Iranians History on This Day

روز و ماه خورشيدي و يا ميلادي مورد نظر را انتخاب و كليد مشاهده را فشار دهيد

ميلادي

خورشيدي

13 فوريه

جستجو:

هديه مولف

اين سايت مستقل و بدون كوچكترين وابستگي؛ هديه ناچيز مولف كوچك آن به همه ايرانيان، ايراني تبارها و پارسي زبانان است كه ايشان را از جان عزيزتر دارد ؛ و خدمتي است ميهني و آموزشي كه خدمت به ميهن و هموطنان تكليف و فريضه است كه بايد شريف و خلل ناپذير باشد و در راه انجام تكاليف ميهني نياز به حمايت مادي احدي نبايد باشد، و نخواهد بود. انتخاب موارد براي نگارش و عرضه در سايت نظرشخص مولف است.

لينک به اين صفحه

ايران

سازمان يابي مشروطه خواهان ایران در گيلان ـ تصرف رشت، انزلی، قزوین و تهران، پناهنده شدن شاه وقت به سفارت روسیه و ...

Yeprem Khan Davidian

بهمن سال 1287 (فوريه 1909) در سراسر ايران هَردَم تَبِ قيام برضد استبداد محمدعلی شاه قاجار بالا مي رفت و در گوشه و کنار کشور گروههاي مجاهدِ راه مشروطيت (آرزومندان حکومت پارلمانی ـ Constitutionalists) تشكيل مي شدند و .... خشم مردم از تیرماه 1287 که سرهنگ ولادیمیر لیاخوف Vladimir Platonovitch Liakhov افسر روس و فرمانده نیروی قزاقِ تهران (و عملا فرماندار نظامی پایتخت) به دستور شاه وقت مجلس را به توپ بسته بود و در طول آن سال شماری از مشروطه طلبان را نیز کشته بود شدت گرفته بود. لیاخوف متولّد 1969 پس از بازگشت به روسیه و کسب مقام نظامی خود، در جریان جنگ جهانی اول با یکان زیر فرماندهی اش بندر ترابوزان (واقع در قلمرو عثمانی وقت و اینک از بنادر ترکیه در دریای سیاه) را متصرف شد. وی پس از انقلاب بلشویکی روسیه به نیروهای سلطنت خواه این کشور پیوست و در 1919 درگذشت.
24 بهمن ماه 1287 (فوریه 1909) گروههاي مجاهد شمال کشور در شهر رشت به هم پيوستند و روز بعد شماری از مهاجران قفقازي ازجمله دهها ارمنیِ سوسیالیست ملّی (داشناک) نيز ـ به تشویق هواداران مشروطیّت ـ به آنان اضافه شدند. سران اين گروهها در همين روز تصميم گرفتند كه يِپرِم خان داویدیان (داوِتیان) Yeprem Khan Davidian چهل و یک ساله متولّد شهر گَنجه (اینک از شهرهای جمهوری آذربایجان) و از مهاجران قفقازي را فرمانده افراد مسلح خود کنند تا آنان را به صورت يك یگان رزمی آماده نبرد درآورد و اين كار سريعا انجام گرفت. انتخاب یپرم خان به این دلیل بود که مبارزه مسلحانه با تزار روسیه را در کارنامه خود داشت و عوامل تزار او را به سیبری تبعید کرده بودند که از آنجا گریخته و به ایران آمده بود. یپرم خان خواهان ایجاد دوباره ارمنستان بزرگتر بود که مانند 24 قرن پیش از آن (پیش از 1828) در کنار ایران و متحد آن باشد. وی تزار روس را حامی محمدعلی شاه می دانست. يك هفته بعد حكومت رشت به دست مشروطه طلبان مسلح افتاد و «آقابالاخان» حاكم رشت و تني چند از مقامات دولتي توسط مشروطه خواهان مسلح كشته شدند. این افراد بندر انزلی را هم تصرف کردند.

محمدعلی شاه

مشروطه خواهان شمال سپس از محمدولي خان تُنكابُني (سپهدار) دعوت كردند كه رياست جنبش را به دست گيرد. وي دعوت را پذيرفت و از تَنکابَن (که بعدا شهسوار خوانده شد) وارد رشت شد.
     مشروطه خواهان مسلح گیلان و شماری اَرمنی سپس به سوي قزوين به حركت در آمدند و در پي يك زد و خورد شديد این شهر را تصرف کردند و قاسم خان فرمانده پادگان شهر كه دستور مقاومت داده بود اعدام شد.
     این مشروطه طلبان سپس رهسپار تهران شدند و با كمك هم اندیشان ديگر و نیز سواران بختياري كه از اصفهان آمده بودند پس از شکست و فراری دادن نیروی دولتی در بادامَک، در جولای 1909 (تیرماه 1288) پايتخت (شهر تهران) را متصرف و محمدعليشاه (متولد 1872 در شهر آمُل و متوفی در 1925 در تبعید ـ در ایتالیا) را به ساختمان تابستاني سفارت روسيه فراري دادند كه در آنجا تا خلع از سلطنت پناهنده بود. وی 31 ماه و 13 روز پادشاهی کرد.

پس از پناهنده شدن محمدعلی شاه به سفارت روسیه، مجلس فرزند 11 ساله او را پادشاه کرد و عنوان احمدشاه داد (متولد 1898 و متوفی در فرانسه در 1930).
    مجلس که در 1907 به تصمیم محمدعلی شاه منحل شده بود پس از افتادن تهران به دست مشروطه خواهان مسلّح، بازگشایی شد. پس از پيروزي مشروطه خواهان، مجلس رای داد که پيرم خان رئيس پليس تهران شود که تا پايان عُمر (ششم ماه می 1912= 16 اردیبهشت 1291) در اين سمت بود. پیرم خان در این روز در جنگ با صارم الدله ـ شاهزاده قاجار ـ در منطقه همدان کشته شد.
    «تاریخ» نشان می دهد که پادشاهان ایران از محمدعلی شاه به بعد در خارج از کشور درگذشتند ـ محمدعلی شاه، احمدشاه، رضاشاه و محمدرضاشاه در تبعید و خارج از وطن فوت شدند. محمدعلی شاه و احمدشاه در کربلا و رضاشاه و محمدرضا شاه در قاهره و امانتا مدفون شدند. رضاشاه در یوهانسبورکِ فدراسیون آفریقای جنوبی درگذشته بود و جنازه او به قاهره انتقال داده شده بود تا در فرصت مناسب به ایران منتقل شود که شد.

نقل اين مطلب بدون ذکر نشاني پايگاه و نام مولف (نوشيروان کيهاني زاده) ممنوع است زيرا که نتيجه تحقيقات شخص وي و نظر اوست.

قتل نخستین رئیس مجلس ایران که قاتلان آن به روسیه تحویل داده شدند!

مرتضي قلي خان صنیع الدوله رئيس نخستین دوره مجلس شوراي ملي در بهمن ماه 1289 (سوم فوريه 1911 ) در تهران ـ چهار راه مخبرالدوله ـ هدف گلوله دو قفقازي تبعه روسيه قرار گرفت و كشته شد. این دو قفقازی پس از ارتکاب قتل دستگیر شده بودند که سفارت روسیه در تهران استرداد آندو را طبق قراردادهای دوجانبه (تحمیلی به دولت قاجارها) از وزارت امور خارجه ایران خواستار شد و وزارت امورخارجه دو قاتل را تحویل گرفت و به سفارت روسیه تسلیم کرد!. مخبرالسلطنه (برادر مرتضی قلی خان) انگیزه و چگونگی قتل را در کتابی که برنگاشته شرح داده است. مرتضی قلی خان تحصیلکرده آلمان و مسلط به زبانهای آلمان و فرانسه، قبلا وزیر دارایی بود. وی منتخب اعیان تهران برای نمایندگی مجلس بود که به ریاست آن نیز انتخاب شده بود. در آن زمان انتخاب نمايندگان برحسب طبقات جامعه بود و اعيان هم یک طبقه به حساب می آمدند که مرتضی قلی خان نماینده آنان در مجلس بود. مرتضی قلی خان پسر علی قلی خان مخبرالدوله بود. استرداد دو قاتل مرتضی قلی خان اوج ضعف دولت قاجارها را نشان می دهد که مردم پس از اطلاع از آن متاثر شده بودند ولی نیروی نظامی نبود که از آن بخواهند ایستادگی کند. در آن زمان انگلستان و روسیه در ایران نیروی مسلح داشتند. این دو دولت طبق موافقتنامه سن پترزبورگ (به امضای همین دو دولت) خودرا مجاز به هر اقدامی در ایران می دانستند.

لغو روادید میان ایران و ترکیه از 23 بهمن 1342 ـ سود سالانه میلیاردها دلاری ترکیه از این بابت

ايران و تركيه رواديد ورود اتباع دو كشور به خاك يكديگر را 23 بهمن 1342 لغو كردند. رفت و آمد اتباع به این دو کشور بدون نیاز به ویزا، از آن زمان ادامه داشته و در دهه نخست پس از انقلاب، ترکیه به صورت مرکزی درآمده بود برای ایرانیانی که خواستار رفتن به سایر کشورها و بعضا جهت پناهنده شدن و یا درصدد دریافت ویزا از کنسولگری های آمریکا در ترکیه و رفتن به این کشور بودند. تا انقلاب سال 1979 (1357 هجری) اتباع ایران برای سفر به بسیاری از کشورها ازجمله کشورهای اروپای غربی (انگلستان، فرانسه، آلمان، هلند و ...) نیاز به ویزا نداشتند. تداوم لغو ویزا به سود ترکیه بوده است زیراکه هر سال بیش از دو میلیون دارنده گذرنامه ایرانی به آن کشور سفر می کنند و هرکدام به طور متوسط بیش یک هزار دلار خرج می کنند که جمعا می شود میلیاردها دلار که درآمد چشمگیری برای ترکیه است. بسیاری از ایرانیانِ ثروتمندشده از وضعیت جاری، در ترکیه دست به خرید مستغلات زده و سرمایه گذاری کرده اند. به گفته برخی اصحاب اطلاع، علت انتخاب ترکیه برای سرمایه گذاری این است که اگر روزی ـ روزگاری به حساب ها رسیدگی شود، دولت های غربی به درخواست استرداد توجه مثبت خواهند کرد.
طبق گزارش های آماری، در چهار دهه گذشته و بويژه از سال 1991 (1370 هجری خورشیدی) 5 تا 7 میلیون ایرانی (نزدیک به یک دوازدهم جمعیت کشور) تَرکِ وطن کرده اند.
در نظرسنجی سال 2006، هفتاد و دو درصد ایرانیانی که به تابعیت آمریکا درآمده و مصاحبه شده بودند در پاسخ به این پرسش موسسهِ کسب نظر که چرا درخواست تابعیت داده اند مشکل مسافرت با گذرنامه قبلی را در صدر دلایل خود بیان داشته و گفته بودند که سفرکردن با گذرنامه جمهوری اسلامی نیاز به ویزا از بيشتر کشورها و معطلی زیاد و سوء ظن فراوان داشت. با گذرنامه آمریکا مشکل مسافرت و دردسر فرودگاهی و سوار شدن به هواپیما نداشته اند. آنان دلایل دیگری را هم برای اقدام خود به کسب تابعیت آمریکا (نَچراليزيشن) ابراز کرده بودند. تنی چند از آنان گفته بودند: با اینکه دهها سال و بعضا از پیش از انقلاب در آمریکا زندگی کرده و کارت اقامت دائم (گرین کارت) داشتند سازمان های پلیس و امنیت آمریکا نسبت به آنان سوء ظن داشتند و پس از رویدادهای 11 سپتامبر 2001 در فرودگاه و هنگام گرفتن بوردینگ پَس، روی کارت آنان علامت 4 اِس SSSS (سِکیوریتی) می زدند تا دقیقا بازرسی بدنی شوند و هنگام بازگشت مورد مصاحبه قرار گیرند و ... و این عمل، آنان را در طول سفر دچار دلهره و نگرانی می کرد که تا مدت ها روی اعصاب شان اثر می گذاشت. به علاوه، آمریکا و کانادا و همچنین استرالیا کشورهای مهاجرنشین هستند و ساکنان آنها، مهاجران از ساير کشورها و یا از نسل مهاجران قبلي.

کُپی صفحه اول شماره 25 بهمن 1357 روزنامه اطلاعات و 3 خبر وقت از سایر صفحات این شماره روزنامه برای ماندن در تاریخ

    تصرف سفارت آمریکا در نیمروز 25 بهمن 1357 ـ 3 روز پس از پیروزی انقلاب ـ طولانی نبود و با ورود افراد کمیته انقلاب و انجام مذاکرات پایان یافت و سفارت به کار خود تا نیمه آبان سال بعد ادامه داد. برخی از رسانه ای ها تصرف سفارت را که با دفاع تفنگداران محافظ آن رو به رو شده بود کار چریک های فدایی خلق (دسته ای از کمونیست ها) گزارش کرده بودند ولی یک مقام کمیته انقلاب این عمل را توطئه بقایای ساواکی ها بیان کرده بود تا دشمنی دولت آمریکا با دولت انقلاب را برانگیزانند. تاس ـ خبرگزاری رسمی شوروی و رادیو مسکو نیز در گزارش های خود اعضای ساواک را طراحان نقشه تصرف سفارت آمریکا به دست داده بودند تا بهانه مداخله نظامی در ایران را به دست دولت آمریکا بدهند. برخی هم گفته بودند که عمل ورود به سفارت و تصرف چند ساعته آن و سپس عکس گرفتن با مقامات سفارت، نقشهِ خود آمریکایی ها بود تا فرصت مداخله به دست دهد. دولت آمریکا گزارش منابع شوروی را مغرضانه خوانده بود. کُپی متن خبر مربوط به اعتراض آمریکا به شوروی که در روزنامه اطلاعات چاپ شده بود:

    _ _ _ _ _

سطوری از قسمت بالای مطلب که مَتن آن بسیار طولانی است

نظر استادان علم حکومت درباره پیش شرطِ رئیس جمهور ایران شدن که در ژانويه و فوريه 1980 (دی و بهمن 1358) ابراز شده بود

حذف نام جلال الدین فارسی از فهرست نامزدهای نخستین دور انتخابات ریاست جمهور ایران که در افغانستان به دنیا آمده بود به استناد اصل 115 قانون اساسی جمهوری اسلامی، همان وقت ـ در ماههای ژانویه و فوریه 1980 (زمستان 1358هجری خورشیدی) ـ مورد تفسیر استادان عِلم حکومت قرارگرفته بود. این اصل گوید که رئیس جمهور باید «ایرانی الاصل» باشد.
    به نظر آن استادان، ایرانی الاصل یعنی از تبار ایرانی؛ کُردهای عراق، سوریه و ترکیه، افغان ها، بلوچ ها، تاجیکهای منطقه فرارود و ... همه از تبار ایرانی یعنی ایرانی الاصل هستند و اگر تبعه ایران و از ميان رجال مذهبي و سياسي باشند و مدیر و مدبّر و امانتدار، داراي سابقه تقوي و مؤمن و معتقد به مباني جمهوري اسلامي ايران و مذهب رسمي کشور، می توانند رئیس جمهور شوند. در اصل 115 عبارتِ متولّد ایران مشاهده نمی شود.
     در برخی از این تفسیرها آمده بود؛ حسن حبیبی که در پاریس نخستین پیش نویس قانون اساسی را تنظیم کرده بود، بمانند قانون اساسی آمریکا و سایر کشورها، یکی از شرایط احراز این مقام را «متولّد ایران» بودن نوشته بود که در جریان تجدید نظر در این پیشنویس، این عبارت را به کلمات «ایرانی الاصل» تبدیل کردند و شاید به این سبب که برخی از روحانی زادگان متولّد نجف و کربلا (عراق) بوده اند.
     استادان علم حکومت (گاورمِنت) تاکید کرده بودند از آنجاکه که طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی، رهبر انقلاب و ولی فقیه رئیس کشور و شخص اول است و اتخاذ تصمیمات کلی و اساسی با اوست و حرف آخر را ـ او می زند، رئیس جمهور یک رئیس قوه مجریه (در حد نخست وزیردر حکومت های پارلمانی) بیش نیست و بکار بردن واژه «رئیس جمهوری» برای او درست نیست و باید «رئیس جمهور» نوشت. «جمهوری» = است با کشور. «جمهور» = گروه، جماعت است و ....

جمهوری اسلامی قانونِ «منع مقامات دولتی از داشتن حساب بانکی، خرید مستغلات و سهام در کشورهاي ديگر و تابعیت خارجی» لازم دارد

13 فوریه 2013 پیامی از یک ایرانی مقیم کشور سوئد دریافت شد که پیشنهاد کرده بود: در پی انتشار چند گزارش درباره برخی سوء استفاده ها و فساد مالی و قبلا رفتن یک مدیر بانک متهم به شرکت در یک اختلاس به خارج و خرید خانه و سرمایه گذاری، لازم است که جمهوری اسلامی قانون «منع مقامات دولتی از داشتن حساب بانکی در خارج، خرید مستغلات، سهام در کشورهاي ديگر و تابعیت خارجی» داشته باشد.
وی افزوده است که ولادیمیر پوتین در چارچوب تلاش های خود برای پایان دادن به فساد دولتی و سوء استفاده از مقام و منزلت و نیز مافیابازی، 12 فوریه 2013 [روزپیش از دریافت پیام] لایحه ای به دومای روسیه (مجلس نمایندگان این کشور) داد که به موجب آن مقامات دولتی روسیه حق داشتن حساب بانکی در خارج و سرمایه گذاری از نوع معاملات سهام، اوراق بهادار و مستغلات و از این قبیل نخواهند داشت..

شکایت فاضل لاریجانی از محمود احمدی نژاد به دستگاه قضایی، به روایت دویچه وله

دویچه وله (صدای جهانی آلمان ـ برنامه فارسی) ـ 11 فوریه 2013: فاضل لاریجانی [برادر رئيس وقت قوه مقننه و نيز برادر رئيس وقت قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران] علیه محمود احمدی نژاد رئیس جمهور [وقت] به دستگاه قضایی شکایت کرده است.
    این شکایت واکنشی است (بود) به انتشار بخش‌هایی از یک نوار (صوت و تصویر) در 15 بهمن (سوم فوریه 2013) در جلسه استیضاح وزیر کار در مجلس شورای اسلامی که مربوط است به ملاقات سعید مرتضوی (رئیس وقت سازمان تأمین اجتماعی) و فاضل لاریجانی و گفت و شنود آنان. احمدی‌نژاد با پخش این نوار در جلسه علنی مجلس، عملا اتهاماتی به فاضل لاریجانی وارد ساخته بود.
    «دویچه وله» بدون ذکر منبع خبر خود اضافه کرده بود که فاضل لاریجانی در نامه به دادستان تهران به غیرقانونی بودن شنود و افشای اسرار شهروندان اشاره کرده و ضبط مکالمات خود را غیراخلاقی، و سیاسی خوانده است.
    گويا شکايت فاضل لاريجاني در زنداني شدن سعيد مرتضوي به مدت يک شب (در آن زمان) بی تاثیر نبود.

متوقّف شدنِ پخش برنامه های Press TV در آمریکای شمالی در فوریه 2013 (دوران حکومت اوباما از حزب دمکرات آمريکا)

در پی تحريم صدا و سيمای ايران از سوي دولت وقت آمريکا (دولت اوباما از حزب دمکرات)، از هجدهم بهمن ماه 1391، پخش مطالب شبکه تلويزيونی «پرس تی وی Press TV» وابسته به آن سازمان نیز در آمریکای شمالی (فدراسیون آمریکا و کنفدراسیون کانادا) که از طريق شرکت خدمات ماهواره ای «گالکسی ـ 19» صورت می گرفت متوقف شد.
«پرس ـ تی وی» یک شبکه 24 ساعته صدا و سیمای جمهوری اسلامی به زبان انگلیسی است.
چند شرکت اروپایی قبلا دادن خدمات ماهواره به سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران را متوقف کرده بودند. «پرس تی وی» که مرکز آن تهران است از سال 2007 آغاز بکار کرده است. در فوریه 2014 گزارش هایی مبنی بر رفع تحریم های تلویزیونی انتشار یافته بود.

در قلمرو دانش

8 راه جلوگیری از ضعف حافظه و ابتلاء به آلزایمر

نوامبر 2023 (آذرماه 1402) دانشمندان علوم پزشکی که در زمینه ضعف حافظه و بیماری آلزایمر و راه پیشگیری از آنها تحقیق می کنند در گزارشی که انتشاردادند، 8 راه ـ بدون نیاز به دارو ـ برای دور ساختن این عوارض بدست دادند، از این قرار:
    1 ـ تداوم فعالیت (جسمانی و ذهنی)
    2 ـ غذای سالم و آب کافی
    3 ـ کنترل وزن (دوری گزیدن از اضافه وزن)
    4 ـ دوری گزیدن از دخانیات (اعتیاد به آن و یا استنشاق در محیط دود دخانیات)
    5 ـ کنترل فشار خون (نداشتن فشار بالا و گریز از استرس)
    6 ـ کنترل کلسترول
    7 ـ کنترل قند خون
    8 ـ خواب کافی و خوب (خواب عمیق و نَه کمتر از 7 ساعت در شبانه روز)

    ـ ـ ـ ـ ـ
    نقل از شماره 103 مجله روزنامک
    www.rooznamak-magazine.com

هشدار: ابتلاء به سرطان رو به افزایش است، راه های جلوگیری

آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان وابسته به سازمان جهانی بهداشت که مقرّ آن در لیون فرانسه است در دیماه 1402 اعلام کرد که اگر افراد به دودکردن سیگار و مصرف الکل و خوردن غذاهای چاق کننده ازجمله غذاهای پُرچربی و کارخانه ای ادامه دهند و در هوای آلوده باشند احتمال سرطانی شدنشان بیشتر خواهد بود. در محیطی با هوای آلوده ماسک بزنند، یا در داخل ساختمان کار و فعالیت کنند و کمتر از خانه بیرون بروند.
     طبق این اعلامیه؛ سال گذشته (سال 2022) 20 میلیون بر سرطانی های جهان افزوده شده و اگر به اخطارها توجه نشود پیش‌بینی می شود که تا ربع قرن دیگر (حدود سال 2050) هر سال 35 میلیون تن بر سرطانی ها افزوده شود. دخانیات عامل شماره یک ابتلاء به این بیماری است.
     ـ ـ ـ ـ ـ
    نقل از شماره 103 مجله روزنامک
    www.rooznamak-magazine.com

در دنياي تاريخ‌نگاري

آيا همه رويدادهاي روز به دست مردم مي رسد تا براي آيندگان تجربه شود؟

در نشست دهه يکم فوريه 2005 گروهي از مدرّسان تاريخ که برخي از آنان تاريخ نگاري هم مي کنند در شهر رُم، از ضعفِ رسانه ها در خبررساني و ناقص بودن خبرها انتقاد و گفته شده بود که اين ضعف خبررساني و دست کم دادن سر نخ به مورخ، کار تاريخنگاري را پُرزحمت و دشوار کرده است.
    در توضيح اين انتقاد بايد گفت:
    از فوايد خواندن تاريخ، مروركردن رويدادهاي گذشته ـ علل و نتايج آنها و آگاهي از تجربه گذشتگان با هدف خودداري از تکرارشان است. فوايد ديگرِ مرور در تاريخ دريافت پند و هشدار و ترس از قضاوت آيندگان است. بنابراين، گزارش رويداد روز (خبر) بايد مشروح و دقيق باشد تا کار مورخ آسان گردد و اين، روزنامه نگار است كه بايد در همان روز وقوع، رويدادها را با نهايت دقت و امانتداري جمع آوري كند و به دست «ثبت» دهد كه اگر کار او كامل و دقيق نباشد (كه در دهه هاي اخير نبوده است) نسل هاي بعدي محكوم خواهند بود كه بي خبر بمانند و اشتباهات گذشته را تكرار بكنند. رويدادي كه امروز مي توان آن را به آساني نوشيدن آب به دست ثبت داد (تنظيم و منتشر کرد)، فردا و فرداهاي دور تنها با مشقّت و صرف وقت و هزينه مي شود آن را از لابلاي يادداشت هاي اداري، خصوصي و ... به دست آورد، تکميل کرد و اين بار به عنوان يادآوري و هشدار ارائه كرد. چرا در دهه هاي اخير ثبت همه رويدادها به همان صورتي كه اتفاق مي افتند دشوار است؟، براي اينکه هر مقام داراي مشاور تبليغاتي شده است (روابط عمومي كه گاهي يك خبرگزاري بين المللي است)، كه رويدادها را برحسب منافع و مصالح «مقام» تحريف و مطرح مي سازد و يا اينكه در دهان او مي گذارد تا بيان دارد، يعني نطق مقامات را هم همين ها (نطق نگاران) تهيه مي كنند كه اصطلاحا «مصنوعي» است. چرا با اين همه ابزار ارتباطي و اطلاع رساني، مردم امروز از حقايق بي اطلاع مي مانند و به همين صورت آيندگان؟، زيرا كه واقعيت ها و همه رويدادها به آنان داده نمي شود. رسانه ها پر از خبر و مطلب است ولي همه اش تشريفات، اطلاعيه، اعلاميه و تبليغ، آمار نادقيق مصلحتي و شرح ديد و بازديد هاي رسمي و ....
     براي مثال: در سابق در ايران، هر ماه ميزان پول در گردش و متوسط بهاي كالا با تحليل و تفسير انتشار مي يافت؛ در پايان هر سال جزئيات درآمد حاصل از نفت اعلام مي شد، هر هفته شمار پرونده هاي وارده و مختومه شده دادگستري و نوع آنها به نظر مردم مي رسيد، جزئيات بودجه و دخل و خرجها با تفسير و تحليل منتشر مي شد و در كتابخانه ها در دسترس بود، متن قوانين مصوب پارلمان و مصوبات شوراي وزيران و بخشنامه هاي وزارتخانه ها، جزئيات مربوط به معاملات دولتي (مزايده و مناقصه ها)، انتصابات و نقل و انتقالهاي اداري و تغييرات شركتهاي غير دولتي و مسافرت هاي خارجي مقامات به طور روزانه به چاپ مي رسيد و ....

در قلمرو رسانه‌ها

اظهار نظر يک مفسر آمريکايي پيرامون تصویرِ گوشه اي از تحريريه روزنامه همشهري که در سال 2003 (1382 ه. ش.) گرفته شده بود

در پي مخابره خبر «مسابقه كاريكاتور هولوكاست» در «همشهري»، خبرگزاري انگلستان عكس بالا را با خبر خود در آن زمينه به سراسر جهان ارسال داشته بود و نوشته بود كه اين عكس در سال 2003 (1382 ه. ش.) توسط «راهب هماوندي» از گوشه اي از تحريريه همشهري گرفته شده است كه اين روزنامه متعلق به شهرداري تهران مي خواهد چنين مسابقه اي را ترتيب دهد.
هفتم فوريه 2006 (روز انتشار خبر) چند شبكه تلويزيوني آمريكا اين خبر را با تصوير بالا پخش كردند و يك مفسر تلويزيوني به تفسير عكس پرداخته و گفته بود كه تصاوير «چه گوارا» و «احمدشاه مسعود» بر ديوار تحريريه هم از چيزهاي ديگر روايت مي كند و اشاره دارد كه چپگرايي و احساسات ناسيوناليستي در ميان روزنامه نگاران ايران ريشه يافته است زيرا كه «چه گوارا» مظهر تمايلات چپ و احمدشاه مسعود نماد ناسيوناليست پارسي شناخته شده اند.
در عكس، محمود صدري دبير وقت اخبار در تحريريه همشهري و در سمت راست (پايين) عكس، بانو زهرا ابراهيمي عضو قديمي تحريريه ديده مي شوند. [محمود صدري اينک با روزنامه دنياي اقتصاد همکاري دارد. وي پس از ترک همشهري، براي مدتي سردبير روزنامه کارگزاران بود.].

افزایش بیکارشدن ژورنالیست های رسانه های آمریکا؛ در 12 ماه گذشته 3 هزار و 87 نفر و از سال 2020 شانزده هزار و 60 تَن!

آنلاین ها و سوشِل میدیا، وسعت رو به افزایش معلومات عمومی و توان اندیشیدن نسل نو (زیر 33 ساله ها) و نیز تهیه و تنظیم مطالب ژورنالیستیِ به دور از قاعده و همچنین ابزار شدن روزافزون رسانه ها که به قولی، دیگر نمی شود آنها را «رسانه های عمومی ـ مَس میدیا» خطاب کرد سرعت کاهش مخاطبان اینها را افزایش داده و با کاهش اعلانات، زیاندهی بیشتر شده و کوچک شدن اطاق های خبر، مسیر این وضعیت را نشان می دهد. تنها در آمریکا (USA) در یازدهمین ماه سال 2023 (دیماه 1402) 538 روزنامه نگار دیگر (از نشریات و رادیو تلویزیونهای) با هدف صرفه جویی برکنار شده اند و پیش بینی شده است که در ماههای آینده این روند ادامه یابد. به این ترتیب در 12 ماه گذشته در آمریکا سه هزار و 87 روزنامه نگار، کارشان را در رسانه های این کشور از دست داده اند.
     از نیمه دوم سال 1990 اخبار رسانه ها به جای تهیه و تنظیم ژورنالیستی، کاپی ـ پِیست از اعلامیه ها و گزارش های رسمی و متون و یا پاراگراف هایی از اظهارات مقامات شده است که برای مخاطبِ عصر حاضر کافی و کامل نیست.
    ناگفته نماند که روزنامه نگار در قرن 21 و عمومیّت یافتن آنلاین نویسی و فعالیت در سوشل میدیا، با ازدست دادن کار در رسانه عمومی، از عشق خود دور نمی شود و تنها درآمدش را از دست می دهد، زیراکه بلافاصله پس از برکنارشدن، برای خود آنلاین می سازد و به کار ژورنالیستی اش ادامه می دهد، البته بدون درآمد و یا با درآمدی بسیار کم، ولی دستش در آنچه را که می خواهد بگوید و یا علنی سازد باز است.
    بررسی آمارِ کاهش اعضای اطاق های خبر رسانه های آمریکا از آغاز سال 2020 تا پایان یازدهمین ماه سال 2023 نشان می دهد که در این مدت در این فدراسیون 16 هز و 60 روزنامه نگار کارِ درآمدآور خود را از دست داده اند. شبکه تلویزیونی اِن بی سی و روزنامه لُس آنجلس تایمز درصد بیشتری را برکنار کرده اند ـ در نوامبر 2023 لس آنجلس تایمز 115 روزنامه نگار دیگر را.
     در دو ـ سه دهه اخیر بیشتر رسانه های قدیمی و معروف آمریکا توسط اصحاب منافع و خارج از حرفه ژورنالیسم خریداری شده و به صورت ابزاری در دست آنها قرار گرفته اند و مخاطبان که این را احساس کرده اند روی گردان شده اند و اشارهِ «فیک نیوز» از زبان هرکس شنیده می شود. آنلاین ها و برنامه سوشل میدیای ژورنالیست هایی که از رسانه ها برکنار شده اند، تا ده برابر بیشتر ـ مخاطب بدست آورده اند ولی درآمد .... برای مثال؛ «تاکِر کارلسون» را از فَکس نیوز کنار گذاشتند (قرادادش را تمدید نکردند)، رفت و برای خود آنلاین و برنامه سوشل میدیا ساخت و میلیونها مخاطب بدست آورده است، ولی درآمد؟.
     ـ ـ ـ ـ ـ
    نقل از شماره 103 مجله روزنامک. تمامی صفحاتِ همه شماره های این مجله در این آدرس:
     www.rooznamak-magazine.com
     مشاهده و خواندن مطالب این مجله رایگان است.

در پایان سال 2023، روزنامه نگارانِ همچنان فعّالِ در این حرفه با بیش از 66 سال تجربه؛ در ایران 3 نفر و در سراسر جهان 31 نفر

چهار دهه است که یک سازمان جهانی «میدیا ریسِرچ» هر پنج سال یکبار شمار روزنامه نگاران جهان و به تفکیک هرکشور را که 55 سال و یا بیشتر تجربه این کار را دارند اعلام می کند. این مؤسسه سه ردیف برای کار خود ساخته است؛ ردیف 55 سال تجربه و بالاتر تا 66 سال، ردیف 66 سال تجربه و بالاتر تا 77 سال و ردیف 77 سال و بالاتر. عناوین این ردیف ها؛ 55، 66 و 77 است.
    این ژورنالیست ها باید واجد شرایطِ تعریف شده در این حرفه باشند، از این قرار:
    ـ «ژورنالیسم» حرفه تمام عُمر آنان باشد، می توانند که کار تألیف و تدریس هم داشته باشند، فقط. فعالیت های غیرانتفاعی و خیریه مانعی ندارد.
    ـ کار ژورنالیسم را از خبرنگاری آغاز کرده و دست کم 5 سال خبرنگار بوده باشند و پس از آن از اعضای اطاق خبر و دور نبودن از این حرفه حتی برای مدتی کوتاه.
    ـ ژورنالیست های فری لَنس (مستقل و بدون فعالیت انحصاری برای یک رسانه ـ حق التحریری) در صورتی که دست کم ده سال نخست کار خود را در اطاق خبر یک رسانه کار کرده باشند.
    ـ تفسیر و تحلیل نگاران ژورنالیستی به شرط تجربه دست کم 5 سال خبرنگاری موفق و دور نشدن از این حرفه و پرداختن بکاری دیگر.
    طبق تعریف، که ژورنالیست چه کسی می تواند باشد؛ عقیده نگاران و نویسندگان و گویندگان نظرات شخصی، احساسی، عقیدتی و حتیِ علمی که در رسانه ها هم انتشار می یابد و یا از آنها نظر خواهی (به صورت مصاحبه) می شود نمی توانند ژورنالیست به حساب آیند.
    ژورنالیست های متولد هر کشور که در کشور دیگر فعالیت ژورنالیستی حرفه ای داشته باشند در ردیف ژورنالیست های همین کشور [کشور محل فعالیت] به حساب می آیند، نه کشور زادگاه، مگر اینکه محصول کار آنان در کشور زادگاه انتشار یابد و یا زادگاه و جهانی.
    طبق آخرین محاسبهِ انتشار یافته در سپتامبر 2023، شمار ژورنالیست ها ردیف 77 سراسر جهان که طبق آمار قبلی 16 نفر بود به 9 نفر تقلیل یافته بودند (فوت شدند و یا تَرک فعالیت در این حرفه). طبق همین محاسبه، ژورنالیست های ردیف 66، 31 نفر بودند، سه نفرشان در ایران (محسن میرزایی 67 سال تجربه، نوشیروان کیهانی زاده 67 سال تجربه و محمد بلوری 66 سال تجربه). محسن میرزایی و نوشیروان کیهانی زاده از 22 آگوست 1956 (یکم شهریور 1355) و همزمان در روزنامه اطلاعات وارد حرفه روزنامه نگاری شده و هر دو لاینقطع به این کار ادامه می دهند و محمد بلوری از سپتامبر 1957 (شهریور 1336) در روزنامه کیهان که همچنان فعّال است.
    بیشتر ژورنالیست های ردیف 66 به ترتیب در ژاپن، آمریکا و انگلیس فعالیت دارند.
    در ردیف 55، در مورد ایران در سپتامبر 2018 از 7 نفر نام برده شده بود و در سپتامبر 2023 یک نفر ـ دکتر بهروز بهزادی که از تابستان 1968 (1347 هجری شمسی) و از روزنامه اطلاعات آغاز بکار کرده و فعالیت ژورنالیستی او قطع نشده است.

از راست: محمد بلوری، محسن میرزایی و نوشیروان کیهانی زاده

    ـ ـ ـ ـ ـ
    نقل از شماره 103 مجله روزنامک. تمامی صفحاتِ همه شماره های این مجله در این آدرس:
     www.rooznamak-magazine.com
     مشاهده و خواندن مطالب این مجله رایگان است.

ساير ملل

زمانی که «غَنا» کشوری بزرگ بود

رئيس كشور افريقايي غَنا (گانا) در فوريه سال 990 ميلادي (طبق محاسبه مورخان اروپايي 13 فوريه آن سال) در پايتخت این کشور كه آن هم شهر «غَنا» نام داشت در برابر گروهي از سران قبايل افريقاي غربي قلمرو خودرا از صحراي آفريقا تا انتهاي سنگال اعلام داشت كه پس از قلمرو حكومت اسلامي شمال آفريقا (افريقيه) به صورت بزرگترين كشور افريقايي در آمده بود.
     وي يك محله از شهر غنا را اختصاص به بازرگانان خارجي طلا داده بود كه عمدتا اتباع كشورهاي اسلامي خاور ميانه و شمال افريقا بودند. واژه غنا نيز از زبان عربي است كه توسط همان ها رايج شده است.
     احمد بن حسين همداني كه در سال 998 ميلادي در شهر هرات فوت شد درباره غَنا نوشته است: در غَنا، طلا مانند هويج از زير شنها بيرون مي آيد. وي اضافه كرده است كه بيشتر طلاي كشور هاي اسلامي و روميه (روم شرقي) از غنا مي آيد.
     اروپائيان پس از استعمار غنا، به همان مناسبت نام «ساحل طلا» بر آن گذاردند كه بعد از كسب استقلال بار ديگر به نام غنا (گانا) بازگشته است.

هِنري هشتم پنجمين زنش را به تيغ جلاد سپرد!

كاترين هوارد

13 فوريه سال 1542 كاترين هوارد پنجمين زن هنري هشتم پادشاه وقت انگلستان در برج لندن (ارگ شهر) با شمشير گردن زده شد. كاترين 21 ساله بود و تنها دو سال پيش از آن با هنري ازدواج كرده بود. شهرت هنري هشتم كه عمدتا به خاطر طلاقها و ازدواجهاي پي در پي او و از اين رهگذر درگيري با واتيكان (پاپ) بود نخست به زنانش اتهام عدم وفاداري مي زد و سپس به دست جلاد مي سپرد. مجازات زنا اعدام نبود، ولي چون متهم زن پادشاه بود، نوعي خيانت به كشور به حساب آورده مي شد و مستوجب مردن قرار مي گرفت. اعدام كاترين در حالي بود كه پدرش يك لرد انگليسي و عمويش دوك نورفوك بود كه جرات مخالفت نداشتند. كاترين را پك روز پيش از اعدام به برج لندن برده بودند تا تمرين كند كه چگونه سرش را روي تخته قرار دهد كه گردنش با يك ضربه شمشير قطع شود و او اين تمرين را چند بار انجام داده بود كه امروزه اعدام ظالمانه خوانده مي شود.

... و به اين سان، استعمار انگلیسیِ مشرق زمين و بدبختي هایِ ناشی از آن آغاز شد

James Lancaster

13 فوريه1601 (شش سال پیش از استقرار انگليسي ها در قاره آمريكا) James Lancaster جيمز لانكاستر(1618 ـ 1554) به عنوان نماينده كل كمپاني هند شرقي با پنج کشتی و 500 مرد مسلح انگلستان را به سوي مشرق زمين ترك كرد كه روزي بد براي همه شرق بشمار آمده است. فرمان تاسيس كمپاني هند شرقي انگلستان (با هدف ظاهری ایجاد مراکز داد و ستد و گسترش بازرگانی) 31 دسامبر 1600 ميلادي به امضاي اليزابت اول ملكه اين كشور رسيده بود. در ظاهر، گردانندگان اين كمپاني 216 تن از اميران، اشراف و بازرگانان انگلستان بودند و سرمايه اوليه اش 72 هزار پاوند طلا بود. هدف اصلی لندن، رقابت با پرتغال و هلند و استعمار شرق بود. اليزابت اول مدت اعتبار اين كمپاني را 15 سال تعيين كرده بود. در آن زمان شاه عباس يكم در ايران سلطنت داشت. لانکاستر افسر نیروی دریایی انگلستان در جریان جنگ دریایی سال 1588 با اسپانیا، فرمانده ناو ادوارد بوناونچر بود. این جنگ به برتری اسپانیا پایان داد و به تدریج انگلستان را بر جایگاه آن نشاند.
لانكاستر با مشرق زمین آشنا بود و راههاي دريايي آن را مي دانست. وي قبلا با همان ناو توپدار ادوارد بوناونچر يك سفر دريايي تحقيقاتي به سيلان (سریلانکا)، مالاكا (مالزیا) و سوماترا (اندونزی) كرده بود. وی در سفر دوم در چند نقطه کشتی های هلندی و پرتغالی ها را تصاحب کرد و با استفاده از اشتباهات پرتغالی ها که برای استقرار در هند به زور متوسل شده بودند توصیه کرد که در آغاز کار بهتر است از امپراتور تیموری هندوستان (جهانگیرشاه) کسب اجازه شود. لانکاستر که از دولت لندن لقب «سرSir» گرفته است در سال 1607 در ناحیه سورات در ساحل غربی هند مستقر شد و .... كمپاني هند شرقي بعدا به تملك دولت انگلستان در آمد و استعمار هندوستان، شبه جزیره مالاکا (مالزیا)، سریلانکا، هنگ کنگ، برمه، استرالیا، نیوزیلند، جزایر اقیانوس هند، ایجاد سنگاپور و ... آغاز شد. بايد دانست كه انگليسي ها عمدتا از مقرّ حكومتي خود در هندوستان در امور ايران و منطقه خلیج فارس و بعدا همه آسیای جنوبی و غربی مداخله مي كردند.

روزی که خودرو 750 دلاري فورد وارد بازار شد و اتومبیل داشتن از انحصار ثروتمندان بیرون آمد

    13 فوریه 1903 (24 بهمن 112 سال پیش) نخستين خودرو 750 دلاري فورد در كارخانه اش در خيابان ماك واقع در شهر ديترويتِ ميشيگان ساخته شد كه بعدا به يك پزشك ـ Dr. Ernst Pfenning ـ فروخته شد. نام اين خودرو «مدل ــ اِ 1903 Ford Model A» بود. موتور اين خودرو ِ بنزين سوز داراي دو سيلندر و توان آن هشت اسب بخار بود و مي توانست تا سرعت 45 كيلومتر در ساعت حركت كند. تا آن زمان، اتومبيل يك كالاي لوكس بود. هِنري فورد با ساختن فورد «مدل ـ اِ» آن را به صورت يك وسيله ضروري زندگاني در آورد تا هركس که استطاعت (توان مالی) داشته باشد و بخواهد در «وقت» صرفه جويي كند و زودتر به كارش برسد بتواند خریداری آن را کند. به اين ترتيب داشتن اتومبيل از انحصار ثروتمندان خارج شد. به رغم 750 دلار بودن فورد مدل ـ اِ، در آن سال تنها 1750 دستگاه از آن مدل فروش رفت. اینک (سال 2015) بهای میانگین یک اتومبیل ساخت کارخانه فورد آمریکا ـ در این کشور 18 هزار دلار است.
     خودرو فورد مدل ـ اِ با كمك مهندس ويليز طراحي شده بود و مزد كارگران سازنده آن يك دلار و نيم در هر روز بود. با ورود همين اتومبيل كوچك و ارزان به بازار، آمريكا به صورت كشور اتومبيل در آمد كه زندگي كردن بدون آن در اين كشور دشوار است. بسياري هستند كه مي گويند آمريكائيان عاشق اتومبيل هستند و بدون آن، احساس كمبود مي كنند.
     اتومبيل فورد«مدل ــ اِ» عمدتا براي مصرف داخل آمريكا بود و مدل هاي گرانتر و بزرگتر صادر مي شد.

سازشنامه پاريس بود که درهای قدرت شدن را به روی دولت واشینگتن بازکرد

دهم دسامبر سال 1898 (125 سال پیش) با امضاي موافقتنامه پاريس میان دولت واشینگتن و دولت اسپانيا به ميانجيگري دولت فرانسه، جنگ دو كشور پايان يافت و اسپانيا طبق اين موافقتامه؛ پس از قرن ها از فيليپين و گوام و مهاجرنشینان قدیمی خود كوبا و پُرتوريكو خارج شد و آنهارا به دولت واشینگتن داد.
     سناي آمريكا در آن زمان با تصرف اراضي دور ـ دست و مداخله در امور ديگران موافقت نداشت و به همين دليل موافقتنامه پاريس را پس از دو سال بحث و سرانجام با اكثريت دو راي به تصويب رساند.
     مورخان، جنگ دولت واشنگتن با اسپانیارا که بر سر کوبا آغاز شده و گسترش يافته بود سرآغاز خروج آن دولت از گوشه گیری و ورود به صحنه سياسي جهان نوشته اند که با شرکت در جنگهاي جهاني اول و دوم تکميل و قدرت و اَبَرقدرت شد. گوام و پورتوريكو همچنان وابسته به امريکا هستند.
    ـ ـ ـ ـ ـ
     نقل از شماره 103 مجله روزنامک
    www.rooznamak-magazine.com

زماني که «ناتو» تصميم به اعزام نيروي نظامي به افغانستان گرفت

تصميم11 فوريه 2005 وزيران 26 گانه كشورهاي عضو «ناتو ـ پيمان دفاعي اتلانتيک شمالي» داير بر اينكه نيرو به غرب افغانستان بفرستند و اين نيروها در هرات و سه شهر ديگر نزديك به مرز ايران هم مستقر شوند جلب توجه اصحاب نظر را كرده بود زيرا كه برخي از روس ها را به خشم آورده و پاره اي از هنديان را نگران ساخته بود. اين تصميم در نشست دو روزه وزيران ناتو در «نيس» فرانسه گرفته شده بود. دولتهاي عضو ناتو كه تا دو دهه قبل بيش از 14 كشور نبودند اين تصميم را «اقدامي براي حفظ صلح در افغانستان» اعلام كرده بودند، ولي ناظران بي طرف آن را گامي در جهت توسعه منطقه عملياتي ناتو و حوزه عمل آن تلقي کرده بودند.
    طبق گزارش هاي وقت، برخي از روس ها كه اين کشور در دهه 1980 در افغانستان متحمل يک تلفات 15 هزارنفري شده بود گفته بودند که حق دارند از شنيدن اين تصميم وزيران «ناتو» به خشم آيند زيراكه قرار بود پس از انحلال پيمان ورشو، ناتو هم منحل شود كه مي بينيم در غياب شوروي دست به گسترش خود زده و دارد روسيه را محاصره مي كند.
    اين روس ها كه نرمش دولت متبوع را در برابر غرب عامل تشويق ناتو به گسترش بيان داشته بودند سئوال کرده بودند: چه فرقي است ميان ورود نيروهاي ما به افغانستان در دهه 1980 كه به دعوت دولت وقت كابل صورت گرفت و استقرار ناتو؟. در دهه 1980 نظاميان ليتوانيايي به نام ارتش شوروي به افغانستان رفتند و اينك همان نظاميان را مي خواهند با پرچم ناتو به آنجا باز گردانند!.
    همان گزارش ها حکايت داشت که شماري از نظاميان روسيه نيز كه در دهه 1980 در افغانستان بودند از تصميم ناتو برآشفته شده بودند. همين شمار سكوت ولاديمير پوتين در برابر تصميم ناتو را تشويق اين اتحاديه نظامي غرب به گسترش خود بيان کرده بودند. اين روس ها اتحاديه اروپا را عملا بال سياسي ـ بازرگاني ناتو خوانده بودند و گفته بودند که اين دو سازمان از هم جدايي ندارند و بيشتر اعضايشان مشترك است.
     اصحاب نظر با توجه به اين وضعيات گفته بودند كه افغانستان با اين كه به دريا راه ندارد با قرارگرفتن ميان روسيه، چين ، هند و ايران اهميت استراتژيك خود را همچنان حفظ كرده است.

بانو ميشل اليو ماري وزير دفاع وقت فرانسه و ميزبان نشست وزيران ناتو که تصميم به فرستادن نيرو به افغانستان گرفتند

روزی که پوتین انحلال شوروی را یک مصیب و تراژدی اعلام کرد که سرآغازی برای احیاء روسیه عصر تزارها خوانده شده بود ـ تحلیل ها و اقدامات جاری

پوتين

دوازدهم فوريه 2004، ولاديمير پوتين مرد نیرومند فدراسیون روسيه اعلام کرد که انحلال شوروي در هر معيار و مقياس و با هر تعريف و تعبير، يك مصيبت بود ـ این سرزمین قرن ها یکپارچه بود. مردم معمولي از انحلال شوروي طرفي نبستند و سودي نبردند و برنده اين تراژدي، در هريک از جمهوري هاي شوروي سابق؛ گروهي كم و اصطلاحا اِلیت ها بوده اند و .... پیش از او، پارلمان روسیه (دوما) با تصویب طرحی، فروپاشی شوروی (روسیه پیش از انقلاب اکتبر 1917) را به آن شکل و بدون انجام رفراندم سراسری غیرقانونی خوانده بود.
     پس از انحلال شوروی در دسامبر 1991، اين نخستين بار بود كه يك رهبر روسيه به صراحت چنين مطلبي را بيان مي داشت. این بیان صریح ولادیمیر پوتین با اینکه سریعا عمل نداشت، در زمان خود بسياري از حساب ها را به هم ريخت و گفته شده بود رشته اي است كه سر دراز خواهد داشت و پوتین در فرصت مناسب اقدام خواهد کرد و روسیه عصر تزارها دست کم به صورت یک اتحادیه مشترک المنافع احیاء خواهد شد که زمان فروپاشی هم قرار بود به این صورت درآید که بعدا چند عضو آن ازجمله اوکراین، آذربایجان، گرجستان و ترکمنستان جدا شدند و سه جمهوری کوچک بالتیک شوروی پیشین به راه دیگری رفتند. بعدا که دوران ریاست جمهوری پوتین با اصلاح قانون، طولانی تر و دفعات بیشتری شد، اصحاب نظر گفتند که هدف اصلی پوتین از ماندن در صدر فدراسیون برای مدتی بیشتر، همانا خواست و تصمیم او به احیاء روسیه پیشین است و افزودند که پوتین از سن پترزبورگ برخاسته و وفادار به آرزوهای پتر بزرگ است.
    در همان سال، پوتین گفته بود که تصمیم به ایجاد یک منطقه تکنولوژی پیشرفته ـ نظیر سلیکون ولی (محل فعالیت تاسیسات تکنولوژی و دیجیتال در آمریکا) دارد و نیز نوسازی سلاح های ارتش و پیشرفته کردن آنها و همچنین ورود به بازار جهانی اسلحه، داشتن نگاه بیشتری به شرق و ....
    تحليلگران غرب نیز در همان وقت، اظهارات پوتين که فروپاشی شوروی را یک مصیبت خوانده بود، نخستین تکان يك حركت ناسيوناليستي و سرآغاز زمزمه احياء روسيه (روسیه زمان تزارها) در دهه بعد تفسیر كرده بودند.
    این تحلیلگران این موضوع را نیز یادآور شده بودند که اندکی پس از فروپاشی شوروی بدست یلتسین و دو تن دیگر، و چند سال پيش از بیان صریح پوتین، مجلس ملی روسیه (دوما) با تصویب یک قطعنامه [طرح پارلمانی]، انحلال شوروي را عملي غيرقانوني اعلام کرد زیرا که برای تحقق آن یک رفراندم سراسری انجام نشده بود. بلشویک های روسیه با تفکر انترناسیونالیستی (جهان وطنی) و ایجاد جهان تک دولتی به صورت یک جامعه مشترک المنافع بزرگ (کنفدراسیونی از دولت های مستقل و متحد)، امپراتوری یکپارچه روسیه را به 15 جمهوری (اسما و نَه در عمل) تقسیم کرده بودند. در پی انتشار اعلامیه یلتسین و سران وقت اوکراین و بلاروس مبنی بر انحلال شوروی، سران هر جمهوری که در آرزوی دائمی کردن قدرت شخص خود و خانواده خویش بودند اعلام استقلال کردند و خصوصی سازی منابع ملی، مافیابازی و فساد دولتي و اقتصادي و ساخت و پاخت در معاملات دولتی و حرّاج ها پدید آمد و ...، ولی طبق نظرسنجی ها در سال های مختلف، اکثریت مردم از فروپاشی جماهیریه ابراز عدم رضایت کرده اند.
    پوتین در پی مصیبت و تراژدی خواندن انحلال اتحادیه جمهوري هاي 15 گانه، دست به محدود کردن اختیارات مجالس ایالتی زد تا روسيه فدراتيو به سرنوشت اتحاد شوروي دچار نشود، گرجستان را با لشکرکشی از پیوستن به غرب مانع و درگیر مداخله غرب در اوکراین شد، کریمه را که ضمن تقسیمات بلشویکی به اوکراین داده بودند پس گرفت و ....
    خروج آمریکا از افغانستان که نوعی ناکامی خوانده شده است و پیش از آن از عراق و داغ شدن مسئله تایوان، روبروشدن مجدد جهان غرب با تورّم، افتادن آلمان بدست سوسیال دمکرات ها و ... به پوتین فرصت داده است که از اواخر پاییز 2021 برای تحقق هدف خود دست به اقدام بزند و غرب را ناقض قول و قرارهای دهه 1990 اعلام کند که قرار نبود وارد اقمار پیشین شوروی شود و ... و التیماتوم بدهد و با اعزام نیرو، عملا اوکرین را که درصدد پیوستن به اتحادیه نظامی غرب برآمده بود در محاصره قرار دهد و ....

«هوارد دين» قول داد چپگرايي نکند که باعث ترس ثروتمندان آمريکايي مي شود و رئيس حزب دمكرات شد ـ روساي پس از دکتر دين

Dr. Howard Dean

برجستگان حزب دمكرات آمريكا 12 فوريه 2005 در نشست سراسري خود «هوارد دين Howard Dean » را براي يک دوره 4 ساله به رياست کميته ملي [سراسري] اين حزب (DNC) برگزيدند تا بکوشد شكست اين حزب در انتخابات نوامبر 2004 جبران شود. وي يك پزشك چپگراست كه وارد سياست شده و قبلا فرماندار ايالت ورمانت Wermont بود. دکتر دين خودرا داوطلب نامزدي حزب دمکرات در انتخابات سال 2004 رياست جمهوري آمريکا کرده بود که کنوانسيون حزب، «جان کِري» را به عنوان نامزد اين حزب انتخاب کرد. دکتر دين پس از تشکيل نشست کنوانسيون سراسري حزب دمکرات در نطق هاي خود چپگرايي بسيار نشان داده بود. وي در يکي از اين نطق هاي انتخاباتي از آن دسته از اعضاي حزب دمکرات در کنگره آمريکا که اوايل سال 2003 به جورج دبليو بوش اختيار تعرّض نظامي به عراق داده بودند انتقاد کرده و گفته بود که اين نمايندگان بايد با توجه به نظر انتخاب کنندگان خود راي مي دادند. وکيل بايد طبق خواست و نظر موکل رفتار کند و رعايت اين خواست لازم است.
    گفته شده بود كه برجستگان حزب دمکرات در فوريه 2005 از دکتر دين ـ پيش از انتخاب او به رياست کميته سراسري حزب ـ قول گرفته بودند كه چپگرايي نكند زيرا كه چپگرايي «جان كِري» در انتخابات نوامبر 2004 سبب ترس ثروتمندان آمريكايي و شكست حزب دمكرات شده بود. دکتر دين به برجستگان حزب دمکرات قول داده بود كه از آن پس انتقادهاي خود را عمدتا روي سياست خارجي جورج دبليو بوش و حزب جمهوريخواه متمركز کند.
    دكتر دين (متولد 1948) فردي پُرانرژي و در نطق عمومي كردن روش تهاجمي دارد. در آن سالها (تا پيش از سال 2008) بالارفتن بهاي مستغلات و سهام برشمار ثروتمندان آمريكا افزوده بود و به همين نسبت بيزاري طبقه متوسط این جامعه که در حال ثروتمند شدن بود از چپگرايي. تلاشهاي هوارد دين در پيروزي هاي حزب دمکرات آمريکا در انتخابات پارلمانی 2006 و انتخابات ریاست جمهوری سال 2008 ازجمله پيروزي باراک اوباما تاثير فراوان داشت. در انتخابات سال 2006 مجلس نمايندگان و شماری از سناتورها و در انتخابات 2008 قواي اجرايي و مقننه آمريکا ـ هر دو به دست حزب دمکرات اين کشور افتاده بود. باوجوداين، برجستگان حزب دمکرات به توصيه «اوباما»، در ژانويه 2009 تيم کين Tim Kaine فرماندار پيشين استیت مشترک المنافع ويرجينيا را برجاي دکتر دين نشانيدند و رئيس کميته ملي حزب کردند و رياست دکتر دين بر کميته سراسري حزب تنها محدود به يک دوره شد. تيم کين در انتخابات نوامبر 2012 سناتور ويرجينيا شد و حزب دمکرات بانو دبي واسرمن شولتس Debbie Wasserman Schiltz متولّد 1966 و عضو مجلس نمايندگان از ايالت فلوريدا را براي چهار سال (تا سال 2016) به رياست کميته ملي (مرکزي ـ سراسري) خود انتخاب کرد. وي يک بانوي يهودي است.
     طبق نظرسنجي هاي فوريه 2010، انتخاب کنندگان آمريکايي بويژه ناوابستگان (غير حزبي ها) از حزب دمکرات ابراز يأس کرده بودند و به همين سبب اين حزب نتوانست در انتخابات نوامبر 2010 اکثريت خود در مجلس نمايندگان را حفظ کند و در انتخابات سال 2016 ریاست قوه مجریه نیز از آنِ حزب جمهوریخواه شد.

Debbie W. Schiltz

روزی که فيدل كاسترو از واهمه جورج بوش از «فرضيه سوسياليسم قرن 21» و سياست هاي هوگو چاوس سخن گفت

کاسترو و چاوس در نيمه دهه گذشته

فيدل كاسترو رهبر وقت کوبا (که پس از بازنشستگی، در 25 نوامبر 2016 ـ 90 سالگی درگذشت) 12 فوريه 2005 در یک نطق طولاني دولت جورج دبليو بوش را متهم كرد كه براي ترور هوگو چاوس رئيس [وقت] كشور ونزوئلا سرگرم توطئه و تهيه نقشه است زيرا كه نتوانسته با كودتا و شانتاژ او را كنار بزند. کاسترو گفته بود که دولت بوش از اجراي برنامه هاي اصلاحات چاوس و جهانی شدنِ «فرضيه سوسياليسم قرن 21» او مي ترسد، دوستي چاوس را با دولت هاي رقيب و يا معاند آمريكا تحمل نمي كند و خريدهاي تسليحاتي وي از روسيه را بدعتي مي داند كه مآلا به زيان صنايع اسلحه سازي آمريكا تمام مي شود.
     كاسترو اين نطق طولاني را در اجتماع گروهي از اقتصاد دانهاي جهان كه در هاوانا گرد آمده بودند ايراد كرد.
    کاسترو متولد 1926 در جولاي 2006 و در پي بيماري جهاز هاضمه و عمل جراحي مربوط، اختيارات خودرا موقتا به برادرش رائول که همرزم او در انقلاب بود واگذار کرد و بدون اينکه به فعاليت هاي دولتي بازگردد در فوريه 2008 خواست که از تجديد انتخاب او به رياست جمهوري خودداري کنند و به اين ترتيب خودرا بازنشسته کرد. وي پس از کناره گيري از کار اجرايي سرگرم نوشتن مقاله و انتشار آنها در روزنامه دولتی کوبا و وبسايت خود شده بود که متن و یا مضمون این مقالات در سراسر جهان نقل می شد. برخی از سران کشورهای آمریکای لاتین منظما به دیدار فیدل کاسترو به هاوانا می رفتند و اندرز می گرفتند.
    چاوس که به بيماري سرطان دچار شده بود چند بار در کوبا تحت درمان قرار گرفت و پنجم مارس 2013 و در 59 سالگی از این بیماری درگذشت. نیکلاس مادورو Nicolas Maduro رئیس جمهوری کنونی ونزوئلا و جانشین چاوس همان راه چاوس (چاوز) را ادامه می دهد.

سخت شدن صدور گواهينامه رانندگي براي خارجيان در آمريکا

از گزارش رسانه ها در فوريه 2005 چنين بر مي آمد که در آمريكا ـ با تجربه از عملیات تروریستی در 4 سال پیش از آن ـ گرفتن گواهينامه رانندگي و يا تجديد گواهينامه هاي سابق سخت خواهد شد. روزگاري به هركس که درخواست مي کرد، صرف نظر از وضعيت اقامت او در آمريكا، پس از گذرانيدن آزمايش مربوط ، گواهينامه رانندگي مي دادند زيرا كه جز در چند شهر بسيار بزرگ، استفاده از اتوبوس شهري و مترو محدود است و بدون داشتن اتومبيل، فعاليت دشوار مي شود.
    مجلس نمايندگان آمريكا 11 فوريه 2005 با اكثريت ضعيفي پيشنهاد مبني بر سختگيري در دادن گواهينامه رانندگي ـ به دلايل امنيتي ـ را تصويب كرد.
    به گزارش رسانه ها، با اجراي اين قانون، متولدين كشورهاي ديگر از جمله دارندگان كارت اقامت دائم بايد صبر كنند تا اجازه صدور گواهينامه و يا تجديد آن از سوي وزارت امنيت و پس از بررسي سوابق آنان داده شود و در صورتي كه چنين اجازه اي داده نشود، تنها دادگاه است كه مي تواند حكم به صدور گواهينامه دهد كه تشريفات طولاني و هزينه سنگينِ گرفتن وكيل را دارد.

كشف گور 4 هزار ساله در مصر

باستان شناسان در دره فراعنه در محل شهرستان «تبس» پايتخت مصر باستان، در كنار رود نيل كه به لوكسور معروف است در 5 متري مقبره توتانخامون (فرعون جوان) مقبره ديگري در زير زمين كشف كردند كه در آنجا تابوتهاي حاوي اجساد موميايي شده مربوط به سلسله هجدهم (1922 تا 1887 پيش از ميلاد) قرار داده شده است. تابوتها پوشش چوبي با صورت كنده كاري و نقاشي شده انسان دارند (عكس بالا). حدس زده مي شود که مقبره مکشوفه تازه مربوط به بستگان توتانخامون باشد اين کشور بيستم ژانويه 2006 22 صورت گرفت ولي خبر آن يازدهم فوريه اين سال انتشار يافت.

در كنار تابوت ها، ظروف سفالي حاوي غذا (عكس مقابل) ديده مي شود تا مردگان (پس از دفن!) گرسنه نمانند. علامت «آمن (آفتاب)» در اين اتاق سنگي ديده مي شود. گور توتانخامون در سال 1922 (84 سال پيش) كشف شده بود. در ادامه خاكبرداري در محل اين مقبره ، مجسمه ديگري از «آمن هوتپ سوم»، فرعوني كه نزديك به چهار هزار سال پيش در گذشته است به دست آمده است (عكس زيرين).

مجسمه «آمن هوتپ سوم»

کوتوله 17 كيلو گرمي پسر به دنيا آورد

الويسا و نوزادش در بيمارستان

بانو «الويسا وسكوئز» كوتوله كوژپشت و داراي استخوانهاي بي قاعده (كج و معوج)، زهدان كوچك و نيز مبتلا به بيماري نرمي استخوان در فوريه 2006 و در 38 سالگی در بيمارستان دانشگاه ستَنفورد (واقع در پالو آلتو، ناحیه ای در جنوب شهر سانفرانسيسكو) يك پسر دو كيلوگرمي به دنيا آورد. زاييمان در هفت ماهگي با عمل سزاريَن انجام شد و حال مادر و نوزاد، رضايتبخش اعلام شده بود. پزشكان قبلا به الويسا كه داراي شوهر است هشدار داده بودند كه بكوشد تا حامله نشود كه برايش خطرناك است ولي او گوش نكرده بود.
الويسا كه قدش به يك متر هم نمي رسد به علت بيماري نرمي استخوان با وِلچِر حركت داده مي شود. پزشكان تعجب کرده بودند كه چگونه نوزاد از بدن این مادر، كلسيم لازم را به دست مي آورد. عكس بالا، الويسا و نوزاد اورا در فوریه 2006 در بيمارستان نشان مي دهد.

سومین آزمایش اتمی کره شمالی 2 ماه پس از آزمایش یک موشک دوربُرد

کره شمالی (جمهوری دمکراتیک خلق) 12 فوریه 2013 سومین آزمایش اتمی زیرزمینی خودرا انجام داد. قدرت انفجار این بمب تقریبا دو برابر بمب قبلی بود.
    این آزمایش مورد انتقاد قدرت های بزرگتر و نیز دبیرکل وقت سازمان ملل که از اتباع کره جنوبی بود قرار گرفت. یک مقام کره شمالی گفته بود که تصمیم مربوط به این آزمایش، قبلا به دولت آمریکا اطلاع داده شده بود.
    کره شمالی 12 دسامبر 2012 (دو ماه پیش از سومین آزمایش اتمی خود) یک موشک دوربُرد ـ قاره پیما ـ آزمایش کرده بود که یک ماهواره هواشناسی را در مدار زمین قرار داده بود. این دو آزمایش باعث نگرانی ژاپن، کره جنوبی و آمریکا شده بود. جمهوری دمکراتیک خلق کره به آزمایش های اتمی ـ موشکی خود ادامه می دهد.

ممنوع شدن دخانیات در اماکن عمومی، قطار و هتل ها در روسیه

دوما ـ مجلس نمایندگان روسیه ـ 12 فوریه 2013 قانون منع دودکردن سیگار و هر نوع ماده دخانیه دیگر را در اماکن عمومی این کشور تصویب کرد. این ممنوعیت شامل قطار و هتل ها هم می شود. به رغم مصرف زیاد سیگار در روسیه، این قانون تنها یک رای مخالف داشت و 441 نمایندهِ حاضر در جلسهِ «دوما» و عمدتا معتاد به دودکردن سیگار به آن رای موافق داده بودند.
    روسیه قبلا به سازمان جهانی بهداشت تعهد داده بود که تا سال 2015 دودکردن سیگار در اماکن عمومی را ممنوع کند.
    دخانیات قاتل شماره یک انسان اعلام شده است.

تاريخ از نگاهي به تصوير

3 تصوير از گزارش خبرگزاري تَسنيم از مراسم و راهپيمايي هاي چهلمين سالروز انقلاب (22 بهمن 1397)

برخي ديگر از رويدادهاي 13 فوريه

1690:
    یک رشته قوانین مربوط به آزاديها و حقوق اتباع که در دسامبر 1689 به تصویب پارلمان انگلستان رسیده بود از این روز در فوریه 1690 به اجرا درآمد و «بيل آو رايتز» عنوان گرفت. طبق این قوانین، اختیارات پادشاه محدود و قدرت به پارلمان (نمایندگان مردم ـ حکومت پارلمانی) منتقل شد، آزادی مذهب تضمین شد و نیز حق دادن عریضه (پِتیشن) صرف نظر از مطالبی که در عریضه نوشته شده باشد. به عبارت دیگر؛ نباید به استناد مطالب مندرج در عریضه (ارسالی به رئیس کشور، رئیس دولت، پارلمان و ... فرستنده عریضه را تعقیب قضایی و مواخذه کرد). در آن زمان دو شاهزاده به نام ویلیام و مِری به اتفاق بر انگلستان پادشاهی می کردند. یک قرن بعد همين نام را بر ده اصلاحيه اول قانون اساسي آمريكا كه متضمن همان حقوق و آزادي ها است و به مراتب کاملتر از مصوبه پارلمان انگلستان گذاردند. از این زمان «بیل آو رایتز» مصوب دسامبر 1689 پارلمان انگلستان، «بیل آو رایتز بریتانیایی» عنوان گرفته است.

1739: ارتش ایران به فرماندهی نادرشاه در این روز در دشت کرنال Karnal (شمال هند) با نیروهای نظامی هند رو به رو شد و طرفین خودرا برای جنگ آماده کردند. به نوشته «میرزا مهدی» منشی و وقایع نگار نادرشاه، نبرد دو ارتش پانزدهم ذیحجه (در آن سال مصادف با 24 فوریه 1739) به پیروزی ایران انجامید. [شرح نبرد و پیروزی، در صدر مطالب 24 فوریه این تاریخ آنلاین درج شده است.].

1741: يك روزنامه نگار آمريكايي به نام «اندرو بدفوردAndrew Bedford» در این روز (13 فوریه 1741) نخستين مجله مشابه آن چه را كه امروز ديده مي شود در شهر فیلادلفیا منتشر ساخت و نام آن را «مگازينMagazine» گذارد كه عنوان آن به صورت The American Magazine نوشته می شد. از آن زمان در لغت نامه ها، «مگازينMagazine» به مجله يعني نشريه ويژه مطالب مهم نیز اطلاق و يك واژه عمومي شده است. قبلا مگازین مفهوم انبار مهمات، مخزن گلوله و فشنگ در تفنگ داشت و نیز عنوان نوعی مغازه (دکان). از همان زمان، مجله به نشریه ای گفته می شود که در فواصل مشخص منتشر شود، مطالب آن مشروح (فیچر مانند)، آموزشی و آموزنده باشد. در پی آنلاین شدن روزنامه ها، مجله ها رونق بیشتری یافته اند.

1945: ارتش شوروي پس از 29 روز جنگ شديد، شهر بوداپست (پایتخت مجارستان) را از دست ارتش هيتلر خارج ساخت. در اين نبرد 29 روزه 159 هزار تن كشته شدند. به همین سبب است كه روس ها مي گويند اگر دولت هاي اروپاي شرقي روزي دشمن روسيه شوند بايد غرامت و بهاي سنگينِ آزاد شدن از دست هيتلر را به روسيه كه به خاطر انها متحمل تلفات سنگين شد بپردازند.

1975:

رئوف دِنكتاش Rauf Denktash رهبر اقليت تُرك قبرس تشكيل فدراسيون تُرك و يوناني قبرس را اعلام داشت. دنکتاش (متولد 1924 و متوفی در ژانویه 2012 ـ یک مشاور قضایی و قبلا معلم مدرسه) سالها معاون اُسقُف ماکاریوس رئیس جمهوری قبرس بود که بعدا به استقلال طلبان تُرک این جزیره پیوست و پس از مداخله نظامی ترکیه و لشکرکشی به قبرس و جداسازی مناطق تُرک نشین، دو دوره رئیس جمهوری بخش شمالی قبرس (قبرس تُرک نشین) بود.

1991: در جریان جنگ با عراق بر سر کویت، در این روز دو بمب هدایت شونده لیزری به سوی یک پناهگاه در بغداد که گمان می رفت مقرّ ارتباطات مخابراتی نظامیان شده باشد پرتاب شد که با اصابت آنها به هدف، 400 غیرنظامی کشته شدند.

2001: در السالوادور (آمریکای لاتین) زلزله روی داد و بیش از 400 تن را کشت و هزاران نفر را مجروح ساخت.

2006: دكتر ابراهيم الجعفري (نخست وزير موقت وقت) 11 فوريه 2006 با اكثريت يك راي در نشست نمايندگان پارلماني شيعيان عراق به عنوان نامزد آنان برای نخست وزيري انتخاب شد. وي كه از فعالان حزب «الدعوه» بشمار مي رود در دوران حكومت صدام حسين، مدتي را در ايران و انگلستان بسر برده بود. شيعيان عراق بيش از هريك از گروهاي ديگر در پارلمان اين كشور داراي نماينده هستند.

الجعفري

مطالعه اين سايت و نقل مطالب آن با ذكر ماخذ (نشاني کامل سايت و نام مولف آن) آزاد است، مگر براي روزنامه هاي متعلق به دولت و دستگاههاي دولتي؛ زيرا كه مولف اين سايت اكيدا «روزنامه نگاري» را كار دولت نمي داند. روزنامه عمومي به عنوان قوه چهارم دمكراسي بايد كاملا مستقل از دولت و سازمانهاي عمومي باشد تا بتواند رسالت شريف خود را به انجام برساند.

تماس با مولف:

editor (a) iranianshistoryonthisday.com
n.keihanizadeh (a) gmail.com