تعدادی از اشیاء به دست آمده از گور فراعنه مصر به موزه لندن انتقال داده شده و قسمتی نیز در موزه مصر در ناحیه میدان تحریر قاهره نگهداری می شود که در جریان تظاهرات بهار سال 2011 مصر که منجر به کناره گیری حسنی مبارک شد، عده ای از فرصت ناامنی استفاده و به این موزه دستبرد زده و در جریان سرقت به بعضی از اشیاء که خارج ساختن آنها عملی نبود آسیب وارد ساختند ـ اشیائی که هویت ملت مصر [هویت خودشان] و عمق تمدن آن را نشان می دهد!!.
    اشیاء یافت شده در گورگاه توتانخامون در بسیاری از کشورها ازجمله آمریکا، آلمان، انگلستان و ... به معرض تماشای موقت گذارده شد و در هر کشور دهها میلیون تماشاگر داشت.
    هووارد كارتر (1874 ـ 1939) كه گور توتانخامون را كشف كرد از دهه آخر قرن نوزدهم در مصر و بویژه در منطقه لوکسور (تبس Tebes
     یکی از دو پایتخت مصر باستان) تحقیق می کرد که در سال 1904 از جانب لرد کارنارون مامور شد مستقلا کاوش کند.

در جريان جنگ کره، ارتش هشتم آمریکا زیر حملات ارتش سیزدهم چین

26 نوامبر 1950 و در جریان جنگ کره، واحدهای ارتش سیزدهم چین که از رود یالو (مرز چین با کره) گذشته و وارد شبه جزیره کره شده بودند، در ناحیه چونگ چون Chongchon واحدهای ازتش هشتم آمریکا را زیر حملات شدید خود قراردادند. جنگنده های میگ ـ 15 دولت مسکو از این چینی ها و کره شمالی ها حمایت می کردند و به آنان پوشش هوایی می دادند. لشکر دوم پیاده نخستین واحد از ارتش هشتم آمریکا بود که با دادن سه هزار تَن تلفات، دست به عقب نشینی زد و سپس لشکر بیست و پنجم و یک تیپ تفنگدار دریایی و نیز یک تیپ ارتش ترکیه. تیپ ترکیه در حمله ارتش سیزدهم چین 717 کشته و صدها مجروح داد. با این فشار، فرمانده ارتش هشتم دستور عقب نشینی به مدار 38 درجه عرض جغرافیایی را داد. جمع تلفات این ارتش در نبرد رودخانه چونگ چون Battle of Chongchon River که تا چهارم دسامبر (هشت روز) ادامه داشت جمعا 13 هزار تن بود. هری ترومن رئیس جمهوری وقت آمریکا که چنین دید دولت چین را تهدید به بمباران اتمی کرد.
جمع تلفات آمریکا در جنگ سه ساله کره، 54 هزار و 246 کشته و 69 هزار و 365 مجروح گزارش شده است. در این جنگ، کره جنوبی نیز 227 هزار و 800 کشته و 984 هزار تن محروج و اسیر داد. تلفات انگلستان 710 کشته و و 5 هزار مجروح و استرالیا 291 کشته و 1591 مجروح بود. این تنها تلفات نظامیان بود. چین و کره شمالی تلفات خودرا اعلام نکردند. حدس زده شده است که تلفات چین 145 هزار و کره شمالی 900 هزار کشته بوده است.
مائو تسه دونگ رهبر وقت چین یک سال پس از بیرون راندن دولت ملیّون چین، درگیر جنگ کره شده بود و در سال 1962 با هند وارد جنگ شد.

... و پس از آغاز «نبرد 8 رورزه چونگ چون» نوامبر 1951

افزایش ده درصدی سالانه قتل، تجاوز به عنف و ایراد ضرب در چینِ تا نوامبر 2004 ـ دانشجوی چینی که پول خرید کفش نداشت 4 نفر را کشت!

قتل و جرح در مدارس چین در آخرین دهه قرن 20 و نخستین دهه قرن 21 تا اواخر نوامبر 2004 تامل برانگیز شده بود و نظر جامعه شناسان و جنایت شناسان را در گوشه و کنار جهان به این مسئله معطوف کرده بود. چند نمونه از این جنایات که از آگوست تا نوامبر 2004 در چین روی داده و در رسانه های این کشور منعکس شده، به روایت مجله تایم. جز دو مورد، انگیزه این جنایات اعلام نشده بود. چهار نمونه از این حوادث:

    ـ حمله یک مرد 21 ساله به نام Yan Yanming با چاقو به خوابگاه یک دبیرستان در شهر روژو Ruzhou در ایالت هنانHenan در 26 نوامبر 2004. در این حمله، این مرد جوان با پاره کردن گلو و قلب 9 دانش آموز با چاقو، آنان را به طرزی فجیع کشت و 4 تن دیگر را مجروح ساخت و از خوابگاه گریخت که روز بعد دستگیر و سال بعد اعدام شد. گزارش شده بود که بیش از حد داروی مخدر مصرف کرده بود.
    ـ یک دانشجوی دانشگاه چهار دانشجوی دیگر را چاقو زد و کشت و در بازجویی گفت چون فقیر بود! و پول نداشت که کفش بخرد دانشجویان دارای پول و قادر به خرید کفش را تحت تأثیر احساس حسادت کشت!.
    ـ در هونان Hunan ، یک آموزگار با ضربات چاقو 4 دانش آموز را کشت و 12 تن دیگر را مجروح کرد.
    ـ دو هفته پس از این جنایت، در پکن مردی یک کودک 6 ساله را کشت و جسد اورا به داخل ماشین لباسشویی فرو کرد.

    به نوشته مجله تایم، جامعه شناسان گفته اند [گفته بودند] که تضعیف ایدئولوژی و در پی آن تغییر وضعیت اجتماعی ـ از سوسیالیسم و برابری به اقتصاد بازار و ایجاد طبقه و پیدایش دارا و نادار از عوامل این جنایات می توانند باشند، زیراکه روانشناسی افراد تغییر یافته است و بازگشت چین به وضعیت اجتماعی پیش از دهه 1980 (سوسیالیسمِ سَبک مائو) غیرممکن به نظر می رسد.
    به گزارش وقت تایم، قتل و تجاوز به عنف و ایراد ضرب و نیز انواع تزویر و ریا در جامعه چین ـ جامعه ای که زمانی توده ای بود و افزایش سالانه ده درصدی آن طبق گزارش های منتشره، شگفت انگیز و تأمل برانگیز است و معلوم نیست که سرانجام، چه خواهد بود. طبق آن نوشته [نوامبر 2004]، چین نان صادرات کالای ارزان خود را می خورد و هدف ردیف اول آن؛ یافتن و حفظ بازار فروش و نیز کشورهای فروشنده کالای خام به چین و خریدار خدمات چینی ها است.

... و به اين سان آمريكاييان ياد گرفتند كه واژه «نشان» فارسي است

25 نوامبر 2006 شبكه هاي تلويزيوني آمريكا فيلم خبريِ دادنِ «نشانِ پاكستان» به رئيس جمهوری چين را با ذكر نام اصلي نشان (Nishan e Pakistan) پخش كردند و براي اين كه مخاطبان آنها بدانند كه «نشان پاكستان» چيست، اضافه كردند كه «نشان» يك واژه فارسي است به معناي مدال، و گفتند كه بيشتر واژه هاي اردو، فارسي است.
اين نشان كه عالي ترين نشان پاكستان است 24 نوامبر 2006 به رئيس جمهوري وقت چين داده شده بود. وي پس از ديدار از هند، براي يك ديدار چهار روزه از پاكستان وارد اين كشور شده بود.

رويدادي خونين در هند مشابه حوادث سپتامبر 2001 در آمريكا ـ حمله به چند نقطه در مومباي و اخطار بسيار شديد نخست وزير وقت هند

يک کماندوي هندي به اين صورت خودرا به پشت بام هتل مي رساند

26 نوامبر 2008 گروهي مسلح مرکب از ده مرد جوان در شهر بندري 17 ميليوني مومباي هند (بمبئي) وارد ده مرکز از جمله هتل معروف و 104 ساله و 565 اتاقه «تاج محل» متعلق به «راتان تاتا» از پارسيان هند و هتل اوبروي Oberoi، کافه معروف لئوپلد متعلق به يک پارسي به نام فرهاد جهاني، يك كانون يهوديان، يک پاسگاه پليس و يك ايستگاه قطار شدند و دست به تيراندازي و انفجار زدند و در آن دو هتل با هدف سپرقراردادن، مرتکب گروگانگيري هم شدند. اين افراد در آغاز کار دو به دو حرکت مي کردند، هرکدام يک کوله پشتي داشتند، قيافه اي شبيه دانشجو به خود داده بودند و آرام و خونسرد بنظر مي آمدند. آنان پس از اتمام کار در يک هدف خود به سوي هدف ديگر مي شتافتند. دو تن از اين افراد در ايستگاه قطار (ايستگاه نهايي بنام Shivaji) پلاتفورم به پلاتفورم رفتند و بدون اينکه در جستجوي هدفي خاص باشند همه جا دست به تيراندازي و انفجار نارنجک زدند. در اين محل که سرپوشيده (مسقّف) نبود جمعا 53 تن کشته شدند. در اينجا يک عکاس که جهت رفتن به خانه در انتظار آخرين قطار بود شاهد اين ماجرا بود و از صحنه، چند عکس گرفت که «سند تاريخ» شده اند.
    دولت هند به كمك پليس محلي، كماندو و چترباز فرستاد و ماجرا تا بعد از ظهر 28 نوامبر به وقت آمريکا و بامداد 29 نوامبر به وقت هند و به مدت 60 ساعت ادامه داشت. پيش از غروب آفتاب 28 نوامبر، پليس با خارج ساختن 400 تن باقيمانده ساکنان هتل تاج محل، پايان قضيه را اعلام داشت و افزود که تنها يکي دو فرد مسلح در هتل باقي مانده اند. با از ميان رفتن اين دو تن که مرگشان بامداد 29 نوامبر به وقت مومباي اعلام شد ظاهرا 9 تن از اين افراد مسلح کشته شدند. دو جوان مسلحي که در ايستگاه راه آهن مرتکب تيراندازي و هياهو شده بودند هنگام فرار با يک وانت، که آن را با زور تصاحب کرده بودند زير آتش پليس قرارگرفتند که يک نفرشان کشته و نفر بعدي به نام «محمد اجمل امير قصّاب» دستگير شد. وي تنها فردي از مهاجمان بود که دستگير شد و گفت که پاکستاني است. در جريان زد و خورد، افراد مسلح برخي از قسمتهاي هتل تاج محل مومباي را آتش زدند. آتش نشاني شهر جمعي از ساكنان دو هتل را كه عمدتا خارجيان بودند از پنجره هاي طبقات بالا خارج ساخته بود. يک نفر كه قبلا رهايي يافته بود گفته بود كه افراد مسلح از آنان اوراق هويت مي خواستند و مي پرسيدند كه از اتباع كدام كشور هستند و تنها آمريكاييان و انگليسي ها را به گروگان مي گرفتند و بقيه را رها مي ساختند تا خارج شوند.
     29 نوامبر جمع تلفات 195كشته و 295 مجروح اعلام شده بود که 18 تن از مقتولين خارجي بودند و ازجمله شش آمريکايي و يک تن از آنان انگليسي. بعدا اين ارقام اصلاح شد و اعلام شد که 173 تن کشته و 308 نفر مجروح شده بودند. در کانون يهوديان 9 تن از جمله يک روحاني يهوديان نيويورک به نام گاوريل نواح هولتسبرگ و زنش کشته شدند. اين حاخام از روحانيون هاردلاين (اصطلاحا: يهودي ارتودوکس) بود.
     29 نوامبر يک منبع که خودرا «مبارزان دکن» معرفي کرده بود گفته بود که اين افراد (ده جوان مسلح) وابسته به لشکر طيّبه (مستقر در پاکستان) بودند. سالها پيش سازمان اطلاعات ارتش پاکستان «لشکر طيّبه» را جهت مبارزه در کشمير با هند، به وجودآورده بود که بعدا کنترل آن را از دست داد. مان موهان سينگ Manmohan Singh نخست وزير وقت هند در يك نطق تلويزيوني شديد الحن در اين زمينه چنين گفته بود:
     افراد مسلح مهاجم به مومباي با نقشه ماهرانه و ازقبل تنظيم شده كارخودرا آغاز كردند. آنان ارتباط خارجي دارند. از آنجايي كه اماكن مشهور مومباي را مورد حمله قرار داده اند هدفشان جنجال به راه افتادن و ايجاد رعب و ترس، نه تنها در هند بلكه در سراسر جهان بوده است. اين گروه که پايگاه خارجي داشته اند با دقت تمام قلب اقتصاد و فرهنگ هند را هدف قرارداده بودند. ما براي سركوب و قطع دست آنان تصميمات شديد گرفته ايم ـ تصميماتي كه با اجراي آنها، چنين رويدادي در هند تكرار نشود. ما به همسايگان مي گوييم كه هند هرگونه استفاده از خاك آنها را عليه خود تحمل نخواهد كرد و اگر براي قطع دست اين گروهها و انهدام پايگاههاي آنان اقدام نكنند بهايي سنگين خواهند پرداخت. ما همه جا دنبال اين گروهها و سازمانها خواهيم رفت و حاميانشان را ـ صرف نظر از چه كسي و كجا باشند ـ تنبيه خواهيم كرد. حاميان اين گروهها بدانند كه هزينه سنگيني بايد بپردازند.

اين تصاوير كه در رسانه ها انتشار يافته بود؛ ورود يكي از مهاجمان را به يك ايستگاه قطار در مومباي و اجساد كشته شدگان اين ايستگاه قطار را نشان مي دهند

تصويرهاي رسانه ها از حريق هتلها، عمليات نجات و نخست وزير هند هنگام ايراد نطق تلويزيوني

محمد اجمل امير قصّاب، تنها فردي از مهاجمان که دستگير شده است

تفاوت دنیای نوامبر 1964 (آبان 1343) با دنیای نوامبر2018 (آبان 1397) با نگاهی بر دو تیتر اول شماره 21 نوامبر 1964 روزنامه اطلاعات

نگاهی به صفحه اول یک روزنامه خبریِ حرفه ای در یک زمانِ معیّن ـ در گذشته و مقایسه خبرهای بزرگ وقت با رویدادهای چند دهه بعد در همان روز و همان ماه، تفاوت ها و تغییراتِ و دگرگونی های ملل و روابط دولت ها را نشان می دهد، کاری که از دیرزمان تاریخ نگاران می کردند و روزنامه ها از نخستین دهه قرن 21 با هدف حفظ مخاطبان خود که به آنلاین خوانی روی آورده اند انجام می دهند، زیراکه این کار برای آنلاین نگارانِ انفرادی وقتگیر و هزینه دار است. روزنامه ها برای حفظ مخاطبان خود به ابتکارهای متعدد دست زده اند که در جای خود خواهد آمد.
در زیر گوشه ای از صفحه اول شماره 30 آبان 1343 (21 نوامبر 1964) روزنامه اطلاعات (چاپ تهران) درج شده است که نشان می دهد چینِ نوامبر 2018 تا چه حد نسبت به روسيه تغییر نظر و وضعیت داده است و در ويتنام ـ زمانی در حال جنگ و بمباران شدن، آرامش برقرار است:

تاريخ از نگاهي به تصوير

یک زن و شوهر بدون داشتن دعوت به کاخ سفید واشنگتن رفتند و در ضیافت شام رسمی شرکت کردند و ...، بدون اینکه پلیس کاخ متوجه شود!

در پی رویدادهای تروریستی یازدهم سپتامبر 2001، در حالی که در فرودگاههای آمریکا کفش مسافران را هم جستجو می کنند تا تروریست نباشند و لیست بلند بالای «پرواز ممنوع» تهیه شده است و جستجو و بررسی هنگام ورود به ادارات دولتی از آن هم دقیقتر و سختتر است؛ سه شنبه شب ـ 24 نوامبر 2009 ـ یک زن و شوهر به نام میشل و طارق صلاحی بدون داشتن دعوتنامه وارد کاخ سفید واشنگتن می شوند که باید تحت مراقبت ویژه باشد، در ضیافت شام باراک اوباما به افتخار مانموهان سینگ نخست وزیر وقت هند شرکت می کنند، در همانجا با «جو بایدن» معاون وقت رئیس جمهوری آمریکا عکس یادگاری می گیرند، با گزارشگر شبکه سی بی اس که برای پوشش ضیافت، حضور داشت گفت و شنود می کنند و سپس از همان راهی که آمده بودند بازمی گردند بدون اینکه کسی به آنان تردید کرده باشد. این زوج روز بعد عکسی را که با «جو بایدن» در کاخ سفید واشنگتن گرفته بودند در وبسایت قرار می دهند که تازه «سیکرت سرویس» آمریکا (پلیس مخفی ویژه محافظت از مقامات درجه اول) متوجه قضیه می شود و عکس هایی که در زیر آمده است در رسانه ها انتشار می یابد. انتشار این مطلب و عکس ها در برخی از روزنامه ها در کنار مطلب یکمین سالروز آغاز عملیات 60 ساعته ده تروریست پاکستانی در شهر مومبای هند که 26 نوامبر 2008 آغاز و منجر به قتل 173 نفر و جرح 308 تن شده بود انتشار یافته است.

برخي ديگر از رويدادهاي 26 نوامبر

1607:

«جان هاروارد John Harvard» روحاني مسيحيِ انگليسي که نام او بر دانشگاه هارواردِ استیت مشترک المنافع ماساچوست آمريکا گذارده شده است به دنيا آمد. او که 31 سال عُمر کرد در همان سالي به دنيا آمد که مهاجران انگليسي نخستين منزلگاه خودرا در آمريکاي شمالي (ويرجينيا) ايجادکردند. جان هاروارد در اواخر دهه دوم عُمر خود به آمريکا مهاجرت کرد و در تاسيس کالج ماساچوست کمک مالي و آموزشي کرد و 400 کتاب به کتابخانه اين کالج داد، و به اين سبب نام اورا بر اين قديمي ترين دانشگاه آمريکا نهادند. وي مؤسس منحصر به فرد اين موسسه آموزش عالی نبود. جان 14 سبتامبر 1638 از بيماري سل درگذشت.

1884: تركستان شرقي (سرزمين اويغورها) به خين جيانگ (سين كيانگ ـ شين کيانگ) به معناي مرزِ تازه تغيير نام داده شد.

1934:

جمشید مشایخی در این روز (ششم آذر 1313 = 26 نوامبر 1934) در تهران بدنیا آمد و 84 سال عُمر کرد و در دوم اپریل 2019 (13 فروردین 1398) درگذشت. وی از مشاهیرِ هنر نمایش بود و در بسیاری از فیلم های سینمایی تولید شده در ایران، نقش ایفا کرده بود. مشایخی از 23 سالگی وارد کار هنر نمایش شده بود و 61 سال در این حرفه بود.

1940: به دستور هيتلر اطراف محل سكونت صدها هزار (طبق بعضي نوشته ها 500 هزار) يهودي شهر ورشو را ديوار كشيدند که اين محله به Ghetto معروف شد. «گِه تُو» به محله اي گفته مي شود که ساکنان آن از يک نژاد، يک مذهب و يک فرهنگ و معمولا فقير هستند.

1940: لبناني ها از فرصتي كه اشغال نظامي فرانسه توسط آلمان به دست آنان داده بود استفاده و اعلام استقلال كردند تا از تحت الحمايگي فرانسه خارج شوند که تا سال 1943 عملي نشد. لبنان و سوریه طبق ساخت و پاخت دولت های انگلستان و فرانسه، پس از شکست عثمانی در جنگ جهانی اول، سهم فرانسه شده بودند. دولت آلمان که عملا فرانسه را در اشغال نظامي و دولت ويشيِ فرانسه از آن حرف شنوي داشت در نظر داشت که از طريق لبنان نيروي نظامي به عراق بفرستد و دست دولت لندن را از خاورميانه کوتاه کند که شارل دوگل که در لندن اعلام فرانسه آزاد کرده بود در 1941 وارد بيروت شد و براي راضي کردن لبناني ها، در 26 نوامبر 1941 قبول کرد که به خواست و آرزوي آنان که استقلال بود احترام بگذارد، به این شرط که در طول جنگ زير نظر دولت فرانسهِ آزاد باشند. جر و بحث در اين زمينه ادامه داشت که لبناني ها در سال 1943 بدون کسب نظر دولت فرانسه آزاد تشکيل دولت دادند که فرانسه آزاد اعضاي آن دولت را بازداشت کرد، متفقين واسطه شدند و استقلال لبنان در همين سال تامين شد بر اساس داشتن يک حکومت مشارکتي که رئيس جمهور از مسيحيان ماروني، نخست وزير از مسلمان سُني و رئيس مجلس از مسلمانان شيعه باشد. لبنان که اين نام را ژوليوس سزار رومي در سال 46 قبل از ميلاد بر آن گذارده lab-na an به معناي زمين سفيد (به دليل برف موجود در قله کوه) از هزاران سال قبل فنيقي نشين Phoenisician بود و همواره توسط قدرت هاي وقت ازجمله ايران هخامنشی کنترل و اداره مي شد. دولت عثماني 4 قرن مالک آن بود و چون در جنگ جهاني اول شکست خورد، سوريه و لبنانِ آن تحت قيمومت فرانسه قرار گرفت و اين قيمومت تا سال 1943 ادامه يافت. لبنان ده هزار و 400 کيلومتر مربعي با 4ميليون و چهارصد هزار جمعيت از سال 1958 تاکنون چند جنگ داخلي و تعرض خارجي را تحمل کرده است. بيروت به معناي چاهها است زيراکه در قديم ساکنان آن از آب چاه استفاده مي کردند.

1943:

هواپیمای ادوارد اوهیر OHair خلبان 29 ساله آمریکایی و مبتکر حملات هوایی شبانه در یک حمله به کشتی ها و مواضع ژاپنی ها هدف گلوله قرارگرفت و سرنگون شد. اوهیر که نام او بر فرودگاه بین المللی شیکاگو گذارده شده است و در آن حمله جان باخت از عرشه یک ناو هواپیمابر آمریکایی پرواز کرده بود.

1944: در این روز یک موشک «وی ـ 2» آلمانی به یک فروشگاه بزرگ در انگلستان اصابت کرد و 168 تن را در این فروشگاه کشت. در همین روز، آلمان بندر آنتورپ در بلژیک را که به دست متفقین افتاده بود موشک باران کرد که تلفات و ویرانی فراوان ببار آورد.

1950: در این روز (26 نوامبر 1950) بانو هِدویگ ماهلِر Hedwig C. Mahler داستان نگار آلمانی در 83 سالگی درگذشت. وی 24 داستان نوشت که چند کتاب از آنها سوژه فیلم سینمایی شده است و برخی از داستان های او به انگلیسی و اسپانیایی و سایر زبانها ترجمه شده است. همه داستانهای او یک خصیوصیت (الگو) دارند و در یک راستا هستند که به انگلیسی Social exclusion و یاsocial marginalization گفته می شود و در واقع social disadvantage (تبعیض ـ نوعی بازداری فرد از رسیدن به مقصود) و نشان دادن راه برای گریز از تبعیض و دور زدن آن. «هدویگ» این مسائل را که مشاهده و حس می کرد در قالب داستان منعکس می ساخت و برای اینکه جلب توجه کنند رنگ رومانتیک به مطالب می داد. او داستانهایش را با سه اسم مستعار می نوشت. گزارش شده است که داستان های او که هنوز (72 سال پس از درگذشت) تجدید چاپ می شوند نزدیک به صد میلیون فروش داشته اند.

تصویر هِدویگ بر تمبر پُستی آلمان

1985: مؤسسه ناشر کتاب ـ Random House امتیاز انتشار خاطرات ریچارد نیکسون سی و هفتمین رئیس جمهوری آمریکا و قبلا معاون ژنرال آیزنهاور را به 3 میلیون دلار از او خرید. در آن زمان نیکسون 72 ساله بود و 11 سال بعد درگذشت. از آنجا که این خاطرات حاوی مطالب مهم و قبلا ناگفته بود و دانستنی، هزاران جلد از این کتاب را مقامات سایر کشورها خریداری کردند. این کتاب چند بار تجدید چاپ شده و مورّخانِ تاریخ معاصر از آن نقل کرده اند.

1990: گورباچف رئيس وقت جماهير شوروي به صدام حسين اخطار كرد كه اگر كويت را تخليه نكند مسئول عواقب اين عمل بايد باشد و در شرايطي که به وجود آمده، مسکو نمي تواند کمکي به عراق کند. در آن زمان شوروي با عراق پيمان دوستي متقابل داشت. در سال 2011 هم روسيه به ليبي که باهم پیمان دوستي داشتند کمک نکرد و دولت قذّافی از میان رفت، دولت مسکو حتي قطعنامه مداخله نظامي «ناتو» در ليبي را «وتو» نکرد و دست کم نگفت که شوراي امنيت که بايد حافظ صلح جهاني باشد حق مداخله در امور داخلي يک کشور را ندارد. به باور مورخان، با آن دو اقدام و نادیده گرفتن پیمان های دوستی، مسکو در قضاياي عراق و ليبي بازنده بود.

2003: سازمان جهاني بهداشت در اين روز اعلام کرد كه در يك سال گذشته (از نوامبر 2002 تا نوامبر 2003) در جهان بر شمار بيماران مبتلاء به ايدز پنج ميليون تَن اضافه شده و در همين مدت سه ميليون ايدزي هم جان سپرده بودند.

2019: زمین لرزه ای به شدت 6 و 8 دهم در مقیاس ریشتر 52 نفر را در کشور آلبانی کشت و بیش از یک هزار نفر دیگر را مجروح کرد. کانون این زلزله غرب آلبانی و مجاور دریای ادریاتیک بود.

مطالعه اين سايت و نقل مطالب آن با ذكر ماخذ (نشاني کامل سايت و نام مولف آن) آزاد است، مگر براي روزنامه هاي متعلق به دولت و دستگاههاي دولتي؛ زيرا كه مولف اين سايت اكيدا «روزنامه نگاري» را كار دولت نمي داند. روزنامه عمومي به عنوان قوه چهارم دمكراسي بايد كاملا مستقل از دولت و سازمانهاي عمومي باشد تا بتواند رسالت شريف خود را به انجام برساند.

تماس با مولف:

editor (a) iranianshistoryonthisday.com
n.keihanizadeh (a) gmail.com